قنّبيط

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

قنّپط

گياهى است از خانوادۀ Cruciferae نام علمى آن Brassica oleracea) L. (DC. مى‌باشد.

نام علمى آن Brassica oleracea var .acephala يعنى كلم بدون سر است.

فارسی: به ضم اول و فتح ان و تشديد نون و كسر باء موحده به فارسى كلم رومى و كلم گرد نامند .

عربی:«كرنب» بقلة الانصار

یونانی:

انگلیسی:Kale و Collard

فرانسه:Chou vert

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

.





نوعى است از كرنب و وجه على حده ذكر نمودن آن اختصاص معروف بدان بودن است

و نزد عوام و اهل شام و بغداد مشهور به بيض العيار است

برگ آن شبيه به برگ چغندر و از آن عريض‏تر و ضخيم‏تر و سبزى آن به اغبريت و سرمه رنگ

و طعم آن با تلخى و شيرينى آميخته و در وسط آن ساقى و بر بالاى آن جمه آن و بر اطراف آن برگها در هم مجتمع به شكل كله

و در بنگاله در موسم زمستان تخم آن را از فرنگ مى‏آورند هر سال تازه مى‏ كارند

بسيار خوب و لطيف و سفيد و مجتمع نازك و لذيذ مى‏ باشد و هر چند هوا سردتر باشد بهتر مى‏ شود

به تعمل و تربيت بهتر و سفيدتر و لطيف‏تر مى‏ گردد

و بعضى مردم در وقت كوچكى برگ‏هاى آن را در هم مى‏ بندند و در هنگام نزديك به كمال رسيدن ديگچه سفالى كه به هندى هاندى نامند

معكوس بر بالاى آن مى‏ گذارند كه كله آن در جوف آن بگنجد و آفتاب و شبنم بدان نرسد كه آن را فاسد سازد

و ساق آن را از نصفه بيشتر به گل مى‏گيرند و بدان آب هميشه مى‏دهند خوب و لطيف و باليده مى‏گردد و به قوّت زمين و خوبى تخم نيز

برمى‏گردد و بهترين آن تازه سفيد رنگ يا زردرنگ نازك خوب درهم پيچيده آنست

و نيز قسم ديگر از اين مى‏شود در برگ و ساق و قبه همه مشابه بدان الا آنكه برگ‏هاى خارج آن اندك بزرگ‏تر و عريض‏تر و تيره‏تر و رنگ

و ساق برگ آن بنفش مايل به سرخى و رنگ برگ‏هاى قبه پيچيده آن سرخ تيره مايل به بنفشى است

و بهترين اين نيز تازه خوش رنگ نازك و خوب در هم‏ پيچيده آنست.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 640

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.طبيعت آن‏: مركب القوى با رطوبت ماييه غليظه و حرارت مفتحه لطيفه و ماده ارضيه كثيفه و گفته ‏اند گرم در اول و خشك در دويّم است. و تخم آن گرم و خشك کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 640

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

مركب القوى و با رطوبت غليظه و قوة مفتحه و محلله و مبهى و مدر بول

و بالخاصيه محلل حمار و مولد سودا

و مضعف دماغ مبخر و ردى الغذا و مسدد و در ساير افعال مثل كرنب

و مصلحش مهرا پختن او در روغن بادام

و زيتون و ادويهء لطيفه و مائية او مانع مستى

و نطول طبيخ او جهة مفاصل مفيد و تخم او مفسد منى است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-212

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و مسدد و محدث نفخ در حوالى پهلو و شكم

و اكثار آن مولد اخلاط سوداويه و امراض سوداوى و افكار رديه و خيالات فاسده و ديدن خوابهاى مشوشه

و مضعف دماغ و بصر به سبب تبخير آن و آشاميدن ماييت آن مانع مستى ،

مصلح‏ :مضار آن در آب جوشانيدن و آب آن را مكرر ريختن و مهرّا پختن با گوشت فربه و يا زيت الانفاق و روغن گاو تازه بسيار بريان نمودن

و با ادويه حاره لطيفه خوردن است و بيض آن نفاخ و مهيج فواق و زياده كننده منى و معين بر جماع خصوصاً چون بريان نمايند

و با سركه و زيت و آبكامه بخورند مولد سودا است زياده از كرنب

و تخم آن گرم و خشك و استعمال آن پيش از شراب و يا با شراب مانع سكر و محلل خمار آن و مفسد منى است

چون زن بعد از جماع با خود بردارد.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 640

[pejuhesh237]

مركب القوى و با رطوبت غليظه و قوة مفتحه و محلله و مبهى و مدر بول

و بالخاصيه محلل حمار و مولد سودا

و مضعف دماغ مبخر و ردى الغذا و مسدد و در ساير افعال مثل كرنب

و مصلحش مهرا پختن او در روغن بادام

و زيتون و ادويهء لطيفه و مائية او مانع مستى

و نطول طبيخ او جهة مفاصل مفيد و تخم او مفسد منى است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-212

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و مسدد و محدث نفخ در حوالى پهلو و شكم

و اكثار آن مولد اخلاط سوداويه و امراض سوداوى و افكار رديه و خيالات فاسده و ديدن خوابهاى مشوشه

و مضعف دماغ و بصر به سبب تبخير آن و آشاميدن ماييت آن مانع مستى ،

مصلح‏ :مضار آن در آب جوشانيدن و آب آن را مكرر ريختن و مهرّا پختن با گوشت فربه و يا زيت الانفاق و روغن گاو تازه بسيار بريان نمودن

و با ادويه حاره لطيفه خوردن است و بيض آن نفاخ و مهيج فواق و زياده كننده منى و معين بر جماع خصوصاً چون بريان نمايند

و با سركه و زيت و آبكامه بخورند مولد سودا است زياده از كرنب

تخم:و استعمال آن پيش از شراب و يا با شراب مانع سكر و محلل خمار آن و مفسد منى است

چون زن بعد از جماع با خود بردارد.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 640

[pejuhesh237]

.