حمار

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
حمار
به فارسى خر و الاغ نامند
غليظتر و كثيفتر و بطيى ء الهضم تر از خر كور
و گرمى و خشكى او كمتر و با رطوبه فضليه
و نطول آب طبيخ او جهة كزاز
و خوردن زهرهء خشك او جهة رفع تغيير عقل و سحر
و مغز سر او مورث خرافت
و با سركه جهة رفع جنون
و كباب جگر او كه ناشتا بخورند جهة صرع
و آشاميدن سم سوختهء او هر روز نيم مثقال جهة مصروع
و ضماد آن جهة شقاق مزمن
و با روغن زيتون جهة خنازير
و با شراب (حلال:حل کننده) جهة كجى ناخن و برص و بياض آن
و بخور سم او جهة عسر ولادت و با خمر(حلال:حل کننده) غليظ جهة جنون
و ضماد پيه او جهة رفع آثار قروح و جهة التيام جراحات احشا نيم گرم خوردن بيعديل است
و عصير سرگين تازهء او مفتت حصاة و مخرج جنين و مشيمه
و قطور آن در بينى جهة رفع رعاف
و به دستور طلاى آن بر پيشانى كه با سركه سرشته باشند
و همچنين استنشاق خشك او كه سركه بر آن پاشيده باشند
و خوردن نقيع او با شراب جهة گزيدن عقرب
و تعليق پوست پيشانى او بر اطفال جهة دفع فزع مؤثر
و جالينوس گويد كه طلاى نطفه ء او سه بار تا چهار بار مسقط دانهء بواسير است
و چون قضيب او را در كوزه آب نديده به آتش گذارند به حدى كه قريب به سوختن شود
و با آب چغندر و روغن زيتون طلا كنند جهة رويانيدن موى و دراز كردن او به غايت مؤثر
و چون قضيب او را از زندهء او جدا كرده با ادويه حاره پخته در حمام تناول نمايند
باعث بزرگى قضيب گردد و از مجربات شمرده اند
و تدخين خصيهء خشك او را جهة تب ربع مجرب دانسته‌اند
به شرطي كه بعد از نوبت تدخين كنند و اندكى بخوایند
و چون نطرون و عاقرقرحا به آن پاشيده خشك كنند نيم مثقال او با ماء القطر حابس اسهال است.
کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص94