دهنج

توسط **pejuhesh237** » يکشنبه ژانويه 06, 2013 12:08 am

بسم الله الرحمان الرحيم

توسط **pejuhesh237** » يکشنبه ژانويه 06, 2013 12:09 am

تحفه حكيم مومن
دهنج
به فارسى دهنهء فرنگ نامند
و آن سنگيست كه در معادن مس و نقره و غير آن از بخارات معدنى متكوّن مي گردد
و مثل زبرجد كه از معدن طلا بهم می رسد و دهنهء نحاسى بخار معدن مس است
و بهترين او سبز تيره است كه در حين صافى هوا صاف نمايد
و در تيره گى او تيره و فرنکى عبارت ازوست
و بعد از آن طاوسى مايل بسرخى و شفافى
و بعد از آن زرد و زبونترين آن طاوسى مايل به سياهى است
و آنچه سائيده او زرد باشد طلائى نامند
و هر چه محك او سفيد گردد و نقرهء و سرخ او مسى و تيره و سياه او را آهنى گويند
در چهارم گرم و خشك و بعضى سرد و خشك دانسته‌اند
و جالى و ملطف
و نيم درهم او فادزهر سموم
و سّم قاتل غير مسموم است بجراحت كردن امعا و علاج پذير نيست
و اكتحال او جهة تقويه باصره و قلع بياض چشم مجرب
و رافع احتباس بول دواب است اكتحالاً و از خواص غریبه است
و طلاى او با سركه جهة قوبا و سعفه سوداوى و برص و بهق و سعوط محلول او با سداب جهة رفع صرع بيعديل
و به دستور نفوخ او با مشك تا سه دفعه همين اثر دارد.

كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص120