اشربه

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت ترياقى
كه پادزهر سموم و گزيدن افعى است
و جهة كرب و خفقان و غثيان و برانگيختن اشتها مجرب است منقول از تذكره
آب زرشك آب سيب شيرين هر يك ٣٠٠ ل
آب ليمو آب ترنج هر يك صد و پنجاه ل با ثلث او شكر بقوام آورند
و مرواريدى كه به آب ترنج حل كرده باشند ٦ ل اضافه نمايند
در اين وقت در اكثر امراض قايم مقام ترياق فاروق است

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت هندى
منقول از ترجمه باهروسسرت
جهة درد گرده و مثانه و رحم و جگر و مغص و ورم سپرز و عرق النسا و نفث الدم و ربو و فواق و خفقان و قرحهء امعأ و تبهاى دايره و گزيدن هوام و درد كمر و مفاصل مجرب دانسته‌اند
انجير زرد رازيانه هر يك 150 ل يك شبانه روز در سه وزن او آب بخيسانند پس بجوشانند تا به ثلث رسد
و بعد از آن صاف نمايند و با شيرهء گل سرخ تازه ٣٠٠ ل و قند سفيد ٦٠٠ ل بجوشانند تا بقوام سكنجبين رسد
و ١٠٥ ل ريوند چينى كه به گلاب تر كرده باشند و به پانزده ل روغن گاو چرب نموده در آن حل كنند
و از 1 ل تا ٢٠ ل استعمال نمايند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت صندل
جهة تقوية معده و رفع اسهال و سيلان خون و ضعف دل و جگر حار
٢٠ ل صندل سفيد را نيمكوب كرده در نيم رطل گلاب دو شبانه روز خيسانيده صاف نمايند
و جرم صندل را در آب بجوشانند تا بقيه قوة را با آب دهد پس صاف نموده با گلاب سابق و يک رطل شكر بقوام آورند
و اگر قابض تر خواهند يك اوقيه ناردان ترش را در آن خيسانيده صاف نمايند و بعد از آن بقوام آورند
و اگر قسم ترش او را خواهند بجاى گلاب در سركه و يا آب ليمو بخيسانند و
در شربت صندلین صندل سرخ و سفيد بالمناصفه كنند و او قابضتر مى شود

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت اجاص
منقول از حاوى جهة درد سر و تبهاى حاره و يرقان نافع و مسهل صفرا است
آلوى بخارا در آب خيسانيده بجوشانند تا مهرا شود پس صاف نموده شكر بقدريكه خوش طعم كند اضافه نموده بقوام آورند و
قدرى از محمودهء مشوى اضافه نمايند قوى الفعل مى شود

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت تمرهندى
به دستور شربت اجاص است

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت مورد
جهة سرفه و قرحهء ريه و اسهال و اقسام بواسير و قطع سيلان خون و تقوية معده و امعأ نافع است
تخم مورد را با چهار مثل آن آب بجوشانند بعد از خيسانيدن و نيمكوب كردن آن تا به ربع رسد و با وزن او شكر بقوام آورند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت قابض
از تاليف ابوى ره جهة اسهال و زلق الامعاء مجربست خصوصا هر گاه با سفوف قابضه بنوشند
آب به آب امرود آب سيب از هر يك يک رطل گرفته ٣٠ ل تخم مورد را در آن خيسانيده بجوشانند تا به نصف رسد
پس صاف نموده استعمال نمايند
و اگر اسهال بلغمى باشد درحين جوشانيدن عود هندى سنبل الطيب مصطكى سک از هر يك ٢ ل در پارچه ء بسته در آن بجوشانند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص336-335

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت مسهل
از تاليف حقير جهة امراض بارده و ضعف معده و دماغ و تفتيح سدد و امراض سوداوى بغايت نافع است
و بهترين مسهلات است
گلسرخ سناء مكى هر يك ده ل بنفشه 20 ل
تربد سفید غاریقون افسنتین رومی از هر یک 5 ل
تخم کشوث اسطوخودوس مصطکی هریک 3 ل
سنبل الطیب 2 ل
عناب سپستان هر یک سى عدد در ٤٠٠ ل آب يكروز خيسانيده بجوشانند تا به ربع رسدد
با صد و پنجاه ل ترنجبين و شكر بالمناصفه بقوام آورند
و از ٥٠ ل تا ١٠ ل استعمال نمايند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص336

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت كشوث
كه در اصفهان بسيار شهرت دارد و مفتح سدد و ملين طبع
و مقوى جگر و معده
و جهة تبهاى مركبه و سوء القنيه مفيد است
تخم كشوث رازيانه تخم كاسنى گل كشوث تخم خيارين تخم خربزه گرمك هر يك ٣ ل
پوست بیخ كاسنى بيخ رازيانه گلسرخ انيسون هر يك ٢ ل
جوشانيده با نود ل شكر يا با شير خشت بقوام آورند
و تا ده ل با شيرهاى تخم كاسنى و تخم خربزه و آب كاسنى و امثال آن بنوشند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص336

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شربت دينار
معمول متاخرين جهة امراض جگر و سدهء ماساريقا و تبهاى مركبه نافع و قريب الاعتدال است
تخم كاسنى 30 ل بيخ كاسنى 30، گلسرخ 15، ريوند 4 ،تخم كشوث 5
يكروز خيسانيده پس بجوشانند و با دو رطل شكر بقوام آورند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص336