لادن

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
لادن
رطوبتی است كه از درخت كوهى حاصل می شود
و به قدر درخت انار و شبيه به درخت دبق و برگش عريض و به هم متصل و رقيق
و صلب و گلش مايل به سرخى و ثمرش مانند زيتونى و در جوف آن دانه سياه باريكى
و رطوبت غليظى كه از ساق و برگ او جمع كنند بهترين اقسام و لادن عنبرى نامند
و هر چه از آن رطوبت بر موى بز و گوسفند در حين چريدن آن نبات چسبد و از آن جدا كنند زبونتر از قسم اول
و هر چه برسم مراعى چسبد و با خاك و ريك آميخته باشد زبونتر از همه است
و بعضى تصريح نموده اند كه رطوبت مذكور از قسوس كه نوعى از لبلابست بر موى مراعى می چسبد
و بهترين او نرم و خوشبوى سياه مايل به سرخی است و سبزى
در دويم گرم و در اول خشك و لطيف و جاذب و با قوة قابضه و منضج قوى
و محلل و مفتح دهن رگها و مدر بول و حيض و عرق و شير
و مخرج جنين و مشيمه و مقوى معده و رافع فواق و دردهاى بارد و با شراب قابض طبع
و طلاى او جهة درد سر و صلابت معده و جگر و التيام زخمهاى كهنه
و با شراب جهة آثار قروح و آبله و فرزجهء او جهة صلابت رحم و اختناق و احتباس حيض
و با روغن گل كه بر يافوخ اطفال طلا كنند جهة نزلات
و سرفه ء ايشان و بر معده جهة تقوية آن و رفع غثيان و سيلان آب دهان
و با پيه خوك و پيه گاو جهة ورم مقعد و درد آن
و حقنه او با روغن گل جهة سحج بارد
و طلاى او با روغن گل جهة سوختگى آتش
و با روغن مورد جهة تقوية موى و منع ريختن او
و بخور او جهة گريزانيدن هوام مؤثر و چون زن بعد از بول كردن
به آن بخور كند پس در حال باز بول آيد آن زن قابل حمل خواهد بود
والا فلا و مضر سفل و آشاميدن او موجب كرب و مصلحش سنبل رومى
و قدر شربتش تا يك درهمست
و روغن لادن كه يك وقيه آن را در يك رطل روغن زيتون و كنجد حل نموده
و روز ديگر بر آتش خاكستر گذارند كه قريب سدس او روغن بسوزد
و جهة برودت اعضا و تقوية معده و زكام رطوبى و سياه كردن موى و تقوية او به غايت مفيد است.

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص227