انجره

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

انجره:به فتح همزه و سكون نون و ضم جيم و فتح راء مهمله و ها لغت فارسي است

گياهى است از خانواده‏Urticaceae نام علمى آن‏Urtica dioica L . مى ‏باشد.



دار المرز :كرقه

تركي :كجيت

هندى: اتنكن

لاطيني: اوتيك‌پريم

گيلان: هرتيكه گويند

فارسی:«گزنه» و «گزنه دوپايه»

عربی:قريص

یونانی:

انگلیسی: Large Nettle-Common Nettle-Great Nettle

فرانسه:Ortie mechanteGDB-Grande ortie-Ortie dioique

آلمانی:Grosse Nessel-Brennessel-Grosse Brennessel

ایتالیائی: Orticone –O.vivace- Ortice maschia-Ortica




. گزنه كوچك‏

به فارسى «گزنه كوچك» و «گزنه يك پايه» و در كتب طب سنتى با نام «انجره صغير» آمده است.


عربى: «حرّيق».شعر العجوز

انگليسي:Stinger-Smaller Nettle-Curning Nettle-Dwarf Stinger

فرانسه:Petite ortie-Ortie piquante-Ortie grieche-Ortie brulante

آلماني :Kleine Brennessel-Brennessel

ايتاليايي:Ortica piccolo



. گزنه يونانى‏

گياهى است از خانواده‏Urticaceae نام علمى آن‏Urtica pilulifera L . مى‏باشد.

فارسي:

عربي:قریص، انجره، نبات النار

انگليسي:Roman nettle

فرانسه:O.a pilules-O.grecque-Ortie romaine

آلماني:Pillennessel-Pillen Brennessel

ايتاليايي:Ortica romana

[pejuhesh237]

نباتيست برگش پر تشريف و انبوه و با خارهاى بسيار ريزه

و خارهاى ساقش اظهر و چون ملاصق جلد شود باعث حمرة جلد و سوزش و خارش گردد

و گلش زرد و تخمش براق و نرم و با اندك پهنى و تيره رنگ

و از رازيانه كوچكتر و مراد از انجره مطلقا تخم اوست .کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص36

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و بهترين آن سنكين مائل بسياهي آنست کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 176






گزنه درشت يا انجره كبير

گیاهی است علفی، چند ساله و دارای ساقه های راست به ارتفاع 5/0 تا یک متر و حتی بیشتر که غالبا در اماکن مخروبه،

باغها و نقاط مرطوب خارج از شهر، نواحی سایه دار و جاهایی که چهار پایان در آنجا به سر می برند، به حالت خودرو می روید.

از ریشه های خزنده آن ، با جوش هایی در کلیه جهات خارج می شود که خود باعث آن می گردد

که گیاه به صورت پایه های متعدد در آمده، محل رویش خود را بکلی فرا گیرد.

گزنه، ساقه چهار گوش، پوشیده از تار و برگهای بیضوی و نوک تیز، دندانه دار و منتهی به 2 استیپول دارد.

گلهای آن به رنگ سبز روشن و واقع بر روی 2 پایه جداگانه است.

از مشخصات پایه آن این است که گل آذین خوشه آن پس از آنکه گل ها، آمیزش یافت و تشکیل میوه آغاز گردید،

از حالت ایستاده به وضع خمیده در می آید.

گزنه اعضای پوشیده از تارهای مخروطی شکل و گزنده دارد و چون پس از لمس کردن، محتویات سوز آور غده زیر آن در پوست بدن وارد می گردد،

ایجاد سوزش و ناراحتی می کند.حالات غیر طبیعی متعددی نیز غالبا در گزنه بوجود می آید که خود ظاهری متفاوت به گیاه می دهد

مانند آنکه در بین پایه های گزنه، نمونه هایی با دو نوع گل نر و ماده بر روی یک پایه و یا انواعی با برگهای فراهم دیده می شود.



گزنه كوچك يا انجره صغير

گیاهی علفی و دارای ریشه ای راست و ساقه منشعب از قاعده به ارتفاع 10 تا 50 سانتیمتر است.

از مشخصات آن این است که ساقه اش به خلاف گونه قبلی، حالت کاملا چهار گوش ندارد و در زوایا کمی مدور شده است.

اعضای هوائی آن پوشیده از تار و دارای رنگ سبز روشن می باشد.

برگهای بیضوی آن منتهی به دو استیپول مشخص و دارای پهنکی با کناره دندانه دار است.

آنچه که تشخیص آن را به سهولت از گونه قبلی متمایز می سازد، وجود 2 نوع گل نر و ماده بر روی یک پایه گیاه می باشد

که مجموعا وضع فراهم به صورت خوشه های کوتاه، در بغل برگها دارند.

تعداد گلهای نر آن کم ولی گلهای ماده آن نسبتا زیاد است.

این گیاه در کنار دیوارها، اماکن سایه دار، مزارع و باغها می رویدو گلهای سبز روشن آن نیز در فاصله ما ه های اردیبهشت تا آذر ظاهر می شود

.اعضای هوایی گیاه، اثر درمانی دارد و هنوز هم در طب عوام مصرف می شود.



گزنه يونانى

گیاهی یک ساله یا دو ساله و دارای پراکندگی وسیع در غالب نواحی اروپا، مخصوصا مناطق غربی و جنوبی آن

و همچنین در شمال افریقا، جنوب و جنوب غربی آسیاست.

اعضاء هوائی آن پوشیده از تار و دارای رنگ سبز روشن است.

ارتفاع ساقه آن بین 20 سانتیمتر تا یک متر می باشد.برگهای بیضوی نوک تیز با دندانه های درشت و گلهایی به دو صورت نر و ماده دارد.

آنچه که تشخیص آن را آسان می سازد آن است که مجموعه گلهای ماده گیاه وضع مدور با ظاهر کاملا متمایز دارد

و بر روی دمگل دراز و خمیده یا آویخته ای نیز ظاهر می شود.

دانه این گیاه دارای موسیلاژ و مواد روغنی فراوان است.اختصاصات درمانی آن کاملا شبیه گزنه دو پایه است.كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد چهارم ص 418-419

[pejuhesh237]

در ایران درییلاقات اطراف تهران، شمیرانات ودرکرج دردامنه‌های البرز، کندوان، پل زنگوله،

در مناطق شمالی در گیلان درهرزویل وجنگل نودی، عمارلو، راه کبوترچاک به زردچیان، رودبار، آستارا،

بندر گز و درآذربایجان در دامنه‌های سهند، زنقاب، دیلمان وارسباران ,لرستان (در کنار رودخانه کشکان) به طورخودرو دیده می‌شود.




گزنه درشت در باغها و نقاط سايه‏دار كنار پرچينها، كنار جاده‏ ها و خانه‏ ها در مناطق مختلف شمال ايران

و دامنه‏ هاى البرز و ييلاقات اطراف تهران به‏ طور خودرو مى ‏رويد.

گزنه کوچک:


این گیاه در نواحی شمالی ایران، گیلان، گرگان: بندر گز، علی آباد، مازندران: نکا،

آذربایجان: نعمت آباد، لرستان: ، پشت کوه، شهبازان، خوزستان: اطراف بهبهان، فارس: کمارج، بوشهر و شیراز می روید

U.pumila و U.baccifera که هر دو در نواحی مختلف آمریکا می رویند به مصارف مشابه U.urens L می رسند.



گزنه یونانی :

این گیاه در مازندران: دره هزار، مغرب ایران: کرمانشاه: کوه نور نزدیک کرند، سر پل زهاب،

لرستان: 8 کیلومتری میر آباد، 40 کیلومتری شمال اندیمشک در ارتفاعات 500 تا 600 متری،

خوزستان: نزدیک بهبهان، فارس: شاهپور سابق در 900 متری، جهرم، کونار تخته، کازرون و غیره می روید.

U.membranacea

گلهایی دارد که مجموعا بر روی نوار باریکی به صورت خوشه مجتمع گردیده است از این نظر تشخیص آن از گونه های دیگر به سهولت امکان پذیر است.

این گیاه در بعضی از نواحی اروپا مخصوصا منطقه مدیترانه می روید ولی در ایران نمی شود. گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد 4 ص 419-420

[pejuhesh237]

قسمت‌های مورد استفاده برگها، سرشاخه‌های گلدار و ریشه گزنه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اخیراً حلقه‌های پپتیدی ای از عرق گزنه جدا سازی شده است که نام اختصاری گزلین دارند ( ترکیبی از گزنه+انسولین)

این حلقه‌ها که اثر ضد دیابت رابه آن‌ها نسبت می دهند قادرند با روی هم قرار گرفتن ایجاد منفذ(pore) نموده و گلوکز را به درون سلول انتقال دهند.

تحقیق فوق در دانشگاه‌های تهران و تورنتو کانادا صورت پذیرفته.

هیچ جزئ ان سمی نیست.







مردم ماقبل تاریخ از گزنه برای تغذیه استفاده به عمل می آوردند و این رویه مدتها، تا قرن 16 میلادی ادامه داشت.

عقیده عده ای بر آن است که این گیاه حتی در عصر حجر نیز مورد استفاده قرار می گرفته است.

تاریخ استفاده درمانی آن نیز به زمانهای بسیار دور می رسد بطوری که از قدیم الایام آن را جهت رفع سرماخوردگی به کار می بردند و به آن توجه خاص

داشتند.دیوسکورید برای آن 2 گونه متمایز، یکی با برگهای پهن و دیگری با برگهای کوچک قائل بود.

جوشانده دانه گزنه در شراب انگور را نیز ، داروی مقوی باء، و مخلوط آن را در عسل، خلط آور و معالج بیماریهای سینه می دانست.

برای جوشانده برگ گزنه، اثر مدر، ملین و قاعده آور قائل بود و له شده برگ تازه گزنه را در رفع ناراحتی های گزش مار،

و درمان زخمهای غالقرائی، اولسرها، تومورها، زخمهای چرکین و غیره داروئی شفا بخش می دانست.

جالینوس حکیم در قرن دوم میلادی، کلیه موارد درمانی گزنه را که دیوسکورید ذکر کرده بود تائید کرد.

در قرون وسطی برای گزنه معمولی و انواع دیگر آن، اختصاصات درمانی مختلف قائل بودند مانند آنکه در قرن 12 میلادی ،

دانه گزنه را جهت رفع معده درد، و اطبای دیگر آن را برای درمان آنژین، اخلاط خونی، سرطان، بیماریهای مربوط به طحال و غیره به کار می برد.

در طی این دوران گزنه به تفاوت جهت رفع بیماریهای کلیه و شیره تازه گیاه، جهت رفع درد مفاصل دراستعمال خارج مورد استفاده قرار می گرفته است.

در قرون 16 و 17 میلادی، گزنه را برای معالجه خونروی و استسقا به کار می برده اند.

بررسی های جدیدی که در بین سالهای 1925 و 1931 میلادی انجام گرفت، به خوبی نشان داد که شیره تازه گزنه دو پایه،

اثر تنگ کنده مجاری عروق داشته در رفع خونریهای رحمی و خونروی در فواصل قاعدگی همراه با هموفیلی،

خون آمدن از بینی و رفع اخلاط خونی، اثرات شفابخش ظاهر می کند.

بررسی های دیگر که در همین زمان صورت گرفت، نشان داد که با مصرف فراورده های گزنه، فشار خون بالا می رود و حرکات قلب تند می شود.

اختصاصات درمانی گزنه را با توجه به اظهار نظر اطبای قدیم می تون چنین خلاصه کرد که این گیاه در تقویت اعمال هضم،

ازدیاد ادرار، رفع نزله، بند آوردن خون، علاج بیماری قند، و احتمالا ازدیاد ترشح شیر و باز کردن قاعدگی اثر مفید دارد.

گزنه دارای اثر قاطع در رفع بیماریهای پوست است بطوری که از این نظر از آن در رفع بیماریهای جلدی، استفاده بعمل می آید.

دانه گزنه دارای اثر مسهلی، قاعده آور و ضد کرم است و چون اگر بیش از15 گرم مصرف شود، اثر مسهلی شدید ظاهر می کند

و ممکن است خطرناک باشد، از این جهت در مصرف آن باید نهایت دقت را به عمل آورد.

مردم دورانهای قبل به اثرات مفید گزنه در تغذیه و پرورش طیور واقف بودند و از این گیاه به منظور فوق استفاده می کرده اند.

بررسی های مختلف نشان داده است که سکرتین موجود در گزنه، اثر محرک بر روی معده و ترشحات آن داشته

و حرکات دودی شکل روده را تقویت می کند ولی چون اعضای هوائی گزنه به علت دارا بودن الیاف فیبری اگر مصرف شود،

موجبات ناراحتی های هضمی را ممکن است فراهم سازد، از این جهت در این گونه موارد که منظور استفاده از سکرتین گیاه باشد،

اعضای هوائی گزنه را پس از فشردن، وارد آب می نمایند تا این ماده در آب وارد شود و سپس آب حاوی سکرتین را که حتی در گرما تجزیه نمی گردد،

مصرف می کنند. با مصرف گزنه، تعداد گلبول های قرمز خون نیز افزایش می یابد که خود در درمان بعضی از بیماریهای خونی حائز اهمیت است.

از بررسی ها چنین نتیجه گرفتند که شیره گیاه، مقدار قند را در ادرار مبتلایان به بیماری قند کاهش می دهد.

گزنه چون دارای اثرات درمانی مدر است، اگر به صورت زیر مصرف شود، به خوبی می تواند در طی درمان بیماران مبتلا به قند،

یک داروی کمکی بسیار مفید به حساب آید: برای این کار باید یک مشت برگ گزنه را به صورت قطعات کوچک درآورده به مدت 5 دقیقه در 200 گرم آب بجوشانند

و محلول حاصل را در 3 دفعه در شبانه روز مصرف کنند.

فراورده های گزنه بر روی پوست بدن اثر مفید دارد مانند آنکه تنطور آن را در رفع کهیری که از خوردن صدف های دریایی و نرم تنان حاصل شده باشد،

داروی معالج با اثر قطعی ذکر کرده اند.استفاده از گزنه به منظور درمان بیماریهای پوست از قدیم الایام بین مردم معمول بوده است.

در سال 1855 با بررسی هایی که به عمل آمد به این نتیجه رسیدند که جوشانده گزنه در رفع ناراحتیهای پوستی مخصوصا اگزماهای مزمن

و اگزماهای ناشی از Impetigo و داء الصدف و نظایر آنها، اثر معالج ظاهر می کند و به این جهت برای بیماران خود،

جوشانده 20 در هزار ساقه برگدار گزنه را تجویز و تاکید می نمودند که بیماران ،

رژیم غذایی ملایم داشته در صورت امکان از آبهای معدنی نافع برای بیماریهای جلدی استفاده کنند.

با آنکه در موارد مختلف، از گزنه در رفع اسهالهای ناشی از ورم روده حاد و مزمن و همچنین در رفع اسهال مسلولین اثر شفا بخش به دست آمده

معهذا عده ای این خاصیت گزنه را رد کرده اند.آنچه مسلم است آن است که گزنه به نحو غیر قابل تردید اثر بند آورنده خون دارد،

بطوری که اطبای قدیم و جدید متفقا از این نظر، گزنه را داروی بسیار خوبی دانسته اند.

بررسی های متعدد د راین زمینه نشان داده است که گزنه در رفع اخلاط خونی، خون آمدن از بینی،

خونروی در فواصل قاعدگی، استفراغ خونی، و خونرویهای مختلف، اثر درخشان دارد و حتی در این موارد چنین اظهار نظر گردیده

که شیره گزنه اگر به مقدار 60 تا 125 گرم مصرف گردد، بلافاصله خونرویهای رحمی را از بین می برد.

در استعمال خارج برگ له شده گزنه را در مقدار کمی نمک و یا جوشانده آن، اثر قاطع در رفع زخم های غانقرایایی و اولسرهای چرکین دارد.

شیره تازه یا جوشانده آن اگر غرغره شود، ورم لوزه، آفت، و التهاب دندان را از بین می برد.

گزنه در دامپزشکی اثرات درمانی مفید در رفع بیماریهای مشابه در استعمال خارج ظاهر می کند.

از قدیم الایام با گزنه تازه ضربه های ملایم روی قسمتی از پوست بدن (به منظور تجمع خون در آن قسمت) وارد می آوردند

تا با این عمل، خون از قسمتهایی از بدن که موجب ناراحتی هایی را فراهم آورده، دور گردد به این قسمت متوجه شود.

از گزنه در رفع بیحسی اعضای بدن، بی اختیاری اعضاء که بر اثر سکته های ناشی ناقص پیش می آید، رماتیسم مزمن،

قطع شدن حالت قاعدگی و غیره استفاده به عمل می آورند.در کلیه حالات مذکور با اثر دادن شاخه برگدار گزنه

و یا فراورده های آن بر روی پوست، اثر درمانی ظاهر می شد.

در استفاده از گزنه، همواره رعایت کامل باید به عمل آید تا ناراحتی های مختلف زیر عارض نشود:

اگر گزنه به مقادیر نسبتا زیاد مصرف شود، موجبات قطع دفع ادرار را فراهم می سازد .

دانه گزنه اگر بی رویه به کار رود، ایجاد ناراحتی می نماید و حتی ممکن است خطرناک باشد و یا موجب پیدایش حالت اسهالی و دفع زیاد شود.

از خواص دیگر آنکه جوشانده گیاه و خیسانده ریشه آن در الکل به صورت لوسیون نه تنها در رشد موی سر اثر می کند بلکه مانع ریزش مو می شود.

به علاوه شوره سر را از بین می برد.برای تهیه این لوسیون، مخلوط ریشه گیاه در الکل را به مدت 15 روز در مجاور گرمای خورشید قرار می دهند

و در موقع استعمال، 3 قاشق سوپخوری از آن را در 4/1 بطری آب وارد می کنند و به کار می برند.

گزنه برای چهار پایان، مخصوصا گاو های شیرده، علوفه بسیار خوبی است.

دانه گزنه موجب می گردد که فعالیت تخمگذاری در مرغ زیاد شود.از برگ گزنه دوپایه، استخراج کلروفیل به عمل می آید

Urtica urens :

اعضای مختلف این گیاه اثر درمانی مشابه گزنه دو پایه دارد.ریشه اش دارای اثر قابض و مدر است.. گياهان داروئي دكتر علي زرگري جلد 4 412-414




در هند از شيره گياه براى تحريك پوست در استعمال خارجى مصرف مى‏شود.

از ريشه آن به عنوان مدّر و جوشانده گياه را به عنوان مدّر، قابض، قاعده‏آور، ضد انگل و كرم‏كش و در موارد التهاب كليه، وجود خون در ادرار ،

مفرط بودن خون عادت ماهيانه و ضعف و زردى تجويز مى‏كنند.

گزنه قبل از اينكه از نظر خواص درمانى مورد توجه قرار گيرد، در روزگاران كهن براى بافتن پارچه كاربرد داشته است.

باستان‌شناسان در گورستانهايى در دانمارك مربوط به عهد برونز اجسادى را ملاحظه كرده‌اند كه كفنهاى آنها از الياف گزنه بافته شده

است.

در رومان بى‌نوايان ويكتور هوگو پارچه‌هاى بافته شده از گزنه را در رديف كانوا   نام مى‌برد.

در جنگ جهانى اول كه توليد پنبه رو به كاهش گذارده بود، پارچه‌هاى بافته شده از گزنه جاى پارچه‌هاى پنبه‌اى را گرفته بود.

مصارف درمانى گزنه نيز جديد نيست و از روزگاران كهن آغاز شده است.

در اوايل قرن سوم قبل از ميلاد، سقراط، عصارۀ گزنه را به صورت مصارف خارجى براى درمان مارگزيدگى و

عقرب گزيدگى و به صورت خوردنى به عنوان ترياق رفع مسموميتهايى كه در اثر گياهان سمّى نظير شوكران و بنگ‌دانه ايجاد شده، توصيه

مى‌نمود.

ضمنا عصارۀ گزنه شهرتى در مورد تحريك رويش مو پيدا كرد و در قرن نوزدهم به صورت يكى از اجزاء اصلى تركيبات دارويى تجارتى براى

رشد موى سر مصرف مى‌شد.

در مطالعات نشان داده شده است عصاره ریشه گزنه ظرفیت اتصال گلوبولین متصل شونده به هورمون های

جنسی را کاهش و متابولیسم سلول های پروستات را تضعیف می کند

سربازان رومى در شرايط سرماى سخت براى گرم شدن، ساقه‌هاى گزنه را به بدن خود مثل شلاّق مى‌زدند

و اين روش جلب خون براى گرم شدن را Urtication ناميدند كه هنوز هم در درمان برخى انواع روماتيسم

و دردهاى مفاصل و نقرس مرسوم است.

كارشناسان گياه‌درمانى اروپا در روزگاران كهن دم‌كردۀ گزنه را براى درمان سرفه و سل

و از دود كردن برگهاى خشك آن براى تسكين آسم استفاده مى‌كردند، روشى كه هنوز هم متداول است.

كارشناسان معروف گياه‌درمان انگليسى در قرن هفدهم Nicholas Culpeper كليه خواص گزنه را كه قبل از او توصيه شده بود،

تأييد مى‌كرد و يك خاصيت جديد نيز به آن اضافه نمود و آن اين بود كه جوشانده تجويز مى‌كنند.

مهاجران اوليه اروپايى به امريكا از اين توصيه‌ها استقبال نموده و عمل مى‌كردند و حتى براى افزايش شير مادر نيز به كار مى‌بردند.

پزشكان متجدد قرن نوزدهم گزنه را در درجه اوّل به عنوان مدّر براى درمان ناراحتى‌هاى مجارى ادرار، مثانه و كليه توصيه مى‌كردند

و حكماى امريكايى معروف آن زمان گزنه را يكى از بهترين داروها براى قطع خونريزى و اسهال كودكان و بواسير و اكزما مى‌دانستند.

كارشناسان گياه‌درمانى معاصر امريكا گزنه را به عنوان تونيك براى تقويت عمومى بدن توصيه مى‌كنند.کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 6 ص 228-229

[pejuhesh237]

در اول سيم گرم و خشك ..کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص36

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

نكات احتياطآميز در مصرف گزنه

سوزانندگى گزنه مسئله‌اى است كه براى مقابله با آن لازم است كه در موقع چيدن گياه با دست‌كش و چكمه و شلوار بلند عمل شود.

در مواردى كه در اثر تماس گزنه سوزش شديد پوستى ايجاد شده باشد مى‌توان از عصارۀ گزنه روى پوست ماليد آرام خواهد شد.

و يا با له شدۀ گياهانى نظير مريم‌گلى، نعنا و رزمارى موضع را ماساژ داد.


مصرف دم‌كردۀ غليظ گزنه يعنى زايد بر حد مجاز ممكن است موجب تحريك معده و سوزش پوست و در برخى موارد شاش‌بند شود.

در برخى از رژيمهاى لاغرى براى كاهش آب بدن خوردن گزنه توصيه مى‌شود تا در نتيجه وزن كاهش يابد.

اين روش كاهش وزن صحيح و بهداشتى نيست.

كاهش وزنى كه در اثر خروج شديد آب بدن ايجاد شده باشد، ضمن اينكه ايجاد عوارض عدم تعادل پتاسيم مى‌كند،

بى‌درنگ پس از قطع رژيم، وزن به حالت اوليه برمى‌گردد.

بهترين راه كنترل وزن، كاهش كالرى روزانه با خوردن غذاهاى كم‌چربى، خوراكهاى غنى از الياف گياهى، ورزشهاى هوازى و پياده‌روى

منظم مى‌باشد.

گزنه در مورد خرگوش موجب تحريك انقباض رحم مى‌شود بنابراين از نظر احتياط زنان باردار نبايد مصرف نمايند.

طبق توصيه سازمان نظارت بر خوراك و دارو در امريكا به استثناى زنان باردار، مادران شيرده، كودكان كمتر از دو سال و اشخاصى كه از

ساير انواع داروهاى مدّر استفاده مى‌كنند، مصرف گزنه براى بقيه اشخاص در حد بلامانع است مشروط بر اينكه زير نظر متخصص و پزشك عمل شود. کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 6 ص 229-230

[pejuhesh237]

و ملطّف اخلاط لزجه و جاذب و مقرح اعضأ و مدر بول و حيض و شير و عرق

و مبهى و منقّى سينه و شش و معده و مفتح فم رحم و سدّهء جگر و سپرز

و محلل و گذاشتن برگ كوبيدهء او در بينى قاطع رعاف

و حمول نيم مثقال او با مّر صاف بالمناصفه به غاية مدّرحيض

و ضماد برگ تازهء او جهة برآمدگى رحم و تحليل دبيله

و گشودن دمل و قطع ثاليل خصوصا با عسل و جهة التواى عصب

و با نمك جهة جراحات سگ ديوانه گزيده

و با قيروطى جهة ورم سپرز و پختهء او با روغن زيتون جهة ورم جراحت و ورم پشت گوش

و طبيخش با ماء الشعير بجهة تنقيه شش و سينه

و تخمش جهة ربو و آلات تنفس و استسقأ و علل گرده و سپرز و اخراج ماء اصفر و بلغم لزج

و با سكنجبين جهة درد سپرز و درد پهلو و درد گرده

و مسكن او در حال طبيخ او با اصل السّوس جهة تنقيهء مثانه از چرك

و آشاميدن او با تخم كرفس و شير گوسفند به غايت مهیّج باه

و با شراب مسهل به اعتدال بلغم و فتيلهء او به دستور مسهل است

و ضماد او به دستور برگش محلل ورمها و با مراهم جهة آكله و قروح سرطان

و با عسل جهة بزرگ كردن قضيب مجرب دانسته‌اند

و طلاى او با عسل بر قضيب و كنج ران محرك باه و مضر گرده و امعأ و مصلحش صمغ عربى و كتيرا

و مضر مقعد و مصلحش عناب و قدر شربتش تا سه درهم

و بدلش قردمانا يا حرف و مضمضمه عصاره او محلل ورم لهاة

و ذرور تخم و برگش مجفف زخمهاى متاكّله و سرطان متقرّح است بى لذع و حدتى.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص36

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:


و ضماد رماد آن با نمك جهت قروح

بيخ آن با ماء الشعير جهت تنقيۀ سينه و شش

و بدستور برداشتن فتيلۀ آن با عسل و حمول آن مدر طمث

مضر گرده و امعا مصلح آن صمغ عربي و كثيرا و مصلح آن عناب مقدار شربت آن تا سه درهم زياده بر ان مهلك

مصلح آن آشاميد اشربه مبروده و آب ميوه‌هاى بارده و چيزهاى لعابي مغرى بدل آن قردمانا است

يا حرف و دهن آن در افعال مذكوره خصوص تقويت باه اقوى از بزر آنست و همچنين در امر اسهال و در قرابادين در ادهان ذكر يافت کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 176

[pejuhesh237]

و ملطّف اخلاط لزجه و جاذب و مقرح اعضأ و مدر بول و حيض و شير و عرق

و مبهى و منقّى سينه و شش و معده و مفتح فم رحم و سدّهء جگر و سپرز

گزنه معرّق، مدّر و قاعده‏آور است و براى ازدياد ترشح ادرار و عادت ماهيانه و شير و عرق نافع است.

براى نرم كردن ورمهاى سفت در استعمال خارجى به كار مى‏رود.

نيروى جنسى را زياد مى‏كند، سينه، ريه و معده را از اخلاط پاك مى‏كند.

دهانه رحم و گرفتگى‏هاى كبد را باز مى‏كند. در علاج بيمارى قند و بند آوردن خونروى مؤثر است.




و محلل و گذاشتن برگ كوبيدهء او در بينى قاطع رعاف

و حمول نيم مثقال او با مّر صاف بالمناصفه به غاية مدّرحيض

گذاردن برگ تازه كوبيده آن در بينى خونريزى را قطع مى‏كند و اگر 2 گرم برگ كوبيده گزنه با 2 گرم مرمكى مخلوط و شياف شود، بسيار قاعده ‏آور است.


و ضماد برگ تازهء او جهة برآمدگى رحم و تحليل دبيله

و گشودن دمل و قطع ثاليل خصوصا با عسل و جهة التواى عصب

.. ضماد برگ تازه آن براى بند آوردن خونروى از بينى، برآمدگى رحم، تحليل آبسه، دمل و سر باز كردن دمل و قطع زگيل نافع است

بخصوص اگر ضماد با عسل مخلوط شده باشد، اثرش بيشتر است و در ضمن براى رفع پيچيدگى‏هاى عصب نيز مفيد است.


و با نمك جهة جراحات سگ ديوانه گزيده

و با قيروطى جهة ورم سپرز و پختهء او با روغن زيتون جهة ورم جراحت و ورم پشت گوش


اگر ضماد برگ تازه آن با نمك تهيه شود براى گذاردن در محل زخم گزش سگ هار به عنوان كارهاى مقدماتى قبل از رسيدن به پزشك مفيد است.

ضماد پخته آن با روغن زيتون براى رفع ورم بناگوش نافع است. ضماد خاكستر آن با نمك براى التيام زخمها مفيد است

و طبيخش با ماء الشعير بجهة تنقيه شش و سينه


خوردن دم‏كرده برگ گزنه با ماء الشعير (منظور از ماء الشعير جوشانده جو است به اين ترتيب كه مقدارى جو را در 20 برابر وزن خود آب بريزند

و آن‏قدر جوش دهند كه 5/ 2 آن بماند و صاف كنند). براى بيمارى‏هاى سينه، مانند تنگى نفس، انتصاب نفس و پاك كردن سينه از اخلاط لزج و غليظ نافع است.

(منظور از انتصاب نفس بيمارى است كه انسان نمى‏تواند به راحتى نفس بكشد، مگر آنكه راست به خط مستقيم بنشيند و گردن را راست نگهدارد و سر را بالا بگيرد تا نفس بيرون آيد.)



و تخمش جهة ربو و آلات تنفس و استسقأ و علل گرده و سپرز و اخراج ماء اصفر و بلغم لزج

و با سكنجبين جهة درد سپرز و درد پهلو و درد گرده


و تخم آن براى قطع‏ سرفه و تنگى نفس و استسقا و اخراج زردآب و بلغم لزج و رفع ناراحتى‏هاى طحال، كليه و تقويت نيروى جنسى

و با سكنجبين براى تسكين درد طحال، پهلو و كليه مفيد است.


و مسكن او در حال طبيخ او با اصل السّوس جهة تنقيهء مثانه از چرك

و آشاميدن او با تخم كرفس و شير گوسفند به غايت مهیّج باه


دم‏كرده آن با ريشه شيرين‏بيان براى پاك كردن مثانه از چرك و خوردن تخم آن با تخم كرفس و شير گوسفند بسيار مهيج و مقوى نيروى جنسى

و اگر تخم آن با سركه رقيق خورده شود، مسهل بلغم است.

و با شراب مسهل به اعتدال بلغم و فتيلهء او به دستور مسهل است

و ضماد او به دستور برگش محلل ورمها و با مراهم جهة آكله و قروح سرطان

و با عسل جهة بزرگ كردن قضيب مجرب دانسته‌اند .

ضماد تخم آن با عسل براى التيام زخمها و زخمهاى سرطانى نافع است و پاشيدن گرد تخم آن و گرد برگ آن براى خشك كردن زخمهاى خورنده و سرطانى مفيد است.



و طلاى او با عسل بر قضيب و كنج ران محرك باه و مضر گرده و امعأ و مصلحش صمغ عربى و كتيرا

و مضر مقعد و مصلحش عناب و قدر شربتش تا سه درهم و بدلش قردمانا يا حرف

گزنه براى كليه و روده‏ها مضر است. از اين نظر بايد با صمغ عربى و كتيرا خورده شود. مقدار خوراك آن حد اكثر 10 گرم و بيشتر از آن خطرناك و كشنده است

و مضمضمه عصاره او محلل ورم لهاة

و ذرور تخم و برگش مجفف زخمهاى متاكّله و سرطان متقرّح است بى لذع و حدتى.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص36

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:


و ضماد رماد آن با نمك جهت قروح

بيخ آن با ماء الشعير جهت تنقيۀ سينه و شش

و بدستور برداشتن فتيلۀ آن با عسل و حمول آن مدر طمث


مصلح آن آشاميد اشربه مبروده و آب ميوه‌هاى بارده و چيزهاى لعابي مغرى

در افعال مذكوره خصوص تقويت باه اقوى از بزر آنست و همچنين در امر اسهال و در قرابادين در ادهان ذكر يافت کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 176

شيره گياه و جوشانده گياه مقدار قند در ادرار بيماران قند را كاهش مى‏دهد.

براى اين كار اگر جوشانده 30 گرم برگ گزنه خرد شده در 200 گرم آب تهيه و 4- 3 بار در شبانه‏روز خورده شود

يعنى هربار 3/ 1 يا 4/ 1 جوشانده خورده شود آثار بسيار نافعى براى كاهش قند ادرار دارد..
..
در جوشانده‏ها 40- 30 گرم برگ در 1000 گرم آب براى مصرف دو روز كه بتدريج فنجان فنجان خورده شود كافى است.

در صورت بروز عوارضى پس از خوردن آن بايد از نوشابه‏هاى سرد و آب ميوه‏هاى سرد و چيزهاى لعابدار استفاده كرد.

روغن آن اثرش بيشتر از تخم آن است. غرغره و مضمضه شيره تازه گزنه براى رفع التهاب لثه و ورم لوزه بسيار مفيد است.

در مصارف داخلى از عصاره گزنه 100- 30 گرم در روز معمول است كه با آب رقيق كرده و بتدريج بخورند.

در فرانسه از جوشانده 60- 30 گرم شاخه‏هاى گزنه در يك ليتر آب روزى 3- 2 فنجان مى‏خورند براى تسكين التهاب كهير مفيد است.

در مورد بعضى بيمارى‏ها كه لازم است خون از قسمتهايى از بدن كه ايجاد ناراحتى كرده به قسمت ديگر متوجه شود يعنى اورتيكاسيون‏ مى‏نمايند.

به اين ترتيب كه با شاخه‏هاى گزنه تازه روى قسمتى از پوست ضربه وارد مى‏آورند و در اثر تحريك، خون به اين قسمت از پوست متوجه مى‏شود

و اين كار بخصوص در موارد حمله‏هاى نزله مختنق كه با سرخجه مركب مى‏شود سودمند است

و همچنين براى رفع بى‏حسّى اعضاى بدن، بى‏اختيارى اعضا كه در اثر سكته ناقص حادث مى‏شود، روماتيسمهاى مزمن، قطع شدن عادت ماهيانه

و نظاير آنكه توجه دادن خون به عضوى مورد نظر باشد، طبق توصيه زير نظر پزشك عمل مى‏شود.

مجددا تكرار مى‏شود كه اسراف در خوردن گزنه مضر و خطرناك است و ممكن است موجب قطع ترشح ادرار شود.

خوردن تخم گزنه بيش از حد اعتدال و مجاز اسهال شديد وخطرناك ايجاد مى‏كند. لذا مصرف آن بايد زير نظر پزشك باشد.

در طب سنتى بيشتر معمول است از تخم گزنه استفاده مى‏شود.


نسخۀ مصرفى براى جلوگيرى از ريزش مو و تقويت مو

سرشاخه‌ها و برگ و ريشه گزنه، آراقيطون ، ژانسيان   ، هوفاريقون

را گرفته كاملا خرد و نرم كرده و با آب داغ ( ٨٠  درجه سانتى‌گراد) مخلوط نموده

و شيرۀ آن را بگيرند. اين عصاره را داخل پمادى متشكل از چربى مغز قلم گاو كنند.

پماد حاصل داروى بسيار مؤثرى براى جلوگيرى از ريزش مو و رشد مو و تقويت مو مى‌باشد.کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد6 ص -228- 227

[pejuhesh237]

ساير بررسى‌ها و تحقيقات كه در مورد گياه گزنۀ در جهان به عمل آمده است.

يكى از كارشناسان گياه‌درمانى معاصر آن‌چنان به خواص درمانى گزنه اعتقاد دارد كه آن را يكى از پركاربردترين گياهان دارويى مى‌داند.

البته اين نظر كمى اغراق است ولى به‌هرحال طبق تحقيقاتى كه شده است

گزنه در مصرف خارجى ممكن است براى درمان و كاهش درد نقرس و به صورت مصرف داخلى براى كنترل تب ينجه

و كاهش فشار خون و انواعى ديگر از بيمارى‌ها مؤثر باشد.

آثار گزنه براى نقرس

تحقيقات جديد علمى در آلمان نشان مى‌دهد كه دم كردۀ گزنه و عصارۀ گزنه براى كاهش درد نقرس مفيد است.

طبق نظر كارشناسان گياه‌درمانى معروف آلمانى به نام دكتر Rudolph Fritz Weiss اثر گزنه براى كاهش درد نقرس خيلى فورى نيست

ولى مصرف درازمدت آن آثار قطعى در كاهش درد دارد.

دكتر جيمز دوك يكى از صاحب‌نظران گياه‌درمانى در وزارت كشاورزى امريكا كه خود از بيمارى نقرس رنج مى‌برد

آثار درمانى و كاهش درد نقرس را براى گزنه تأييد مى‌كند ولى ترجيح مى‌دهد كه از اورتيكاسيون استفاده شود.

آقاى دوك مى‌گويد اخيرا پس از اينكه يك هفته درد شديد داشتم به پزشك مراجعه كردم او قرصهايى داد كه تا حدودى در كاهش درد مؤثر

بود، ولى درد نقرس در شانه‌هاى من از بين نرفت تا اينكه شانه‌هايم را با ساقه‌ها و برگهاى گزنه شلاقى كردم يعنى اورتيكاسيون نمودم.

ابتدا سوزشهاى شديد حاصله در اثر تماس گزنه با پوست موجب شد كه فورا درد نقرس را ديگر حس نكنم

يعنى درد را تحت الشعاع قرار داد ولى پس از يك شب درد به كلى رفع شد به‌طورى كه روز بعد چندين كيلومتر بدون درد دويدم

و هيچ دردى احساس نكردم.

اثر گزنه در فشار خون

گزنه از گياهان مدّر است.

در آلمان كه كار گياه‌درمانى از ساير كشورها پيشرفته‌تر و گسترده‌تر است مرسوم مى‌باشد گزنه را براى كاهش فشار خون تجويز مى‌كنند.

دكتر Weiss مى‌نويسد: عصارۀ گزنه به‌طور قطع در مواردى كه داروهاى مدّر مفيد است اثر درمانى مفيد دارد.

و آثار آن در مقايسه با داروى شيميايى تجارتى Thiazide بسيار خوب است با اين تفاوت كه عوارض جانبى زيادى ندارد

و از طرف بيماران خوب تحمل مى‌شود. فشار خون يك اختلال جدّى است كه بايد خيلى زود كنترل شود.

اگر در نظر داريد با مصرف گزنه درمان شويد، بهتر است طبق مشورت و نظر كارشناس گياه‌درمانى و پزشك حاذقى كار را هرچه زودتر آغاز كنيد.

گزنه از Thiazides سالمتر و كم‌ضررتر است ولى به‌هرحال مصرف كليۀ مدّرها، پتاسيم بدن را كه از عناصر بسيار لازم و ضرورى است،

سريعا خارج مى‌سازند بنابراين اگر گزنه مصرف مى‌كنيد

حتما از خوراكى‌هاى غنى از پتاسيم نظير سبزى‌هاى برگى و موز در رژيم غذايى خود استفاده كنيد.

زنان باردار و مادران شيرده بايد از خوردن داروها و گياهان دارويى مدّر اجتناب كنند.

گزنه در درمان ناراحتى‌هاى قلبى ناشى از جمع شدن مايع

معمولا پزشكان براى درمان ناراحتى‌هاى قلبى ناشى از جمع شدن آب، داروهاى مدّر تجويز مى‌كنند.

درمان ناراحتى‌هاى قلبى مستلزم دقت و حذاقت زيادى است اگر در نظر داريد از گزنه در اين قبيل موارد استفاده كنيد

اين كار را زير نظر متخصص حاذقى انجام دهيد.

گزنه براى درمان تب ينجه

يك پژوهش جديد در دانشكده طبيعت‌درمانى در پرتلند امريكا نشان مى‌دهد

كه مصرف دو كپسول هريك داراى  ٣٠٠  ميلى‌گرم گزنه خشك منجمد موجب مى‌شود كه علايم و ناراحتى‌هاى تب ينجه بكلى از بين برود،

اين كپسولها در بازار وجود ندارد و فقط در مراكز تحقيقاتى براى كارهاى پژوهشى تهيه و مصرف مى‌شود

ولى به جاى كپسولها مى‌توان از دم‌كردۀ گزنه استفاده كرد كه همان اثر را خواهد داشت.


اثر گزنه در رفع ناراحتى‌هاى قبل از عادت ماهيانه

گزنه ممكن است براى رفع ورم شديد و ناراحتى‌هاى قبل از عادت ماهيانه كه در اثر جمع شدن و تراكم مايع ايجاد مى‌شود كمك كند.

و براى اين كار بايد چند روز قبل از آغاز عادت ماهيانه از دم كردۀ گزنه مصرف شود.

گياه گزنه داراى مقدار زيادى ويتامين C مى‌باشد و براى درمان ناراحتى‌هاى ناشى از كمبود ويتامين C بسيار مؤثر است.

يك پژوهش علمى در آلمان نشان مى‌دهد كه عصارۀ گزنه ممكن است علايم ورمهاى غير سرطانى پروستات را رفع كند.کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 6 ص 228-229

اثر عصارهی هيدروالکلی گزنه بر الگوی ليپيدی و فشار خون در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2

مقدمه: بهبود الگوی ليپيدی و فشار خون در پيشگيری از عوارض بعدی ديابت دارای اهميت است.

با توجه به تمايل مردم برای مصرف داروهای گياهی، پژوهش حاضر با هدف تعيين اثر عصارهی هيدروالکلی گزنه بر الگوی ليپيدی

و فشار خون در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 انجام شد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به صورت کار آزمايی بالينی تصادفی يک سو کور، بر 50 بيمار مبتلا به ديابت نوع 2 که به صورت تصادفی

در دو گروه مداخله (25 نفر) و شاهد (25 نفر) تقسيم شدند، صورت گرفت.

گروه مداخله، روزانه 100 ميلی‌گرم به ازای کيلوگرم وزن بدن، عصارهی هيدروالکلی گزنه و گروه شاهد، روزانه 100 ميلی‌گرم به ازای کيلوگرم وزن بدن،

دارونما را به مدت 8 هفته مصرف نمودند. الگوی ليپيدی، فشار خون سيستولی (SBP) و دياستولی (DBP) در ابتدا و پايان مداخله اندازه‌گيری شد.

يافته‌ها: تری‌گليسريد (TG)، SBP و شاخص‌های آتروژنيک پلاسما (نسبت LDL-C/HDL-C و TC/HDL-C) در پايان هفتهی هشتم در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد،

کاهش معنی‌داری را نشان دادند، در تمام موارد (05/0P<). ليپوپروتئين با چگالی بالا (HDL-C) افزايش معنی‌داری را در گروه مداخله نشان داد (05/0P<).

کلسترول تام (TC)، ليپوپروتئين با چگالی پائين (LDL-C)، در پايان هفته‌ی هشتم در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد تغيير معنی‌داری را نشان ندادند (05/0P>).

نتيجه‌گيری: عصارهی هيدروالکلی گزنه، اثر مثبتی را در وضعيت ليپيدی و فشار خون در مدت 8 هفته مداخله در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 نشان داد،

بنابراين عصارهی هيدروالکلی گزنه را می‌توان به عنوان درمان کمکی در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 توصيه نمود.

بررسي خواص ضد باکتریائی عصاره بخشهاي مختلف گياه گزنه دوپايه (urtica dioica L.)

امروزه با فراگیر شدن عوارض ناخواسته ناشی از داروهای شیمیائی در درمان بیماریها ،

توجه به طب سنتی و گیاهان داروئی با رویکرد علمی ضروری بنظر می رسد.

از جمله این گیاهان می توان به گیاه گزنه دوپایه که بومی ایران بوده و در استان مرکزی پراکنش خوبی دارد،اشاره نمود.

هدف از بررسی این مقاله شناسائی برخی خواص ضد میکروبی این گیاه داروئی بر علیه عوامل باکتریایی است

در اين پژوهش خواص ضد ميكروبي عصارههاي اتانلي 80% و آبي گياه گزنه دوپايه urtica dioica L.

باكتري محيطهاي كشت و بيماريزاي انساني با استفاده از روشهاي متداول ميكروبيولوژي و با بكارگيري محيطهاي كشت مولر ـ

هينتون آگار با روش ايجاد چاهك و روش تمام ظرف و سنجش قطر هاله عدم رشد انجام شد.

عصاره هاي اتانلي 80% بخشهاي مختلف اين گياه بر باكتريهاي Pseudomonas aeruginosa Bacillus subtilis، Staphylococcus aureus، E. coli

داراي اثر ميكروبكشي بودند. در ميان عصاره ها، عصاره بذر گزنه داراي بيشترين اثر ضد باكتريايي بر روي باكتريهاي گرم مثبت بود،

عصاره برگ گياه مذكور بر باكتريهاي گرم منفي داراي بيشترين تاثير بازدارندگي بود .

عصاره هاي آبي بخشهاي مختلف گياه گزنه بر روي بازدارندگي رشد همه ميكروارگانيسمهاي فوق به جز پسودوموناس آئروژينوزا تاثير مثبت داشت.

با توجه به این پژوهش و سایر تحقیقات نتیجه گرفته می شود که عصاره های اندامهای مختلف گیاه گزنه دو پایه واجد خواص میکروبی ضدباکتریائی بوده است .

با توجه به تاثیرات و خواص داروئی فراوان این گیاه بررسی های بیشتر خواص ضد میکروبی آن مفید می باشد.مقالات همايش ملي فرآورده هاي طبيعي و گياهان دارويي

بررسی های جدید که در سال های اخیر صورت گرفت، بطور وضوح نشان داد که عصاره ریشه گزنه بعضی حالات کلینیکی و هیپرتروفی غده پروستات را،

در صورتی که حالت خوش خیم داشته باشد بهبود می بخشد و اگر بیمار در مراحل اولیه بیماری باشد،

از پیشرفت آن جلوگیری می کند و نیاز یک عمل جراحی را از بین می برد.

خلاصه مقاله ای که در این مورد انتشار یافته به شرح زیر است:

طبق آزمایشی که در 50 بیمار منقسم به دو گروه مجزا بعمل آمد، قطعیت اثر عصاره ریشه گزنه در درمان آدنوم پروستات محقق گردید.

در این آزمایش، بیماران بطور متوسط، 67 سال داشته اند و همه آنها به اختلال دفع ادرار،

همراه با عدم دفع طبیعی آن که کم و بیش یک عارضه ناشی از هیپرتروفی خوش خیم پروستات در مراحل اول و دوم می باشد

(حجم ادرار باقیمانده در آنها، پایین تر از 150 میلی لیتر بوده است) مبتلا بوده اند.

بیماران گروه اول از دو گروه مذکور، به مدت 9 ماه از قرص عصاره گزنه برای 2 مرتبه در روز (معادل 300 میلی گرم) مصرف می نمودند

و در گروه دوم که گروه شاهد بودند بیماران از قرص های مشابه ولی عاری از ماده موثر مذکور استفاده بعمل می آوردند.

از بیماران مذکور، 9 نفر آنها به علت ابتلاء به عفونت مجاری ادرار یا مظنون بودن به سران پروستات و یا اجبارا جهت انجام عمل جراحی پروستات، از انجام آزمایش مذکور معاف شدند.


در طول دوره درمان با عصاره ریشه گزنه، بیماران هر دو گروه مذکور پیوسته با یکدیگر مقایسه می شدند تا همواره از تاثیر دارو در بهبود وضع بیماران اطلاع دقیق کسب شود.

با مقایسه وضع بیماران دو گروه مذکور چنین نتیجه گرفته شد که افراد گروه اول با آنکه همگی مبتلا به مشکل دفع ادرار،

آن هم به مقدار کم و همچنین زیاد بودن تعداد دفعات دفع بودند معهذا بهبودی نسبی در آنها بطور محسوس مشاهده می شود

در حالیکه در بیماران گروه دوم که از عصاره ریشه گزنه استفاده نمی کردند، شدت بیماری تدریجا افزایش می یابد.

بدین نحو که در بیماران گروه اول، حجم ادرار بطور متوسط در 24 ساعت معادل 43 درصد حالت طبیعی است ولی در گروه دوم، از 9 درصد تجاوز نمی کند.

ضمنا شدت دفع ادرار در بیماران گروه اول، به صورتی است که مشابهت آنها را با افراد سالم نشان می دهد

در صورتیکه در بیماران گروه دوم شدت دفع کمتر است به طوریکه ادرار به حالت باریک از مجرا خارج می شود.

بطور خلاصه، از آنچه که ذکر شد چنین نتیجه می شود که قرص عصاره ریشه گزنه، در مبتلایان به آندوم پروستات،

اگر در مراحل اولیه ابتلا به بیماری باشد، اثر آرام کننده و درمانی ظاهر می نماید.گياهان داروئي دكتر علي زرگري جلد 4ص 415-417