مثنان

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

مثنان
فارسی:
عربی: به ثاء مثلثه اسم عربى نباتيست كه كرم دانه ثمر اوست
یونانی:
انگلیسی:
فرانسه:
آلمانی:
ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و آن دو قسم است :

يكى را شاخها به قدر دو زرع و متعدد و درشت

و برگش شبيه به برگ مازريون و از آن باريكتر و با رطوبت چسبنده

و گلش سفيد و مابين گل ثمرش مي رويد شبيه به تخم مورد مايل به استداره

و بعد از رسيدن سرخ می شود

و پوست او صلب و سياه و مغز او سفيد و جرمدانق و درمانه نيز مانند

و قسم ديگر او نباتش به قدر دو شبر و چترى

و برگش مانند برگ ابهل و در پهلوى هم

و گلش زرد و باريك و تخمش مايل به سفيدى و به قدر تخم انجره

و قسم ديگر برگش مانند برگ ابهل و در پهلوى هم

و گلش زرد و باريك و تخمش مايل به سفيدى و به قدر تخم انجره کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

قسم اول : آن را جرم دانه و كرمدانه نيز نامند و برگ و تخم آن مستعمل.

قسم دويّم و گفته‏ اند كه كرمدانه اين قسم است نه قسم اول و مستعمل تخم و برگ آن کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 727

[pejuhesh237]

و قسم ديگر او در مصر كثير الوجود

و منبتش كنار آبها و ريگزارها کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

قسم اول :در سيم گرم و خشك و برگ و تخم او مستعملست

قسم دوم:

در سيم گرم و خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

قسم اول : زياد او كشنده و مورث سحج و حكه عظيم و ورم حار کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

علاج آن علاج فرفيون خورده است و در فرفيون مذكور شده .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 727

[pejuhesh237]

قسم اول:

يك درهم او با حريرها مسهل قوى بلغم و اقسام كرم

و مانع صعود بخارات به دماغ

و طلاى كوبيدهء او بر بدن باعث ادرار عرق بسيار

و مطبوخ او با زفت جهة جرب و قوبا و برص به غايت مؤثر

و برگ او در افعال مثل تخم او و در سرکه خيسانيدهء او جهة استسقا به غايت مفيد

و با طبيخ باقلى و عدس مسهل به رفق

و حمول او قاتل جنين و مخرج آن و مسخن فرج و مشوق جماع و ملذّذ آن

و رافع رطوبت فرج و معين حمل

و قدر شربتش در مطبوخات تا سه درهم

و بايد با روغن بادام و صمغ عربى استعمال نمود

و در هواى بسيار سرد و بسيار گرم و ضعيف الابدان جايز نيست


قسم ثانی:

و برگ خيسانيدهء او در سركه با عسل و روغن بادام مسهل اقسام كرم

و ماء اصفر و بلغم خام

و ضماد او منقى زخمهاى كهنه

و رافع گوشت زياد و در ساير افعال مثل اول است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

قسم اول:مقدار شربت آن‏: از ده دانه تا يك درم.

و آشاميدن دوازده قيراط آن با شراب ممزوج با آب مسهل رطوبات مابيه و جهت استسقا نافع

قسم دوم:و چون پنج درهم آن را با يك اوقيه مويز بى‏دانه در يك رطل آب بجوشانند تا چهار اوقيه بماند صاف نموده

يك درهم با روغن بادام در آن ريخته بنوشند جهت اسهال بلغم خام و ماء اصفر و استسقا و اخراج اقسام كرم امعا صغار مفيد

استعمال فتيله آن در خنازير و جراحات خورنده گوشت فاسد و منقى اوساخ و چاق كننده آنها

و به دستور ضماد برگ آن با ادويه مناسبه و يا به تنهايى.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 727-728

[pejuhesh237]

قسم اول:

يك درهم او با حريرها مسهل قوى بلغم و اقسام كرم

و مانع صعود بخارات به دماغ

و طلاى كوبيدهء او بر بدن باعث ادرار عرق بسيار

و مطبوخ او با زفت جهة جرب و قوبا و برص به غايت مؤثر

و برگ او در افعال مثل تخم او و در سرکه خيسانيدهء او جهة استسقا به غايت مفيد

و با طبيخ باقلى و عدس مسهل به رفق

و حمول او قاتل جنين و مخرج آن و مسخن فرج و مشوق جماع و ملذّذ آن

و رافع رطوبت فرج و معين حمل

و قدر شربتش در مطبوخات تا سه درهم

و بايد با روغن بادام و صمغ عربى استعمال نمود

و در هواى بسيار سرد و بسيار گرم و ضعيف الابدان جايز نيست


قسم ثانی:

و برگ خيسانيدهء او در سركه با عسل و روغن بادام مسهل اقسام كرم

و ماء اصفر و بلغم خام

و ضماد او منقى زخمهاى كهنه

و رافع گوشت زياد و در ساير افعال مثل اول است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص240-241


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

قسم اول:مقدار شربت آن‏: از ده دانه تا يك درم.

و آشاميدن دوازده قيراط آن با شراب ممزوج با آب مسهل رطوبات مابيه و جهت استسقا نافع

قسم دوم:و چون پنج درهم آن را با يك اوقيه مويز بى‏دانه در يك رطل آب بجوشانند تا چهار اوقيه بماند صاف نموده

يك درهم با روغن بادام در آن ريخته بنوشند جهت اسهال بلغم خام و ماء اصفر و استسقا و اخراج اقسام كرم امعا صغار مفيد

استعمال فتيله آن در خنازير و جراحات خورنده گوشت فاسد و منقى اوساخ و چاق كننده آنها

و به دستور ضماد برگ آن با ادويه مناسبه و يا به تنهايى.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 727-728

[pejuhesh237]

.