کات

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم.

[pejuhesh237]

کات: نام نوعى از برنجى است كه در شوشتر كه به عربى تستر گويند زراعت مى‏نمايند و گويند يك سال كه آن را زراعت نمودند تا هفت سال ثمر مى‏دهد

و هر سال احتياج به زراعت تازه ندارد و نيز نام دوايى است كه به لغت هندى مشهور به كتهه است.

فارسی:

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

صمغ و لبن درختى است كه آن را به هندى كهير نامند

و آن درختى است بسيار عظيم و چوب آن سرخ جوهردار و بسيار صلب و خاردار و شاخ‏هاى آن پراكنده

و بر آنها شاخ‏هاى باريك و بر شاخ‏هاى باريك آن در دو صنف مقابل هم برگ‏هاى بسيار و ريزه طولانى شبيه به برگ تمر هندى

و طريق اخذ آنست كه تنه درخت آن را جابجا زخم مى‏زنند از آن رطوبتى برمى‏آيد و منجمد مى‏ گردد

و بهترين آن آنست كه خودبخود از درخت برآيد مانند صموغ ديگر

و آن دو نوع مى‏باشد يكى سفيد رنگ كه آن را پكه راكته نامند

و اين اكثر در ادويه مستعمل و دويّم سرخ رنگ و اين بيشتر مأكول با برگ تانبول و اين را نيز صاف مى‏نمايد

زيرا كه بيشتر آميخته به خاك و رمل مى‏باشد و آن را حبوب يا اقراص ساخته خالص و يا با اندك مشك و عنبر و طباشير

و ادويه ديگر اقلًا مشك و عنبر عند الحاجت براى خوشبويى دهن تناول مى‏نمايند

و اين را كهرولى به خفاى ها و كرولى بدون ها مى‏ نامند و آن را صمغى نيز مى‏ باشد سرخ رنگ اندك براق.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 647

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

‏ در دويّم سرد و خشك.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 647

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

قابض و مجفف و حابس و رادع سنون آن جهت استحكام لثه و عمور و قلاع دهان و با غراغر و مضمضه‏ها نيز

و ذرور و طلاى آن مجفف جراحات حاره خصوصاً جراحت حادث از نوره و آب درياى شور

و مطبوخ آن قاتل كرم شكم و جهت يرقان و جذام و فساد خون و جريان منى و كثرت احتلام

و قروح امعا و مجارى بول و حرقت آن و برص و تبهاى حاره و دماميل و بثور شرباً و طلاءً مفيد

و اكثار آن مولد سنگ گرده و مثانه و مضعف باه،

مصلح آن مشك و عنبر و صمغ آن جهت حبس البول و اسهال بسيار مفيد شرباً

و چوب درخت آن جهت اسهال و حبس البول و امراض مذكوره شرباً موثر است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 647

[pejuhesh237]

قابض و مجفف و حابس و رادع سنون آن جهت استحكام لثه و عمور و قلاع دهان و با غراغر و مضمضه‏ها نيز

و ذرور و طلاى آن مجفف جراحات حاره خصوصاً جراحت حادث از نوره و آب درياى شور

و مطبوخ آن قاتل كرم شكم و جهت يرقان و جذام و فساد خون و جريان منى و كثرت احتلام

و قروح امعا و مجارى بول و حرقت آن و برص و تبهاى حاره و دماميل و بثور شرباً و طلاءً مفيد

و اكثار آن مولد سنگ گرده و مثانه و مضعف باه،

مصلح آن مشك و عنبر و صمغ آن جهت حبس البول و اسهال بسيار مفيد شرباً

و چوب درخت آن جهت اسهال و حبس البول و امراض مذكوره شرباً موثر است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 647

[pejuhesh237]

.