كونله

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم.

[pejuhesh237]

كونله‏:به فتح كاف و سكون واو و خفاى نون و فتح لام و ها لغت هندى است.


فارسی:

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

ثمر درختى است شبيه به نارنج در جميع اجزا الا آنكه آن از درخت نارنج اندك كوچكتر و همچنين برگ و بهار

و ثمر و تخم بهار آن يعنى گل آن كم بوتر و برگ آن نازك‏تر و در سبزى كمتر

و ثمر آن در خامى سبز و ترش و بعد از رسيدن به رنگ نارنج و شيرين و شاداب مى‏گردد

و خوشبو و خوش طعم و پوست بعضى نازك‏تر و املس و بعضى ضخيم‏تر و به صلابت پوست نارنج نيست

و در تلخى نيز از پوست نارنج كمتر و خوشبو و آنچه پوست آن نازكتر مى‏باشد شاداب‏تر از ضخيم آنست .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 686

[pejuhesh237]

و در بنگاله از كوهستان سلهت و رنگپور كه آن هر دو در سرحد آن بلد واقع‏اند مى‏ آورند

و در آن هر دو جا خصوص در سلهت بسيار خوب و وافر مى‏شود و در ميدنى پور و كتك از مملكت اوديسه

و در شاه‏جهان‏آباد و اكبرآباد و عظيم‏آباد و لكهنو كه رنگتره نامند و نواح آن بلد واقع‏اند مى ‏آورند

و در آن هر دو جا بسيار خوب و وافر مى‏شود و در مملكت هند نيز مى‏شود

و ليكن به خوبى و وفور آن هر دو مكان نيست و در مملكت پرتگال نيز بسيار خوب مى‏شود

و در تمام سال مى‏ماند به خلاف آن اماكن و غيرها از بعض شهرهاى مملكت ايران و دكهن

و غيرها كه موسم رسيدن آن زمستان و تا بهار است به حسب اختلاف اراضى از دو سه ماه زياد نمى ‏ماند.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 686

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

در اول دويّم سرد و در آخر آن تر.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 686

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

مفرح قلب و رافع خفقان و مسكن حدت خون و صفرا و تشنگى و لهيب معده و كبد و مدر بول

و پوست آن مقوى معده و قايم مقام پوست اترج و نارنج و طلاى آن رافع كلف و مخلل

و مرباى آن نيز خوشبو و لذيذ و مقوى مى‏باشد

و تخم آن در ترياقيت نيز مانند تخم اترج و چون ثمر به كمال رسيده آن را به تمامه از پوست و مغز و تخم بگذارند تا پوسيده و خشك گردد

پس با آب ساييده حبوب سازند هر حبى به قدر نخودى بزرگ شربتى از پنج حب تا ده حب جهت رفع غثيان و قى مفرط

و اسهال بسيار كه در هيضه‏ ها به هم مى ‏رسد بسيار نافع و مجرب و بهترين از فادزهر معدنى و غيره از حابسات ترياقيه است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 686

[pejuhesh237]

مفرح قلب و رافع خفقان و مسكن حدت خون و صفرا و تشنگى و لهيب معده و كبد و مدر بول

و پوست آن مقوى معده و قايم مقام پوست اترج و نارنج و طلاى آن رافع كلف و مخلل

و مرباى آن نيز خوشبو و لذيذ و مقوى مى‏باشد

و تخم آن در ترياقيت نيز مانند تخم اترج و چون ثمر به كمال رسيده آن را به تمامه از پوست و مغز و تخم بگذارند تا پوسيده و خشك گردد

پس با آب ساييده حبوب سازند هر حبى به قدر نخودى بزرگ شربتى از پنج حب تا ده حب جهت رفع غثيان و قى مفرط

و اسهال بسيار كه در هيضه‏ ها به هم مى ‏رسد بسيار نافع و مجرب و بهترين از فادزهر معدنى و غيره از حابسات ترياقيه است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 686

[pejuhesh237]

.