خميره

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحيم

[pejuhesh237]

تحفه حكيم مومن
خميره
به فارسى خمير ترش و خمير مايه گويند و آن آرد گندم است كه با روغن كنجد و روغن زيتون و شیر و ساير روغنها
و ماست از هريك كه باشد سرشته گذارند تا ترش شود و بدبو شود
و قدرى از آن داخل خمير نان مي كنند تا فطير نشود و مركب القوى
و در دويم گرم و خشك و به غايت جالى و ملطف و جاذب از عمق بدن
و با نمك كه زياده باشد منضج و مفتح دمل و محلل اورام بارده و مسكن درد او
و سى مثقال آبى كه در او خمير مايه كم و نمك بقدر چهار مثقال حل نموده باشند
و با چهار دانگ طباشير و مثل طباشير شكر و يكدانگ زعفران جهة رفع خمار و تشنگى و تب و التهاب مجرب
و چون دو مثقال و نيم سركه نيز اضافه كنند جهة اسهال صفراوى و احتراقى مفيد
و غرغره ء محلول او در آب با ربع آن روغن بنفشه جهة ورم حلق
و ضماد او با حنا و روغن و نمك جهة تحليل صلابات عظيم مايوسه مجرب و چون يك جرو آب نعناع و يك جزو خردل سائيده
و نصف عشر خردل شب و سه چندان مجموع خمير مايه اضافه نموده و در ده مثل همه آب بچوشانند تا به نصف رسد
پس صاف نموده با نصف وزن او عسل به قوام آورند جهة تقوية هاضمه به مرتبه ايست كه صبر نتوان كرد
و منقى معده از اخلاط محترقه و رافع بلغم و مبهى است و هر گاه بعد از معاجين باهيّه بلافاصله بنوشند به غايت سريع الاثر است
و چون خمير مايه را كوبيده و با آب انار شيرين و امثال او بسرشند قائم مقام خمر است
و از اسرار مكتوبه است و مضر سينهء عليل و مصلح او كتيرا و قدر شربت تا هشت مثقالست

كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص108