بادروج

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

بادروج: لغة نبطى است

نام علمى آن: Ocimum album L.

به هندى بابرى و به لغتى تلسي جنگلي نامند

فارسی: در شرح اسما آمده است كه بادروج معرب بادروز فارسى است و در كتب طب سنتى «بادروج ابيض» نيز آمده است. ريحان كوهى و ترۀ خراسانى

عربی:حوك

یونانی:اوقيمن

انگلیسی:

فرانسه:Grand basilc و Basilic blanc

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

نوعى از ريحان و برگش ريزه و ساقش مربع

و پر شاخ و كم بوى تر از ريحان و گلش مايل به سرخى و در مصر ريحان احمر نامند

و برّى و بستانى می باشد و خريفي است نه ربيعى

و ظاهرا تخمش تخم شربتى است كه با شربت قند مي خورند کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص42

تن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

بهترين كياه آن خوشبوى آنست کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 196

[pejuhesh237]

این گیاه در اوایل بهار در کوهستان‌ها و بیابان‌ها می‌روید.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و در دويم گرم در اول خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص42

روغن ان:گرم و تند و جالي

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و با رطوبت فضليه منسوب بمشترى است بسبب حرارت آن کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 196

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و مفرح و مقوى دل و فم معده و مبهّى

و مدر شير و بول و حيض و عرق و منضج و محلل اورام

و استنشاق كوبيدهء او معطش قوى و ملين طبع

و جهة خفقان و غشى و عسر النفس و ضعف جگر بارد و سده سپرز

و تقويه قوه شامه و ريزانيدن سنگ مثانه

و سعوط آب او با سركه و كافور جهة رعاف

و قطور عصارهء او جهة جلاى بصر و دمعه و طلاى او جهة ورم چشم و منع نزلات و گزيدن عقرب و زنبور و تنين بحرى

و با آرد جو و روغن گل سرخ و سركه جهة اورام حاره نافع و تضميد او بر پستان

رادع اورام و مولد شير است

و خائيدن او جهة رفع كندى دندان و زايل كردن رطوبات عارضى سينه و شش

و در گوش گذاشتن او جهة درد او مؤثر و اكثار او مورث خلط مرارى و ظلمت بصر و باعث سدر و دوار و گويند مولد كرم معده است

و مصلح او خيار و خرفه و سركه

و قدر شربت از آب او تاده مثقال و بدلش به وزن او سوسنبر

و از خواص اوست كه چون خائيده در آفتاب بگذارند كرم از او متولد شود

و چون در اول نزول آفتاب به حمل بخايند تا يك سال درد دندان نكشند

و تخمش مانع تولد سودا و جهة عسر بول و تحليل نفخ نافع

و ضماد او بر پستان مولد شير و قدر شربت ازو تا سه مثقال

و روغن او كه آب آن را با مثل او روغن زيتون جوشانيده باشند تا روغن باقيماند گرم و تند و جالى

و نصف اوقيهء او با آب گرم جهة اخراج كرم معده

و طلاى او جهة مواد بادره و تحليل رطوبات و تقويه اعصاب نافع است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص42

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:
و با شراب حبوشي كه منسوب بحبوش كه جزيرۀ از جزائر مغرب است

و آن شرابى است عفص حاد بسبب آنكه آب دريا مخلوط بآن مى‌كنند

مسكن ضربان چشم و قطور عصارۀ آن جهت جلاى بصر و دمعه

و چون كسى آن را خورده باشد و عقرب او را نكزد احساس الم آن نمى‌نمايد

و سعوط آب آن با سركه و كافور جهت رعاف و استنشاق آن معطس

و سزاوار آنست كه در ان وقت چشمهاى خود را برهم كذارند و خوب بفشارند در وقت عطسه و همچنين در هر معطسى

و كويند ملين بطن کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 196

[pejuhesh237]

و مفرح و مقوى دل و فم معده و مبهّى

و مدر شير و بول و حيض و عرق و منضج و محلل اورام

و استنشاق كوبيدهء او معطش قوى و ملين طبع

و جهة خفقان و غشى و عسر النفس و ضعف جگر بارد و سده سپرز

و تقويه قوه شامه و ريزانيدن سنگ مثانه

و سعوط آب او با سركه و كافور جهة رعاف

و قطور عصارهء او جهة جلاى بصر و دمعه و طلاى او جهة ورم چشم و منع نزلات و گزيدن عقرب و زنبور و تنين بحرى

و با آرد جو و روغن گل سرخ و سركه جهة اورام حاره نافع و تضميد او بر پستان

رادع اورام و مولد شير است

و خائيدن او جهة رفع كندى دندان و زايل كردن رطوبات عارضى سينه و شش

و در گوش گذاشتن او جهة درد او مؤثر و اكثار او مورث خلط مرارى و ظلمت بصر و باعث سدر و دوار و گويند مولد كرم معده است

و مصلح او خيار و خرفه و سركه

و قدر شربت از آب او تاده مثقال و بدلش به وزن او سوسنبر

و از خواص اوست كه چون خائيده در آفتاب بگذارند كرم از او متولد شود

و چون در اول نزول آفتاب به حمل بخايند تا يك سال درد دندان نكشند

و تخمش مانع تولد سودا و جهة عسر بول و تحليل نفخ نافع

و ضماد او بر پستان مولد شير و قدر شربت ازو تا سه مثقال

و روغن او كه آب آن را با مثل او روغن زيتون جوشانيده باشند تا روغن باقيماند گرم و تند و جالى

و نصف اوقيهء او با آب گرم جهة اخراج كرم معده

و طلاى او جهة مواد بادره و تحليل رطوبات و تقويه اعصاب نافع است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص42

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و با شراب حبوشي كه منسوب بحبوش كه جزيرۀ از جزائر مغرب است

و آن شرابى است عفص حاد بسبب آنكه آب دريا مخلوط بآن مى‌كنند

مسكن ضربان چشم و قطور عصارۀ آن جهت جلاى بصر و دمعه

و چون كسى آن را خورده باشد و عقرب او را نكزد احساس الم آن نمى‌نمايد

و سعوط آب آن با سركه و كافور جهت رعاف و استنشاق آن معطس

و سزاوار آنست كه در ان وقت چشمهاى خود را برهم كذارند و خوب بفشارند در وقت عطسه و همچنين در هر معطسى

و كويند ملين بطن کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 196

[pejuhesh237]

.