جكوند

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

جكوند:بفتح جيم فارسي و كاف و سكون واو و خفاى نون و دال چهار نقطه هندى لغت هندى است و آن را پنوار نيز نامند


فارسی:

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی

[pejuhesh237]

كياهى است هندى بقدر دو ذرع و بركهاى آن ريزه مخروطى شكل معكوس يعني طرف عريض آن بالا و باريك آن پائين متصل بشاخ

در وقت غروب آفتاب بركهاى آن زوليده بهم پيوسته مى‏باشد و تمام شب چنان مى‏ماند

و وقت طلوع آفتاب باز مى‏كردد و تمام روز باز مى‏ماند و بدبو و تلخ

و تخم آن در غلافى شبيه بماش و تخم ترب و دانه آن نيز شبيه بدان الا آنكه غير مدور و اندك طولاني و لوزى شكل

و بسيار صلب كه تا چند روز در آب كرم نخيسانند نرم نمى‏كردد و سائيده نمى‏شود

و بعضى كفته كه سنك سبويه همين است و بعضى غير آن دانسته‏اند.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 308

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

كرم و خشك در دوم‏کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 308

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

‏محلل و جاذب الوبا و القوبا جهت رفع اذيت وبا و اكثر امراض جلديه مانند قوبا و بهق و جرب نافع

و خوردن برك پخته آن و آشاميدن آب نقوع تخم آن

و ضماد سائيده جرم آن بتنهائي و يا با اندك كوكرد زرد خالص كه بهندى امله سار نامند

و يا با اندك قيقهر كه بهندى رال كويند نافع بشرط تكرار عمل و مداومت بدان چند روز

و چون آن را در ظرفى كرده در جاى كرم مانند پشت اجاغ تا يك هفته بكذارند تا خوب بخيسد و بجوش آيد پس بسايند بتنهائي

و يا با ادويه مناسبه بر قوبا ضماد نمايند انفع است

و ضماد سائيده آن با آب ليمو جهت برص با تكرار استعمال نافع

و كوبيده پيخته آنكه با ماست ممزوج كرده در آفتاب كذارند تا بجوش آيد جهت داءالثعلب كه موخوره نامند

و قوبا را نيز نافع با تكرار عمل كه اولا موضع علت را خوب بمالند كه سرخ و قريب بخون آلود كردد پس بمالند

و خوردن برك پخته آن بطريق مسلوق از براى دفع وبا و امراض مذكوره مجرب چنانچه نقل است

كه در سالى در بنكاله قحطى افتاده و در قريه از قراى آن و با بهم رسيد

و مردم آن قريه بكوهستان حوالي آن رفتند كسانى كه اين كياه را خوردند از وبا نجات يافتند

و كسانى كه نخوردند اكثر هلاك شدند و ضماد پوست بيخ آن با ثمن وزن آن زاج سفيد با آب ليمو كه خوب نرم بسايند

و اندك رقيق باشد جهت رفع قوبا مجرب با تكرار عمل

و خوردن آن نيز كه حب بسته مقدار يك توله آن را ناشتا بلع نمايند تا سه روز و بعضى را يكدودست اجابت مى‏نمايد

اما بايد كه آنچه براى خوردن است زاج آن را بريان نموده باشند و وزن آن كم باشد كه در يك توله پوست

و بيخ آن يك ماشه زاج باشد بلكه ازين هم كمتر در بعضى امزجه و آن بسيار تلخ مى‏باشد و العلم عند اللّه تعالىکتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 308

[pejuhesh237]

‏محلل و جاذب الوبا و القوبا جهت رفع اذيت وبا و اكثر امراض جلديه مانند قوبا و بهق و جرب نافع

و خوردن برك پخته آن و آشاميدن آب نقوع تخم آن

و ضماد سائيده جرم آن بتنهائي و يا با اندك كوكرد زرد خالص كه بهندى امله سار نامند

و يا با اندك قيقهر كه بهندى رال كويند نافع بشرط تكرار عمل و مداومت بدان چند روز

و چون آن را در ظرفى كرده در جاى كرم مانند پشت اجاغ تا يك هفته بكذارند تا خوب بخيسد و بجوش آيد پس بسايند بتنهائي

و يا با ادويه مناسبه بر قوبا ضماد نمايند انفع است

و ضماد سائيده آن با آب ليمو جهت برص با تكرار استعمال نافع

و كوبيده پيخته آنكه با ماست ممزوج كرده در آفتاب كذارند تا بجوش آيد جهت داءالثعلب كه موخوره نامند

و قوبا را نيز نافع با تكرار عمل كه اولا موضع علت را خوب بمالند كه سرخ و قريب بخون آلود كردد پس بمالند

و خوردن برك پخته آن بطريق مسلوق از براى دفع وبا و امراض مذكوره مجرب چنانچه نقل است

كه در سالى در بنكاله قحطى افتاده و در قريه از قراى آن و با بهم رسيد

و مردم آن قريه بكوهستان حوالي آن رفتند كسانى كه اين كياه را خوردند از وبا نجات يافتند

و كسانى كه نخوردند اكثر هلاك شدند و ضماد پوست بيخ آن با ثمن وزن آن زاج سفيد با آب ليمو كه خوب نرم بسايند

و اندك رقيق باشد جهت رفع قوبا مجرب با تكرار عمل

و خوردن آن نيز كه حب بسته مقدار يك توله آن را ناشتا بلع نمايند تا سه روز و بعضى را يكدودست اجابت مى‏نمايد

اما بايد كه آنچه براى خوردن است زاج آن را بريان نموده باشند و وزن آن كم باشد كه در يك توله پوست

و بيخ آن يك ماشه زاج باشد بلكه ازين هم كمتر در بعضى امزجه و آن بسيار تلخ مى‏باشد و العلم عند اللّه تعالىکتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 308

[pejuhesh237]

.