عفص

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

عفص

فارسی: مازو

هندى: مازوپهل

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و درخت او مثل درخت بلوط است

و در بعضى بلاد يك سال بلوط بار مي دهد

و يك سال مازو بهترين او سبز و بي سوراخ کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -183-184

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

‏ و نيز گويند ثمر درختى است بسيار شبيه به بلوط شايد اين اصح باشد

زيرا كه بلوط مخصوص به سردسير است و مازو در بلاد هند كه گرمسير است نيز مى‏شود

و بهتر و مختار آن بزرگ خام سبز صلب سنگين بى ‏سوراخ آن است و آنچه سبك و نارسيده

و به خلاف اوصاف مذكوره است ضعيف و قوّت آن تا سه سال باقى ماند.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 552

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و قوتش تا سه سال باقيست

در دويم سرد و در سيم خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -183-184


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

سرد در اول و خشك در دويّم با جوهر ارضى بسيار بارد و شديد القبض کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 552

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و قابض و حابس حيض و اسهال و عرق

و طبيخ او جهة سيلان رطوبات رحم

و سفوف او با زردهء تخم مرغ جهة قرحهء امعاء و اسهال كهنه

و ضماد پختهء او جهة جميع اورام مقعد و خروج آن و رفع بدبوئى عرق

و با سركه جهة قوبا و باد سرخ و سيلان حيض و برآمدن ناف اطفال نافع

و سوختهء آن قاطع سيلان خون از همهء اعضا و مجفف قروح و مانع نمله و آكله و سنون

و مضمضهء طبيخ او جهة قلاع و تقوية لثه و دندان و كرم آن

و اكتحال او جهة دمعه و سلاق و جرب و آب او جهة سياه كردن

موى و استحكام رنگ مداد مؤثر

و نفوخ او قاطع رعاف است

و مضر سينه و حلق

و مصحلش كثيرا

و شربتش يك مثقال و بدلش پوست انار است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -183-184

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

قطور آن با آب بقلة الحمقا در گوش خون و چرك جارى از آن باز دارد

سنون و ذرور آن بر دندان و بن آن و مضمضه به مطبوخ آن خصوصاً با سركه جهت جلب رطوبات فاسده از زبان و لثه و قلاع دهان

و منع سيلان رطوبات از دهان

آشاميدن ساييده آن با آب جهت قروح امعا و اسهال مزمن و سيلان حيض و رطوبات رحم

و تجفيف آن و به دستور خوردن آن با اغذيه

طلاى ساييده آن با سركه جهت قوبا و باد سرخ در ابتدا و داء الثعلب و كلف و بهق و نمش

و ذرور مسحوق آن بر لحم زايد باعث ضمور و لاغرى و تحليل آن خصوص محرق آن

و ضماد آن رادع و محلل اورام و مانع سعى قروح ساعيه و نمله و آكله است

شرباً و خصوصاً مطبوخ آن با سركه و يا شراب ذروراً و طلاءً نيز و

جهت جبر كسر نيز مفيد. و طلاى آن حابس عرق و رافع بدبويى آن

و محرق آن در زيت جهت سياه كردن موى نيكو خضابى است كه بعد بريان كردن دهنيت آن را نشف نموده سوده بكار برند.

، مصلح‏ و صمغ عربى و با بيض نيم برشت خوردن

بدل آن‏: و جفت بلوط و ثمرة الطرفا و هليله زرد است به وزن آن

و دستور احراق آن آنست كه بر روى اخگر بسوزانند و با ظرف سفالى بر آتش بگذارند و

در آن ظرف بريان كنند و در شراب خاموش نمايند و يا در سركه و نمك و قبض و تجفيف و لطافت اين بيشتر است

به سبب حرارت مكتسبه از حرق خصوص مطفى آن در شراب قابض

و با سركه و نمك و براى حبس دم و تجفيف قروح و تحليل اورام اين انفع از غير محرق آنست.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 552-553

[pejuhesh237]

و قابض و حابس حيض و اسهال و عرق

و طبيخ او جهة سيلان رطوبات رحم

و سفوف او با زردهء تخم مرغ جهة قرحهء امعاء و اسهال كهنه

و ضماد پختهء او جهة جميع اورام مقعد و خروج آن و رفع بدبوئى عرق

و با سركه جهة قوبا و باد سرخ و سيلان حيض و برآمدن ناف اطفال نافع

و سوختهء آن قاطع سيلان خون از همهء اعضا و مجفف قروح و مانع نمله و آكله و سنون

و مضمضهء طبيخ او جهة قلاع و تقوية لثه و دندان و كرم آن

و اكتحال او جهة دمعه و سلاق و جرب و آب او جهة سياه كردن

موى و استحكام رنگ مداد مؤثر

و نفوخ او قاطع رعاف است

و مضر سينه و حلق

و مصحلش كثيرا

و شربتش يك مثقال و بدلش پوست انار است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -183-184

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

قطور آن با آب بقلة الحمقا در گوش خون و چرك جارى از آن باز دارد

قطره آن با آب بقله الحمقا چرک و خون گوش را قطع می کند


سنون و ذرور آن بر دندان و بن آن و مضمضه به مطبوخ آن خصوصاً با سركه جهت جلب رطوبات فاسده از زبان و لثه و قلاع دهان

و منع سيلان رطوبات از دهان


گرد آن برای دندان درد مفید و مضمضه جوشانده آن خصوصاً در ترکیب با سرکه برای تقویت لثه و دندان

و جذب رطوبت های فاسد و اضافی مفید و نافع است

آشاميدن ساييده آن با آب جهت قروح امعا و اسهال مزمن و سيلان حيض و رطوبات رحم

و تجفيف آن و به دستور خوردن آن با اغذيه

طلاى ساييده آن با سركه جهت قوبا و باد سرخ در ابتدا و داء الثعلب و كلف و بهق و نمش

سائیده شده آن در آب برای زخم های امعاء و اسهال مزمن و سیلان حیض و رطوبت های ترشحی

و خشک نمودن آنها سودمند و با سایر داروهای مناسب بادسرخ و کچلی و بهق را معالج است

و ضماد آن رادع و محلل اورام و مانع سعى قروح ساعيه و نمله و آكله است

و ذرور مسحوق آن بر لحم زايد باعث ضمور و لاغرى و تحليل آن خصوص محرق آن

گرد نرم شده آن گوشت های اضافی بدن را برطرف می سازد،


شرباً و خصوصاً مطبوخ آن با سركه و يا شراب ذروراً و طلاءً نيز و

جهت جبر كسر نيز مفيد. و طلاى آن حابس عرق و رافع بدبويى آن

و محرق آن در زيت جهت سياه كردن موى نيكو خضابى است كه بعد بريان كردن دهنيت آن را نشف نموده سوده بكار برند.

، مصلح‏ و صمغ عربى و با بيض نيم برشت خوردن.

ضمناً رادع و حل کننده ورم ها است و از پخش شدن زخم ها جلوگیری نموده

و مالیدن آن برای شکسته بندی مفید و شستشوی مو با جوشانده آن موجب سیاهی مو و پاکی آن می شود

مالیدن آن باعث جلوگیری از عرق کردن و رافع بدبویی است

و سوخته آن در زیتون برای سیاه کردن مو به کار می رود. برای سینه و حلق مضر و مصلح آن کتیرا و صمغ عربی است


بدل آن‏: و جفت بلوط و ثمرة الطرفا و هليله زرد است به وزن آن

و دستور احراق آن آنست كه بر روى اخگر بسوزانند و با ظرف سفالى بر آتش بگذارند

و در آن ظرف بريان كنند و در شراب خاموش نمايند و يا در سركه و نمك و قبض و تجفيف و لطافت اين بيشتر است

به سبب حرارت مكتسبه از حرق خصوص مطفى آن در شراب قابض

و با سركه و نمك و براى حبس دم و تجفيف قروح و تحليل اورام اين انفع از غير محرق آنست.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 552-553

[pejuhesh237]

.