سکر العشر

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه ژانويه 10, 2013 10:41 pm

بسم الله الرحمان الرحیم

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه ژانويه 10, 2013 10:45 pm

سکر العشر

فارسی:خرك و

هندى: آك

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:08 am

شبنميست كه بر درخت عشر منعقد گردد و شبيه به پارهاى نمك

و سفيد او را يمانى و سياه او را حجازى نامند

و ثمر او را مسمى به خرفع است و بهترين او يمانى است

كه اولاً بذايقه شيرين و با قبض درآيد و بعد از آن احساس تلخى شود

و مؤلف اختيارات بديعى تصريح نموده كه او شكر تیقالست و غلط او اصرح چه نبات او اشجار باديه

و پرشير است به حدى كه از قطع يكدرخت او زياده از يكرطل شير جمع میشود

و شاخهاى او بسيار دراز و باريك و برگ او نرم در بعضى مكان عريض و به قدر برگ ارغوان

و گلش بنفش و برگ او در بعضى بلاد باريك و گلش مايل به زردى و شبيه به گل خرزهره

و ثمرش شبيه به انجير و بسيار بزرك

و در جوف او شبيه بپرز حرير و پنبه و در غايت نرمى و اعراب باديه از آن بالش ترتيب ميدهند کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 150

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق بخشي از تحفه بود

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:10 am

و شبيه به آن در بلاد كرمان يافت میشود کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 150

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين تفاوت:

در بلاد خراسان منعقد مى‌كردد کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 509

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:10 am

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:20 am

يمانى در اول گرم و خشك و ابن تلميذ معتدل و الطف از دانسته‌اند و حجازى او كمتر از يمانى

و اقسام او قوتش تا سه سال باقست

و برگ و شاخ او در سيم گرم و خشك

و شير او در چهارم گرم و خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 150

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين تفاوت:

و قوت آن تا بيست سال باقي مى‌ماند کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 509

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:21 am

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:25 am

اقسام او مفتح و مقوى جگر و ريه و جالى و ملين طبع و اعضاى تنفس و جهة درد سينه و سرفه

و درد معده و جگر و گرده و مثانه و قرحهء شش و با شير شتر جهة استسقا

و با شير گوسفند جهة سعال بهتر از دهن فاوندى

و مداومت او با آب گرم تا يكماه هر روز به قدر يكوقيه جهة ربو و ضيق النفس از مجربات شمرده اند

و اكتحال او جهة قوه باصره و بياض نافع و مضر محرورين و مصلحش روغن بادام و بدلش بعضى گويند شكرتيقال است

شكر تیقال بيش از دو درهم او كشنده است به جراحت شش و جگر

و طلاى مطبوخ او در روغن زيتون جهة فالج و تشنج و خدر و ذرور برگ خشك او جهة منع قروح خبيثه

و آكله و رفع چرك و تجفيف قروح و بردن گوشت زياد نافع

و پنبهء ثمر او را چون در حين ترى و نازكى ازهم باز كرده بر جراحات گذارند

قاطع نزف الدم و جهة رويانيدن گوشت مؤثر است

و شير او سترندهء موى جلو و در اين عمل مستعمل اهل حجاز است

و قاطع دانهء بواسير و رافع كچلى و قوبا و سعفه و مصلح ارواح صاعدهء علم صناعتست

و محمد بن احمد بن زكريا گويد كه در ظرف سفالى كه شير او را جمع كرده بودم

و بعد از آن ظرف را مكرر با آب گرم و اشنان شسته جمع كثير از آن ظرف آب خوردند جملكى هلاك شدند

و قسمى از آن شجر را سميت بحديست كه جلوس در سايهء او كشنده است برگش شبيه به لبلاب و مدور

و قسمى شبيه به برگ درخت كز و گلش سفيد

و ثمرش مثل نخود و مايل به سرخى

و کيسوس بن مالث گويد كه از ین قسم شكرى ميگرفته اند كه با وجود شيرينى قدر دو مثقال در سه روز قاتل بوده

و در خزاين ضبط اقسام سكر العشر ازين جهة ميشده کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 150

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق بخشي از تحفه بود

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:26 am

اقسام او مفتح و مقوى جگر و ريه و جالى و ملين طبع و اعضاى تنفس و جهة درد سينه و سرفه

و درد معده و جگر و گرده و مثانه و قرحهء شش و با شير شتر جهة استسقا

و با شير گوسفند جهة سعال بهتر از دهن فاوندى

و مداومت او با آب گرم تا يكماه هر روز به قدر يكوقيه جهة ربو و ضيق النفس از مجربات شمرده اند

و اكتحال او جهة قوه باصره و بياض نافع و مضر محرورين و مصلحش روغن بادام و بدلش بعضى گويند شكرتيقال است

شكر تیقال بيش از دو درهم او كشنده است به جراحت شش و جگر

و طلاى مطبوخ او در روغن زيتون جهة فالج و تشنج و خدر و ذرور برگ خشك او جهة منع قروح خبيثه

و آكله و رفع چرك و تجفيف قروح و بردن گوشت زياد نافع

و پنبهء ثمر او را چون در حين ترى و نازكى ازهم باز كرده بر جراحات گذارند

قاطع نزف الدم و جهة رويانيدن گوشت مؤثر است

و شير او سترندهء موى جلو و در اين عمل مستعمل اهل حجاز است

و قاطع دانهء بواسير و رافع كچلى و قوبا و سعفه و مصلح ارواح صاعدهء علم صناعتست

و محمد بن احمد بن زكريا گويد كه در ظرف سفالى كه شير او را جمع كرده بودم

و بعد از آن ظرف را مكرر با آب گرم و اشنان شسته جمع كثير از آن ظرف آب خوردند جملكى هلاك شدند

و قسمى از آن شجر را سميت بحديست كه جلوس در سايهء او كشنده است برگش شبيه به لبلاب و مدور

و قسمى شبيه به برگ درخت كز و گلش سفيد

و ثمرش مثل نخود و مايل به سرخى

و کيسوس بن مالث گويد كه از ین قسم شكرى ميگرفته اند كه با وجود شيرينى قدر دو مثقال در سه روز قاتل بوده

و در خزاين ضبط اقسام سكر العشر ازين جهة ميشده کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 150

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق بخشي از تحفه بود

توسط **pejuhesh237** » پنج شنبه اکتبر 24, 2013 10:26 am