اسقورديون

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

سير صحرائيست علت اينكه سير صحرايى گفته مى‌شود

اين است كه سرشاخه‌هاى گلدار آن داراى اسانسى با بوى سير است.

هر چه را بوته بى دندانه باشد جبلى نامند

و آنچه مركب از دو دندانه بزرگ باشد شامى گويند

و هر چه بى دندانه و بسيار كوچك و پوست از و جدا نشود مصرى نامد

و كراث برّى نيز نامند

گياهى است از خانوادۀ Labiatae نام علمى آن Teucrium scordium L. مى‌باشد.

فارسی: موسير

عربی:اسقورديون بضم همزه و سكون سين مهمله و ضم قاف و سكون واو و راى مهمله و كسر دال مهمله

و ضم ياى مثناة تحتانيه و سكون واو و نون و آن را سقورديون بحذف همزه نيز كويند -الثوم البري

یونانی:سقرديون بمعنى ثوم الحيه و معروف بثوم الكلب

انگلیسی:Scordion و Water germander

فرانسه: aquatique و Gernandree des marais و Germandree d?eau

آلمانی:wasesr gamander-lauchgamander

ایتالیائی: scordio-gamendrio aquatico

[pejuhesh237]

تلخ و قابض و لذاع و برگش ريزه و اغبر و كم عرض تر از سير بستاني

و گلش مايل به سرخى و شاخش دراز و قسمي را گلش

و ساقش سفيد .کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص24

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

دو صنف مى‌باشد صنف اول كوچك و بى‌دانه و پوست آن از ان جدا نمى‌شود

و طعم آن تلخ و قابض و لذاع و آن را اسقورديون جبلي و مصرى و كراث برى نامند

و صنف دوم مانند سير بستانى بحسب شكل و برگ و يكدانه و طعم آن تندتر و لطيفتر و با عطريت

و حكيم مير محمد مومن گفته كه صنف دوم آن مركب از دو دانه و بزرگ ساق و گل آن سفيد است کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 129

گياهي است علفي و داراي ساقه ايي به تفاوت به ارتفاع 10تا 25 سانتيمتر كه بر اثر مالش دادن اعضاي هواي ان بويي

مشخص شبيه بوي سير از ان استشمام ميگردد.

برگهاي ان بيضوي عاري از دمبرگ، دندانه دار و گلهاي ان به رنگ ارغواني روشن گلي يا سوسنس و مجتمع در كنار برگهاست.

سر شاخه گلدار اين گياه داراي اسانس با بوي شبيه سير گياه تازه يك ماده تلخ تانن و اسكوردي ئين است.

ماده اخير به صورت گرد سفيد غير محلول در اب گرم مي باشد ولي اب را داراي طعم تلخ مينمايد

به علاوه در سر شاخه گلدار گياه ماده ايي به نام اسكوتل لارين وجو دارد كه يك ماده گلوكزيدي است.

از اين گياه وجود دو گونه در ايران ذكر شده است:

T.iuciduml

گياهي است علفي و داراي ساقه اي به ارتفاع 20 تا 60 سانتيمتر است.

در اروپا مخصوصا منطقه مديترانه فرانسه و ايتاليا ميرويد ولي در كشور ما يافت نميگردد .

برگهاي ان داراي پهنكي بيضوي يا به شكل لوزي و گلهاي ان به رنگ ارغواني است و در ماههاي خرداد تا مرداد به تناسب شرايط محل رويش ظاهر ميگردد.

كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد چهارم ص 132-133

[pejuhesh237]

.و منبت آن صحراها و بالاى كوهها کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 129

در اروپا مخصوصا منطقه مديترانه فرانسه و ايتاليا ميرويد ولي در كشور ما يافت نميگردد .كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد چهارم ص 132-133

[pejuhesh237]

.هيچ جز ان سمي نيست.

اجزائ مورد استفاده:

سر شاخه گلدار گياه و يا خيسانده ان در شراب براي درمان ضعف ، اب اوردن نسوج، زردي، بواسير،

سر فه هاي مقاوم همراه با بولاغ اوتي و هم چنين در سل ريوي به صورت گرد مخلوط در عسل به كار مي رود.

در استعمال خارج جوشانده ان به صورت غرغره يا اثر دادن بر روي اولسر ها مصرف دارد.كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد چهارم ص 133

[pejuhesh237]

در آخر سيم گرم و خشك . .کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص24
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و تخمش بغايت مبهّى و مبرودالمزاج است

و ترياق زهرها و مدّر بول و حيض و محلل و جالى

و در جميع افعال قویتر از سير بستانى

و در ثوم چون خواص مشروح است تكرار باعث تطويل می گردد.

و قدر شربتش تا دو درهم و بدلش اسقيل. کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص24
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

و تخمش بغايت مبهّى و مبرودالمزاج است

و ترياق زهرها و مدّر بول و حيض و محلل و جالى

و در جميع افعال قویتر از سير بستانى

و در ثوم چون خواص مشروح است تكرار باعث تطويل می گردد.

و قدر شربتش تا دو درهم و بدلش اسقيل. کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص24
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.از نظر تركيبات شيميايى در گياه اسانس، يك مادۀ تلخ و تانن و اسكوردى‌ئين  

 و همچنين در گلهاى آن اسكوتلارين يافت مى‌شود.

از نظر خواص و كاربرد داروئى شبيه كماذريون است کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 4 ص 223