برنامه حفظ قرآن کریم (آیات و سور قرآنی)

[barresi.telawat]

.

[barresi.telawat]

برنامه حفظ قرآن کریم (آیات و سور قرآنی)

1- انواع روشها براي حفظ قرآن وجود دارد:
در اينجا در مقام تاييد يا نفي روشي نيستيم؛ كما اينكه روشهاي مجرب و متنوع ديگري هم هست كه در كشورهاى اسلامي (كه در موضوع حفظ قرآن بسيار جلوتر از ايران هستند) رايج و مطرح است كه برخي امتيازاتي دارد از قبيل:

پيشرفتهاى چشمگير، يا سرعت بيشتري در حفظ، يا عميقتر در حافظه ماندن، كه اينها بايد بررسي جداگانه شود، و از ميان آنها انتخاب كاملتري بشود،
البته عموم اين روشها از نظر اصول يكي است، كه در نكته دوم به عناوين و رؤوس محورهاى لازم اشاره مي شود، اما اگر بخواهيم همه روشهاي موجود را دسته بندي كنيم كه به دو دسته تقسيم مي شود: ترتيبي و موضوعي، و هر كدام اقسام و انواعي دارد.

ترتيبي ها هم دو دسته است:
1- ترتيبي اجزاء دنبال هم؛ كه عموما از اول مصحف رايج (كه ترتيب حجمي عثماني است نه ترتيب نزول) شروع كرده و بر اساس مدلي به جلو مي روند تا آخر.
2- ترتيبي اما همه اجزاء با هم؛ يعني هر يك از روزهاى هر ماه به يكي از اجزاء سي گانه اختصاص داده شده، و روز اول قدري از اول جزء اول و روز دوم از جزء دوم ووو همينطور تا روز سي ام كه از اول جزء سي ام شروع مي كنند و همينطور تدريجا به پيش مي روند كه همه اجزاء با هم به پيش مي روند در طول هر ماه، و اين روشهاي موفقيتهاي بسياري هم داشته و در اينجا در صدد تاييد و يا حتى معرفي آن نيستيم.

2- برنامه ريزي مناسب براى حفظ (افراد مختلف):
برحسب نوع حافظان؛ بايد دو نوع برنامه ريزي باشد:
1- يك نوع مربوط به كساني كه عزم جدي دارند در يكي برنامه مشخص از اول تا آخر قرآن كريم را حفظ نمايند،

2- يك نوع هم مربوط به كساني كه در صدد حفظ كل قرآن نبوده؛ و صرفا مي خواهند محفوظاتي از قرآن كريم داشته باشند، مثل كساني كه برنامه حفظ ضروريات تلاوت كه در برنامه روزانه به آن نياز دارند، را از حفظ داشته باشند، مثل آنچه در كتاب تعقيبات نماز مطرح شده و روزانه به تلاوت آن سور و آيات نياز است، يا والديني كه دوست دارند فرزندانشان محفوظاتي قرآني داشته باشند، اولويت براى اينها هم آن سور و آياتي كه همواره و روزمره به تلاوت آنها نياز است، اينطوري هم از بركات آثار آنها بهره مند شده، هم با تلاوت مرتب محفوظات از دست نرفته و در حافظه بايدار و بلند مدت ذخيره مي شود،

بنابراين پيشنهاد مي شود بجاى روش رايج حفظ جزو سي ام و سور قصار (مفصل = فاصله با بسمله زود به زود اتفاق افتاده) برنامه حفظ اين نوع سور و آيات را مقرر نمايند.
التزام به اين روش مانع از تصميم بعدي براى حفظ كامل قرآن نبوده، و با چشيدن لذت حفظ داشتن كاربردي (سور و آيات مورد نياز روزانه) شخص بيشتر مصمم براى حفظ كامل قرآن مى شود .

عناوين و رؤوس محورهاى لازم در حفظ قرآن كريم:
در اينجا عناوين و رؤوس محورهاى لازم در برنامه ريزي حفظ قرآن كريم را (عجالتا و برحسب حضور ذهن) بيان مى كنيم؛ آنجه بيان مي شود در حد اشاره است نه تفصيل مطلب؛ كه بايد برحسب آن؛ شرح آن تدوين شود.
اين موارد چند قاعده و نكته مهم؛ لازم المراعات بوده؛ كه در موفقيت حفظ تجربه شده؛ و در فراغ از نوع روش تريب و برنامه حفظ؛ در هر نوع روش و برنامه حفظي مدخليت داشته و بايد در نظر گرفته شود، برخي امور است كه بر شروع عمليات حفظ قرآن كريم مقدم است:

1- آداب معنوى و شرايط مادي:
 دانستن فضائل حفظ قرآن از تعاليم مكتب وحي = همراهي پيوسته نور قٍرآن با حافظ مؤمن - راهنماشدن نور قرآن در امرو روزمره زندگي - حافظ او از خطرات بودن - فيض بردن از ثواب تلاوت حتى در حال امور روزانه و در خواب - شفيع او در قبر و برزخ و قيامت - در بهشت به او گفته مي شود آيه اى بخوان و درجه اى بالا برو در عالم آخرت و محضر اولياي الهي...

 اخلاص و نيت خالص براى حفظ كلام وحى

 مواظبت بر اجتناب از معاصي و انجام طاعت الهي، نقش كليدي در موفقيت حفظ قرآن دارد، و تجربه شده كساني مشكلي در حفظ داشته اند كه با مواظبت بر اين امر موفق شده اند.

 در توانائيت بر حفظ شك نكن {معلم نمونه تجارب و حكايات كساني كه در سنين بسيار بالا يا شرايط پايين ذهني ووو به حفظ موفق شده اند بيان كند} و اينكه به حول و قوه و عون الهي اين امر را حتما محقق مى سازي، (اشخاصي در زمان ما در سن هفتاد سالگي؛ خردسالاني تا قبل پنج سالگي، حفظ در پنجاه روز!!!، جمع اوري نمونه ها و نشان دادن گزارشهاى ويديويي و مصور ووو)

 شروع در ساعت مناسب نجومى

 هدف و برنامه ات را در ورقه دفترى بنويس: به حول و قوه و عون الهي اين بنده خداوندى قرآن كريم راحفظ مى كنم

 هر مقطع قابل توجهي را كه موفق به حفظ مي شوي خودت به خودت جايزه اى به نفست بده كه برايش شيرين و حلال است (مثلا با فارغ شدن از حفظ سوره بقره يا از يك جزء)

 انتخاب زمان مناسب: افضل اوقات براى حفظ سحرها و بعدش اول صبح است. (4-8) ساعت زمينه حفظ دارد.

 انتخاب مكان مناسب: مكان خالي از تصوير و نقش و مجسمه و اثاثيه و هر چه ذهن را مشغول كند - فارغ از اشخاص و اصوات - محفوظ از جريانهاى الكترومغناطيسي موبايل واي فاي وايرلس ماكروفر ووو - رو به قبله - با حالت خشوع و طمأنينه - تهويه خوب و كافي و هواي تازه - محدود بودن مكان - با فاصله كمي از ديوار سفيد مقابل - {ولو اتاقكي مثل كيوسك، در برخي كشورهاي اسلامي اتاقكهاي با اين شرايط درست كرده اند جهت حفاظ كه شخص روي صندلي راحت رو به قبله و رو به ديوار سفيد نشسته و آن اتاق حفاظت صوتي دارد كه صداي بيرون قابل شنيدن نيست}
شكم پر نباشد - ضعف هم نباشد - روي غذا خوردن نباشد

 طهارت بدن - طهارت از حدث اكبر و اصغر - وضو، و طهارت لباس،

 و استفاده از عطرهاى گرم مانند مشك و عنبر.

 قبل از شروع استماع تلاوت و قرائت تلاوت و حفظ كردن؛ مى تواند گوش و ذهن و جان خود را با چند دقيقه شنيدن تلاوتى كه دوست مى دارد گرم كند؛ ولو تلاوت مجوده باشد، و اگر از قارى محبوب تلاوت محل حفظ خود را داشته و بشنود بهتر است. البته اگر اهل نغمات وو است به اين جهات تلاوت مشغول نشود، و براى انس پيدا كردن با تلاوت استماع كند.

 تنفس عميق چهار تنفس هر كدام سه يا هفت بار قبل شروع - و بعد هر قطعه يا آيه حفظ كردن تجديد تنفس عميق

 تمركز ذهن و فكر روي حفظ - دقايقي خالي الذهن بيشتر از ساعاتي ذهن مشغول براى حفظ موفق است / اصل تمركز مبتني بر تخليه ذهن است / در صورت استمرا مشغوليت با صداي بلند خودش را نهيب بزند كه تمركز داشته باش / و اگر برطرف نشد برخيز از جاي خود و كنار محل نشيمن خود بايست به مدت يكدقيقه - در اين وضعيت نفس در مي يابد كه چيزي نيست كه توجه شما را جلب كند، و مى بيند كه شما طالب تمركز هستيد و مي بينيد كه حواس پرت نشده و حفظ سريع جلو مي رود.

 قبل از شروع در برنامه حفظ (استماع و خواندن و تكرار) صفحه محل حفظ خود را باز كند و عميقا نگاهش را به محل حفظ بدوزد بطور متمركز بى پلك زدن مانند آنكه مي خواهد تصوير بردارى كند از آن قسمت صفحه

 استراحت دادن به ذهن در وقت خستگي و همينطور روزي بين روزها براى تجديد قوا و بازيابي نشاط حافظه

 طب و بهداشت حافظه: پرهيز از موارد تضعيف كننده حافظه در خوراك (رطوبت و سردي) آب خصوصا سرد و يخجالي و اشياه منجمد مثل بستني و يخ، ترشيها، ميوه هاي بسيار مرطوب و سرد مثل هندوانه و آلبالو و زغال اخته - مصرف مواد مقوي حافظه (خشك و گرم) = شرح اين موارد را مى توانيد با هماهنگي بژوهشكده طب بدست آوريد.

2- تصحيح نطق و تلفظ و توانايي صحت تلاوت
كه با آموزشهاى كلي و نيز شنيدن تلاوت الگوي اموزشي (شيخ حصري = تلاوت تحقيق و يا مصحف معلم)

تذكرات مهم:
1- از خواندن شخصي روخواني و تند تند و با صداي آهسته يا زير زباني بايد پرهيز شود.
2- با تأني و شمرده و به صورت ترتيل و بلكه به صورت تحقيق تلاوت نمايد.
3- با صداي بلند تلاوت كند بحدي كه بر خودش آن صدا حاكم باشد؛ البته نه بحدي كه گلويش خسته شود و يا فرياد باشد مانند صداي الگوي اموزشي.
4- هر چه حافظ قرآن اين نكات را بيشتر رعايت كند؛ عمليات حفظ بهتر و عميقتر انجام شده، و محفوظات در بخش حافظه بلندمدت مغز او ذخيره مي شود.
5- دليل اينكه شيخ حصري براى الگوي اموزشي حفظ معين شد نه حذيفي؛ نوع تلاوت (تحقيق - معلم) اوست كه براى ثبت در حافظه بهتر است. نوارهاي انواع تلاوتهاي شيخ حصري در تالار تلاوت - الگوي اموزشي؛ معرفي و آدرس دانلود آنها نيز درج شده است.
http://aelaa-net2.tk/SAY/p/index.php?q= ... mZA%3D%3D##p4841

3- داشتن برنامه صحيح و منظم براى حفظ:
 معين كردن مقدار حفظ
 هر چه كمتر حفظ كني ديرتر موفق مي شوي × هر چه بيشتر حفظ كني زودتر موفق مي شوي:
اگر روزانه ؟؟ آيه ؟؟صفحه = ؟سال ؟ماه ؟روز
يك آية = 17 سال 7 ماه 9 روز
2 آية = 8 سال 9 ماه 18 روز
3 آية = 5 سال 10 ماه 13 روز
4 آية = 4سال 4 ماه 24 روز
5 آية = 3 سال 6 ماه 7 روز
6 آية = 2 سال 11 ماه 4 روز
8 آية = 2 سال 2 ماه 12 روز
9 آية = 1 سال 11 ماه 12 روز
10 آية = 1 سال 9 ماه 3 روز
11 آية = 1 سال 7 ماه 6 روز
12 آية = 1 سال 5 ماه 15 روز
13 آية = 1 سال 4 ماه 6 روز
14 آية = 1 سال 3 ماه 0 روز
15 آية = 1 سال 2 ماه 1 روز
16 آية = 1 سال 1 ماه 6 روز
17 آية = 1 سال 10 ماه 0 روز
18 آية = 11 ماه 19 روز
19 آية= 11 ماه 1 روز
20 آية = 10 ماه 16 روز
يك صفحة = 1 سال 8 ماه 12 روز
دوصفحه = 10 ماه
سه صفحه = 6 ماه
جهارصفحه = 5 ماه
پنج صفحه = 4 ماه
شش صفحه = 100 روز
؟ صفحه = 50 روز

 صرف نظر از نوع برنامه حفظ؛ همه برنامه ها در سه ركن مشترك هستند (شنيدن موضع حفظ با تلاوت تحقيق حصري- خواندن حافظ با تلاوت تحقيق - تكرار)
 براى تكرار؛ هر آيه را سه بار مى خواند، اگر آيه طولانى است با ملاحظه محل وقف صحيح آنرا تقطيع مى كند، هنگام خواندن نگاهش را با تمركز به مصحف دوخته است،
 تكرار / در بار اول از خواندن صحيح مطمئن شود - در بار دوم خواندنش روان شود - در بار سوم به بعد؛ بارگذاري حافظه باشد /
 در نوبت بارگذاري حافظه؛ چشمانش را بسته و در حافظه اش مواضع كلمات را تصور مى كند و از مصحف پيداشده در ذهنش مى خواند و كنترل مى كند كه همه كلمات باشد و جاى كلمات دقيق و درست باشد، و سه بار به همين نحو تكرار مى كند.
 مجددا روخوانى از مصحف و بارگذاري حافظه را تكرار مى كند.
 در مرحله بارگذاري مواظب باشد چيزي حواس و ذهن او را مشغول نكند.
 مرحله آخر بعد از اينها؛ مرحله پيوند دادن آيات محفوظه در هر نوبت است، كه آنها را دنبال هم مى خواند، و بين آخر هر آيه را با اول آيه بعدى ارتباطى در ذهنش ايجاد مى كند، اين مرحله دنبال هم خوانى آيات را پنج بار تكرار مى كند، با اين روش ان شاء الله آيات محفوظه در ذاكره بلند مدت او ثبت مى شود.
 آنچه را صبح امروز حفظ مي كند ظهر روز دوم و سوم آنرا تكرار كند، بدين روش آنچه حفظ كرده بود و تا آنوقت در حافظه موقت بوده، به حافظه طويل المدة مي رود.
 تا مقدار حفظ قبلي متقن و محكم نشده به حفظ مقدار بعدي نپردازد.

4- ايجاد حداكثر ارتباط بين محفوظات و حافظه
 يك نوع رسم الخط و يا چاپ مصحف را ملاك حفظ قرار دهد و هميشه از روي همان مصحف حفظ كند
 ارتباط فراتر از نوشته و شماره آيه و سوره بين محفوظات و حافظه
 ايجاد ارتباط بين سوره ها

 حفظ آيات از طريق شناخت و فهم آيات باشد، خصوصا قبل شروع حفظ هر قسمت / واژگان شناسي و اطلاع از معناي آيات كمك مى كند
تخيل و تصور ذهني معاني آيات مثلا وقتي آية أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا را مي خواند و حفظ مي كند كه در آن سخن از "روستاي مخروبه خالي از سكنه است" در ذهنش منظره چنان روستايي را تخيل كند.

 توجه به آيات مشابه و نشانه گذاري: براى پرهيز از اشتباه و حفظ ترتيب صحيح در ذهن از راه حروف الفبا مثل دو آيه در سورة الصافات:
وَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ [الصافات: 27] × فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى بَعْضٍ يَتَساءَلُونَ [الصافات: 50] 
ترتيب اين دو آيه؛ بر عكس حروف الفباست = در الفبا اول فاء است بعد واو است، اما در آيه برعكس است = واو بعد از فاء است
يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ{سورة البقرة 61} × يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ {سورة آل عمران 21}× آية يقْتُلُونَ الأَنبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ {سورة آل عمران 112} = خلاصه كند آيه را و اينطور كد دهي كند: النبيين الحق × النبيين حق × الأنبياء حق
و از اين قبيل نشانه ها
در زمينه آيات مشابه، يا آيات داراى كلمات مشابه، تاليفات بسيارى شده است، برخى از اين موارد چنين است
دليل الحفاظ في متشابهات الالفاظ في القرآن الكريم - الزواوي
http://www.tafsir.net/Bookstorge/Daleel.zip
الآيات المتشابهة الألفاظ في كتاب الله العزيز = سراج صالح ملائكة
https://archive.org/download/DALEL_A_M/DALEL.pdf
همچنين براى شناخت آيات با الفاظ مشابه در هر سوره تابلوهاى آموزشي طراحى شده كه مى توان از آنها برحسب محل حفظ استفاده نمود، در كلاسهاى تقويتى همراه با حفظ

نكته: البته اين مبحث {آيات و الفاظ مشابه} را مى توان پس از تمكن حفظ به عنوان تمريني و مسابقه جهت بالابردن تسلط بكار برد.


5- حفاظت از محفوظات:
 داشتن وِرد مرتب روزانه بخشي از محفوظات بعد از حافظ شدن
نكته مهم: يكي از راههاى دوام حفظ؛ خواندن محفوظات هر روز در نوافل يوميه، با توجه اينكه شخص حافظ وقت براى تكرار محفوظات مي گذارد؛ پس از نظر صرف وقت فرقي نمي كند، و اگر نوافل يوميه بخواند بجز توفيق بر نوافل و ختم قرآن در نوافل، فضاي نماز به او كمك مي كند به حفظ نگهداشتن.
 شنواندن محفوظات به ديگران و مسابقه با ديگر حافظان

نكته سوم: عوامل مهم و ابزارهاي مفيد
1- برنامه جامع : كه در نكته اول و دوم اشاره شد
2- مدير برنامه (دارالتحفيظ - والدين - معلم - حفظيار = ياورحفظ) : بسيار معتقد - بسيار مصمم - بسيار دلسوز - بسيار با حوصله - بسيار كوشا
3- امكانات مفيد: مصحف حفظ - مكان هاى تخصصي حفظ - صوت يا ويديوي تلاوت - وسايل ديجيتال استماع و ضبط و تكرار - نرم افزارهاي تخصصي مفيد



در باب انتخاب مصحف چند مطلب:
 مصحف مورد استفاده براى حفظ حتما مصحف با رسم الخط اوليه (رسم عثماني) باشد، نه رسم الخطهاى فارسي يا عربي تغيير يافته
 بهتر است اين مصحف از نوع مصحف تجويد باشد كه در اثر ممارست استفاده شخص در رعايت قواعد تلاوت ماهر شود.
 در ميان مصاحف تجويد نوعي هست كه به آن {مصحف التجويد الواضح} مي گويند كه مواضع وقف و مكث در تلاوت را با فاصله سفيد و خالي مشخص كرده است بهتر است
دانلود:
http://dc398.4shared.com/download/xOMi9 ... &lgfp=2000

 از آنجا كه حفظ كنندگان براى حفظ كردن معمولا هر صفحه را دو قسمت مى كنند، نوعي از مصاحف تجويد را بر همين اساس تدوين كرده اند:


نكته: مديران از بكاربردن اصل مصحف بخاطر حجيم بودن و وزن نسخه كامل آن؛ ابا نداشته، و جزوه هاى درست شده براى متن قرآن جهت حفظ را ترجيح ندهند، چه اينكه مصحف تجويد به صورت جزء بندي شده هم در بازار هست.



 از آنجا كه براى حفظ شدن و حفظ ماندن؛ توجه به موضوعات آيات و دسته بندي فراتر از شماره سوره و آيه نقش مهمي دارد، براى اين امر؛ مصحف با تفاوت رنگ زمينه؛ سعي شده تا آيات مرتبط به يك موضوع را نشان كنند، به نام {مصحف التفصيل الموضوعي}:


عليرغم جالب بودن اين طرح؛ و وجود اين مصحف در بازار ايران؛ اما چند عيب دارد:
1- مهمتر از همه اينكه تعيين موضوعات برحسب نگرش سنيان بوده كه با تحريف تفسير قرآن و دور كردن آن از همه موضوعات مربوطه؛ تنها به برخى موضوعات عمومي كه ناقض مذهبشان نباشد اكتفا كرده اند.
2- اشكال ديگر اينكه اين مصحف بخاطر رنگي بودن زمينه از نسخه اى استفاده كه فاقد نشانه هاى رنگي تجويد است.
3- از نسخه اى استفاده شده كه فواصل مواضع وقف در آيات قرآن فاقد است.
با همه اين احوال آدرس دانلود انرا ذكر مي كنم:
https://archive.org/download/mos7af-tafseel/mtmha.pdf
 البته براى پيوند آيات در ذهن به غير از روش موضوعي هم طرحي پياده شده است كه بر اساس دو نيمه يك آيه و يا كلمات اوايل يا مياني آيات است، نام آن {مصحف الحفظ الميسر} مي باشد:

[barresi.telawat]

معرفی برنامه های کمک کننده به حفظ قرآن

نرم افزارهاي مديريت حفظ:
يكي از اين نرم افزارها ضمن ارائه متن مصحف و نيز فايلهاى صوتي تلاوت، همچنين صفحه اي براى مديريت عمليات حفظ دارد، كه به صورت تابلوي راهنما مراحل حفظ را مي توان از طريق آن مديريت و ثبت و در هر لحظه به آخرين مرحله و وضعيت حفظ دسترسي پيدا نمود، هم نرم افزار رايانه اي آن هست هم به صور اونلاين و اينترنتي، شرح قابليتهاي آنرا مي توانيد ملاحظه كنيد، براى راهنمايي (چون زبان عربي است) اگر نياز بود با بخش بررسي تلاوت مى توانيد مراسله نموده و كمك بگيريد.
http://quran.muslim-web.com/memorize.htm

تذكرات مهم:
1- البته همانطور كه در ابتدا اشاره شد؛ همه مطالب بيان نشده و ممكن است در ادامه مطالبي به ذهن برسد تكميل شود.
2- آنچه بيان شد؛ اينها نكاتي است كه در برنامه ريزي و مديريت حفظ قرآن كريم مفيد است، كه بطور كلي مطرح مي باشد.
3- و موارد ذيل هريك از عناوين برحسب فرد ممكن است متفاوت بوده؛ و يا اقتباس يا بسط داده شود.
4- و در هر صورت به اين معني نيست كه همه اين مطالب را به شخص خواهان حفظ يا كودك و نوجوان منتقل كنند؛ و بخواهند به خود بگويند؛ تا شرح و تفصيل مطالب؛ مبادا سبب واهمه او از حفظ شود، و ذهن او را مشغول كند.
5- اين موارد برخي در ابتدا با شخص مطرح شده، و برخي به عنوان اصول كلي به خود شخص اموزش داده شده تا همواره رعايت كند، و برخي تدريجا و برحسب نياز و نوع برنامه به حافظان آموخته مي شود، مثلا:

 موارد ذيل بند يكم از نكته دوم، در جلسه توجيهى اوليه و قبل از شروع به دوره حفظ؛ به عنوان آداب كلى و هميشگى حفظ قرآن؛ آموخته شود كه آنرا همواره با خود داشته و بر آن مواظبت كنند.
 موارد ذيل بند دوم تا پنجم از نكته دوم را در جلسه اول آغاز برنامه حفظ؛ به عنوان اصول كلى حفظ قرآن در همه روشها، آموخته شود.
 بقيه موارد هم كه براى توجيه مديران و همكاران برنامه است، كه با ملاحظه آنها روش و متد طرح ريزى و راهنمائيها و امكانات ياد شده در آن بكار گرفته مى شود.
6- با مركز آموزش برتر؛ مشورت نموده و براى تدوين جزئيات كمك بگيريد.
7- در صورت شرح و تدوين و برنامه ريزي مطالب گذشته؛ و كار روي آنها
توضيح بيشتر اين مباحث؛ و يا پاسخ به سؤالات مربوطه انجام خواهد شد
ان شاء الله.
از همه دانشجويان كوشا بخاطر: كار مستمرشان در تعلم و تمرين و تصحيح خويش، و از همه آموزشياران تلاوت و همكاران آموزشكده تلاوت بخاطر: فداكاري شان جهت اختصاص اوقات (بسيار محدود در زندگي پرمشغله امروز) براى آموزش توجيه و تمرين و تصحيح و بررسي و تحليل و برنامه ريزي و پيگيري امور آموزشي تلاوت تشكر و تقدير مي نماييم.

--------------
كلامخوان3:
دوستان شرکت کننده در برنامه حفظ سوالی پرسیدند که جهت راهنمایی میفرستم：

-برای حفظ حتما باید از مصحف التجوید استفاده کرد؟
برخی افراد مصحف خزنة الوحی و التنزیل بر اساس ترتیب نزول دارند که قبلا مرسوله اش منتشره شده دارند.
سوال داشتند که همین مصحف را میتوانند برای حفظ استفاده کنند یا باید مصحف التجوید موجود دربازار بخرند؟

-اندازه مصحف چه قطعی باید باشد؟اینکه اندازه مصحف آ۵ استفاده کنند چه دلایلی دارد؟

جواب:

1- سفارش به تلاوت و حفظ آیات از روی مصحف تجوید، به خاطر آشنایی و دقت بیشتر شخص به رعایت قواعد تجویدی است، که ضمن حفظ کردن، این مورد نیز برایش تداعی و تمرین می شود.
حتما از نوع مصحف تجويد استفاده كنند، تا آسانتر صحيح و دقيق خواني را فراگيرند

2- مصاحف منتشر شده در سایت هم دو نوع است: یکی مصحف نفیس
و دیگری مصحف تجوید
http://aela-net.tk/SAY/p/index.php?q=nq ... pnaA%3D%3D

3- نوعی که در بازار متعاقبا آمده است كه به مصحف التجويد الواضح معروف است
به خاطر این معرفي شد که مواضع امكان وقف را با فاصله خالي مشخص کرده و با نگاه فوري معلوم است و نيازي به دقت و شناختن انواع علايم وقف نيست
و اين امر به صحت تلاوت كمك مي كند و برای سهولت در حفظ هم سفارش شده است
افرادی که مصمم برای حفظ هستند و برنامه جدی دارند خودشان پیگیر می شوند و آن را تهیه می کنند.

4- سفارشی به تهیه آ5 آن نشده است،
افراد با هر کدام راحت تر هستند و نوع خط آن برای تلاوت برایشان مناسب تر است می توانند استفاده کنند
اگر آپنج يا حتى كوچكتر متداول شده بخاطر سهولت حمل و همراهي است

وجه ديگر رواج تهيه آپنج در انتخاب افراد؛ بخاطر ارزانتر درآمدن هزينه تهيه آن بوده است

5- براى حفظ كامل قرآن نمودن،
اگر شخص ترتيب سوره ها را جداگانه به ذهن مي سپارد
چون بنا دارد در مجامع ارائه حفظ بيرون بخواند
و با هم اشتباه نمي كند ترتيب نزول و ترتيب عثماني رايج را
مي تواند از مصحف ترتيب نزول استفاده كند
اما اگر ترتيب رايج عثماني را اشتباه مي كند همان مصحف رايج بيرون كه ترتيب عثماني است را بخرد و روي ان حفظ كند،
فقط نوع التجويد الواضح كه فواصل سفيد مواضع وقف دارد مانند زير‎



نكته مهم
اگر مصحف تجويد واضح با جانمايي مواضع توقف معرفي مي شود بنابر مصحف و تفسير عثماني رايج است نه مصحف اهل بيت عليهم السلام
چون بسياري از مواضع نشانه آيه كه وقف مي كنند و يا مواضع وقف در مصاحف رايج صحيح نبوده است،
و اجمالا براى آشنايي اوليه مذاق عثماني رايج و تلاوت و حفظ اوليه اشكالي ندارد
و اين تذكر شد تا معلوم باشد كه معرفي به معني تاييد تمام جزئيات نيست
و براى تعلم وقف صحيح مطابق مكتب اهل بيت عليهم السلام بايد شخص

1- لااقل واژگان شناسي قرآني را يكدوره احاطه داشته باشد و بهتر اينكه يكدوره درسهاى فهم كتاب صامت از قرآن ناطق ديده باشد
2- مواضع صحيح ترقيم و شماره گذاري آيات را از مكتب وحي و كلام خازنان وحي تعليم ببيند
3- دانش مكث در تلاوت را فرا بگيرد‎
چون در حفظ حرفه اى قران كريم از شيوه هايي مانند ارتباط مفهومي آيات با هم و نيز كليدهاى واژگاني اواخر آيات ووو استفاده مي شود تا هم حفظ آسانتر و هم پايدارتر باشد؛
فلذا همان مؤسسه ناشر مصحف تجويد و مصحف تجويد واضح و انواع مصاحف ديگر (دارالمعرفة سورية) مصحفي به نام مصحف التجويد و التحفيظ منتشر كرده است ‎



دراين مصحف ضمن ذكر معاني واژگان قراني (واژگان خاص) در حاشيه
همچنين با لاك رنگي و نشان كردن آيات مرتبط با هم و ذكر محتواي موضوعي آيات و نيز مشخص كردن برخي واژگانها كه در تذكر آيات كمك مي كند يك مصحف حرفه اى براى علاقمند تحفيظ كل قرآن فراهم كرده است ‎
اگر اين مصحف را در كتابفروشيهاى معتبر محلتان پيدا نكرديد
ما در اينجا لينك تصفح كرد و وروق زدن آنرا بطور اونلاين
و نيز ادرس دانلودش را برايتان مي گذاريم تا دانلود كرده و استفاده كنيد چه به صورت فايل روي گوشي و تبلت و رايانه و چه پرينت و نسخه ورقي آن‎
https://archive.org/details/tajweed_wa_ta7feez
https://archive.org/download/tajweed_wa ... a7feez.pdf
لينك اخير براى دانلود است
رويش كليك نكنيد
با ماوس كليك راست نموده گزينه
حفظ لينك = يا = سيوتاركت از = را انتخاب و روي وسيله تان حفظ كنيد‎

آدرس اخير نسخه رنگي با كيفيت بالاست كه مي شود پرينت گرفت ‎
همانطور كه بالاتر تذكر شد؛ ذكرمعاني واژگان شناسي و نيز تعيين موضوعات آيات و نيز دسته بندي موضوعي آنها بر حسب نگرش سنيان و مسلك عثماني است؛ و معرفي مصحف مذكور به معني تاييد تفسيرها و برداشتها و دسته بنديها نيست‎
مصحف التجويد و التحفيظ شامل مصاحف معرفي شده قبلي = مصحف التجويد = مصحف التجويد الواضح = الفراغ الوقفي نيز مي باشد و با داشتن اين نسخه از آن نسخه ها بي نياز مي شود‎

نسخه مصحف تجويد براى موبايل اندرويد‎



دانلود‎
https://drive.google.com/uc?authuser=0& ... t=download
نسخه اين برنامه: 1.2.
حجم فايل: 15 ميجابايت.
أندرويد: 4.0 و جديدتر.‎

منوي برنامه ‎

داراى بخشهاى آموزش: مخارج حروف - صفات حروف - كتاب قاعدة بغدادية = براى مبتدئين آموزش روخواني قران‎

كتابي است كه از قديم در كشورهاى عربي براى آموزش ابتدايي قران بكار مي رفته و در كشورهاى اسلامي رايج است ولذا در برنامه آورده است‎






نسخه موبايل
مصحف التجويد و التحفيظ
كه در چهار جزء است و مجموعا كل قرآن كريم است
https://play.google.com/store/apps/deta ... eed1&hl=ar ‎
اين نسخه علاوه بر مصحف تلاوت بصوت شيخ مشاري عفاسي را هم دارد كه قابل استماع است
از سبك خليجي تلاوت ترتيل روان آرام با خشوع و خوشنواست‎
بخش دوم
https://play.google.com/store/apps/deta ... eed2&hl=ar ‎
بخش سوم
https://play.google.com/store/apps/deta ... eed3&hl=ar ‎
بخش چهارم
https://play.google.com/store/apps/deta ... eed4&hl=ar ‎
دكمه تثبيت سبزرنگ سبب نصب روي گوشي مي شود


مصحف التجويد و التحفيظ الناطق
ناشر مصحف التجويد و التحفيظ آنر ابه صورت ناطق هم عرضه كرده است كه همراه با قلم و كارت هوشمند است

1- ضمن نشان دادن متن مصحف به صورت رنگي
2- و با گرفتن قلم روي خط مصحف همان آيات را
هم تلاوت مي كند به صداي پنج تن از جمله حذيفي - حصري - منشاوي وووو
هم ترجمه آيات به زبانهاى متعدد
و امكان استماع و تكرار ايات چه آيه چه صفحه يا سوره جزء جهت تحفيظ
3- امكانات ارائه موضوعي و لغوي ‎



امكان شنيدن اعراب آيات
و نيز ضبط صداي تلاوت كاربر و مقايسه اش با قاري انتخابي‎
پنج سال ضمانت تعويض دارد

صفحه فيسبوك ناشر
https://www.facebook.com/pg/PenReadQuran/posts/

نماينده فروش در عراق بغداد شارع باب المعظم مكتبة البيان دار البيان : 009647709602196

------------------
سلام عليكم
براى آن اعضايي كه از مطالب كانال استفاده مى نمايند و بي تفاوت نيستند
و اين در بازخورد و پيگيريهايشان معلوم مي گردد

خداوند متعال در قرآن كريم فرمود است: فَبَشِّرْ عِبَادِي الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ
به بندكانم بشارت بده آنانكه وقتي قولي را مي شنوند بهترينش را بيروي مي كنند؛ آنها هستند كه خداوند آنها را هدايت كرده است و آنها هستند كه صاحبان مغز هستند

كلامخوان14:
من الان ۳۰ جزء را حفظ هستم ولی فقط سوره های که سجده دار هستند را حفظ نکردم چون که در سال حفظ معلمانمان به خاطر این که سجده دار بود با ما کار نمی کردند و ان شاء الله که بعد از تثبیتم حفظ می کنم، روزی ۸ ساعت برای قرآنم وقت می گذارم که بخشی از این ۸ ساعت مال تثبیت و بخش دیگری مال مرورم است، خودم خیلی دوست دارم همواره قرآن بخوانم چون وقتی قرآن می خوانم آرامش می گیرم و اصلا دوست ندارم خواندن را قطع کنم و حتی بعضی از روز ها که کار های دیگرم کم است به قرآنم اضافه می کنم، براى تثبيت و تصحيح همراهي معلم و يا خانواده را نياز دارم و اين هميشه فراهم نيست، چه راهكاري پيشنهاد مى كنيد كه محدود به همراهى دیگری نباشم؟

جواب:
1- فوقا چند برنامه مفيد براى حفظ قبلا معرفي كرده ايم

2- اين سايت هم براى تمرين حفظ با صداى قاريان متعدد و امكان تنظيم مقدار تكرار ووو است
http://quran.ksu.edu.sa/index.php?l=pr# ... ns=pr_tagi
از همان مركز نشر مصحف مدينة كه زير نظر شيخ علي حذيفي است

كلامخوان
از آن سایت هایی که گفته بودید در کانال کلام خوانی است هم استفاده کردم و خیلی به من کمک کرد و خیلی از شما حضرت عالی متشکرم که سایت به این خوبی به من معرفی کرده اید، از سایتی که به من معرفی کردید برای تمرین محفوظاتم تشکر می کنم، ومن امروز صبح از موقعی که این سایت را دیدم رفتم داخل سایت و دیدم که چه برنامه خوب و عالی است و به من کمک می کند و من تا الان۲ جزء دوره کردم و ۱ جزء تثبیت کردم و من این برنامه را خیلی دوست داشتم و ان شاء الله تا شب چند جزء دیگر هم می خوانم و تثبیت می کنم و گزارشش را برایتان ارسال می کنم

از پنجشنبه که به من آن سایتی که محفوظاتم را با آن تمرین و تثبیت کنم را دادید من خیلی توانستم با آن تمرین کنم مثلاً :
از پنجشنبه تا امروز توانستم ۱۳ جزء بخوانم و فکر می کنم که این برنامه خیلی برایم مفید بوده است

جواب:
همجنين براى كمك به تحفيظ اين امكانات ديگر هم هست:

3- اين سايت بدون نصب هيچ برنامه اي هر چه شما بخوانيد را تايپ مي كند و تصحيح اشتباهات مي كند
وبدون برامج عن طريق موقع: quran.muslim-web.com
حيث تقرأ ويكتب ما قراته ويصحح لك.
روش كار با اين سايت هم در اين ويديو نشان داده شده است:
https://www.youtube.com/watch?v=iybANWcCFAU

4- اپليكشن ديگري هست كه بدون نياز به سايت و اتصال به نت براى تحفيظ مفيد است
كه اسم اين برنامه مُحفظ است و كمك به حفظ شما مي كند
http://www.mediafire.com/file/b4sadmkwr ... %D8%B8.zip
آيات را با تكرار به شما مي شنواند

5- يك برنامه هم هست بنام تسميع كه روي موبايل نصب مي شود
و كار معلم تثبيت را مي كند
و وقت بازخواني شما؛ صدايتان را ضبط مي كند
و برنامه اگر سكوت ممتد داشته باشيد و يا يك كلمه را جا بياندازيد و اشتباه بخوانيد؛ تصحيح مي كند
دانلود برنامه تسميع
https://play.google.com/store/apps/deta ... smee&hl=ar


مُحفِظ = يعني = به حفظ درآورنده
تسميع = بسيار شنواندن

والحمدلله رب العالمين
----------------
چند نكته آموزشي در تلاوت و تحفيظ:

نكته اول: تلاوتي:
1- آنچه در تعليمهاى معلمين حتى غالب قراء به عنوان اشباع كسره رايج است؛ كه با مكسور بسم الله را مي گويند بيسم الله؛
و اصلا اشباع كسره را اينطور آموزش مي دهند = از نظر تجويد و تلاوت دقيق = غلط است
و تنها از روي مسامحه و چشم پوشي كردن متعلم را معطل آن نكنند و الا اين نحو اشباع غلط است،
و در منابع معتبر تجويدي و تلاوت هم در توصيف اشباع كسره تقييد و تاكيد شده كه
از آن اشباع كسره به ياء توليد ياء مدي نشود
در حاليكه غالبا ايجاد ياء مدي مي كنند
امتحانش اسان است
اگر همان كلمه را با ياء نوشته شده بخواهد بخواند مثل وقتي كه ياء نيست و فقط كسره است و اشباع مي كند تلفظ مي كند و اين يعني كه ياء مدي اضافه مي كند
فِسْقلي تلفظش نبايد بشود فيسقيلي
در توضيح اين موضوع در علم تلاوت صحيح و دقيق:
اشباع كسره نحوه ادايي شبيه اشمام ياء است كه كسره بو و رايحه ياء پيدا كند نه اينكه يك ياء رسما اضافه شود

نكته دوم: تحفيظي:
و اين نكته بسيار ارزشمندو كليد طلايي حفظ آسان و موفق و كم نياوردن در وقت ارائه حفظ يا خواندن از حفظ است
غالبا از اينكه بسيار خوب حفظ كرده اند اما وقت ارائه حفظ كلماتي نمي آيد به ذهن متوقف مي شوند وووو مي نالند
اين راز ساده و كليد آساني دارد
1- با هر سرعتي چيزي را به ذهن بسپاريد ذهن با همان سرعت به ياد مي آورد

2- فلذا مواردي كه بازگويي يا كاربردش سريع است
يا مقصود حفظ ديتايش است
هرچه سريعتر بخوانيد انرا در حفظ كردن
بعدا سريعتر يادتان مي ۀيد
مثل جدول ضرب
كه هم كاربردش نياز به سرعت دارد هم براى معلم حساب سريعتر گفتن دودوتاچهارتا امتياز تلقي مي شود
يا پاسخ سريع سؤالات ديتايي در امتحان كنكور موجب موفقيت بيشتر است

3- اما مواردي كه بازخواني و ارائه اش شمرده و با كندي است مثل متن يا شعري كه دكلمه مي شود
و بالاتر از همه تلاوت كه حداقل به كندي ترتيل ارائه مي شود
اگر وقت حفظ كردن تندتند انرا تكرار و به ذهن بسپاريد
در وقت بازخواني شخصي يا براى والدين جهت كنترل ميزان حفظ؛ مشكلي نداريد
اما وقت بازخواني اصلي كه مي رسد و با يايد حداقل به ترتيل بخوانيد كه ديگر مثل وقت حفظ نمي شود تندو تندخواند؛ در اين وقت ذهني كه تندتند آيات را حفظ كرده، وقت خواندن آرام به ترتيل كم مي آورد، و وقفه بين خواندنش بيش مي آيد
و حضار فكر مي كنند او مسلط نيست و درست حفظ نكرده و به من من مي افتد و هي مي گويد يادم بودا الان مي گويم ووو

فلذا كسي كه قران را حفظ مي كند بايد در تمام مراحل شنيدن و تمرين و خواندن خودش و تكرارها تا حفظ و تمرين و تثبيت
با همان سرعت ترتيل كه مي خواهد ارائه دهد حفظ و به ذهن بسپارد و كار كند
و زنهار زنهار كه تندتند حفظ كند
كه اتلاف فرصت و موجب مجبور شدن به تمرين مجدد است
و مبادا فكر كند كه اين تندتندحفظ كردن صرفه جويي وقت است
برعكس چون منجر به تكرار تمرين حفظ مي شود؛ در حقيقت اتلاف وقت و مضاعف شدن نيرو و تلاش و زمان براى حفظ است

اما اگر ملتزم باشد به كليد طلايي فوق
مي بيند كه چه دقيق و قوي و راحت مطابق نمونه آموزشي حفظ كرد
و وقت بازخواني هم مسلط است
و به همان نحو هم راحت يادش مي ايد
بدون لكنت و توقف بطور بيوسته محفوظاتش را ارائه مي دهد

تجربه:
اين نكته تئوريك صرف نيست و بسیار مجرب است و هركه مشكل داشته و ياد گرفته و بكار بسته از آن مشكل به فضل خدا نجات يافته و به آساني موفق شده است

در سؤال مشاوره اى و به مناسبت تحفيظ اين نكته براى كلامخوان ديگري بيان شد و بعد دو هفته پيامش رسيد كه بسيار برايش كارگشا بوده است

كلامخوان:
ان روش که برای حفظ گفتید خیلی خوب بود
من الان که حفظ می کنم و شمرده ایه را می خوانم و صوت را حفظ می کنم هر بار که می خواهم بخوانم صوت در ذهنم می اید
و الان وقتی می خوانم کلمات را فراموش نمی کنم
و بدون غلط می خوانم
و مانند صوت (الگوي اموزشي) می خوانم
و قواعد و اعراب را بهتر رعایت می کنم
از روشی که گفتید خیلی ممنونم