قلقل

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

قلقل
فارسی:انار دانه دشتى

هندى: كوارچكنه نامند و بيخ آن گويند مغاث است

عربی:قلقل و آن را قلاقل و قلقلان به ضم قاف اول و بزر رمان برّى

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

در ماهيت آن اختلاف است به قول اكثر آنكه نباتى است شبيه به نبات قنب و ساق آن مايل به سرخى

و شاخ‏هاى آن دراز و قنب از آن اقوى از شاه‏دانج و بوى آن ذفر الرايحه

و گل آن مايل به سفيدى و تخم آن در غلافى خشن و مستدير و بزرگ‏تر از فلفل و املس و بيرون آن مايل به سياهى

و مغز آن سفيد با حلاوت و اندك لزوجت و پوست ساق آن سفيد و مستعمل مغز آنست

و بعضى آن را حب السمنه دانسته‏ اند و نه چنين است و آنچه مشاهده شده در بنگاله آنست

كه نبات آن يك ذرع دست با يك ساق باريك و شاخ‏هاى باريك زوج زوج متصل برگ‏هاى آن رسته

و برگ آن شبيه به برگ ياسمين و از آن كوچك‏تر بر سر يك شاخه كه قوى‏تر است

و از شخص ثقه استماع يافته كه نبات آن از قبيل نجم و بياره درهم پيچيده بر زمين مفروش

و برگ آن شبيه به برگ مرزنجوش

و ثمر آن به قدر فلفلى و مدور سياه رنگ و يك نقطه سفيد بر بالاى آن و سه عدد پيوسته به هم متصل به قمع آن

و در غلافى سه پهلو شبيه به غلاف كاكنج بر سر شاخى كه باريك‏تر است و در خامى سبز مى‏باشد. بيخ آن سرخ رنگ باريك.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 634

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

در دويّم گرم و تر با رطوبت فضليه.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 636

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

بغايت مقوى باه و منعظ و مسمن بدن هر نوع كه استعمال نمايند خصوصاً با كنجد و نبات و يا فانيذ و يا عسل سرشته

و مصلح حال گرده و مثانه و زايل كننده احتراق اخلاط.

مقدار شربت: بريان كرده آن از قبيل تنقل تا يك اوقيه و از كوبيده آن تا نيم اوقيه.

المضار: اكثار آن مصدع و مضر معده و مورث هيضه، مصلح‏ آن بريان نمودن و با سكنجبين و يا با قند و عسل خوردن.

بدل آن‏: به وزن آن تودرى سفيد و يا حب الصنوبر و يا مغاث و نيم وزن آن ابهل و چهار دانگ آن مغز تخم خيارزه است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 636

[pejuhesh237]

بغايت مقوى باه و منعظ و مسمن بدن هر نوع كه استعمال نمايند خصوصاً با كنجد و نبات و يا فانيذ و يا عسل سرشته

و مصلح حال گرده و مثانه و زايل كننده احتراق اخلاط.

مقدار شربت: بريان كرده آن از قبيل تنقل تا يك اوقيه و از كوبيده آن تا نيم اوقيه.

المضار: اكثار آن مصدع و مضر معده و مورث هيضه، مصلح‏ آن بريان نمودن و با سكنجبين و يا با قند و عسل خوردن.

بدل آن‏: به وزن آن تودرى سفيد و يا حب الصنوبر و يا مغاث و نيم وزن آن ابهل و چهار دانگ آن مغز تخم خيارزه است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 636

[pejuhesh237]

.