اسفيداج

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
اسفيداج
به فارسى سفيداب نامند و آنچه از قلع ترتيب دهند اسفيداج رو مى گويند
و بهترين اقسام است چو قلع را صفايح كرده به انگور كوبيده با تخم او آغشته
بر روى يك ديگر گذاشته درخم سركه يا ظرفى كه سركه شد داشته باشد گذاشته
سرظرف را مستحكم نمايند به بخار سركه قلعى به مرور از هم بريزد
پس از سركه بيرون آورده خشك كنند پس سائيده بپزند و همين عمل مكرر كنند
تا همه قلعى حل شود و غسل اسفيداج را علت يكى زايل شدن ترشى سركه است
و آنچه از سرب ترتيب دهند يكى به همين دستور است و يكى احراق او است
و او ابار است نه اسفيداج و در احراق او اگر مبالغه شود سرنج حاصل می شود
و در دويم سرد و در سيم خشك و غسل او شرط است تا لطيف و مجفف بى لذع شود
مبرّد و مسّدد و مغريى و قاطع گوشت زياد و مدمّل قروح و جهة سوختگى آتش نافع
و با سركه و روغن گلسرخ جهة درد سر و با شير جهة ورمهاى حار و مفاصل حار مجرب
و جهة زخمها و شقاق و درد رحم و بثور او و بياض رقيق چشم حيوانات
و با شير دختران و سفيدهء تخم مرغ جهة رمد حار
و با آب عنب الثعلب و رادعات جهة باد سرخ و بثور و نزف الدم و حكه
و در مراهم با اقليميا و آب بنج جهة رفع روئيد مو مجرب دانسته‌اند
و جهة دفع بدبوئى زير بغل و كنج ران و حمول آن جهة منع حمل و قطع سيلان حيض نافع
و آشاميدن او مورث خناق و زياده از يك درهم او كشنده است و بدلش آبار و سرنج

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص20