اشربه

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:20 pm

تحفه حکیم مومن:

شراب الخنديقون
جهة برودة معده و تب ربع و درد احشا نافع و مناسب پيران است
عسل كف گرفته سه من شراب كهنه ريحانى يا جمهورى ده من
زنجبيل ٥ م قاقله صغار و كبار نيم م قرنفل يكدانگ دارچينى نيم م زعفران 1 م دار فلفل يكدانگ و نيم
غير زعفران باقی را نيمكوب ساخته بيندازند در شراب و عسل و در سايه سه روز بگذارند و هر روز سه بار حركت دهند و صاف كنند و با يكدانگ و نيم مشك مطيب سازند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:22 pm

تحفه حکیم مومن:

شراب دیميقراطيس
جهة ضعف معده و جگر و سپرز و فساد مزاج بارد نافع
و گفته اند كه مداومت او حفظ مى كند جميع ايام حيات از مرض
اصل السوس اسمانجونى نيم ل تخم رازيانه فلفل مكد م سليخه ٤ م خوب سائيده با ششصد و شصت ل شراب خوب كهنه ممزوج سازند و در ظرفى گذاشته سر ظرف را به گچ گرفته چهل روز بگذارند
و بعد از غذا و قبل از غذا ميل نمايند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:24 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت حرمل
جهة صرع مجرب و رافع درد سر مزمن و ضيق النفس و سرفهء رطوبى امراض بارده مانند استسقا و جنون و نسيان بیعدیل است
يک رطل اسپند را كوبيده در سى رطل آب انگور بجوشانند تا به ربع رسد
و هر روز از پانزه ل تا سى ل تا سى و دو روز بنوشند
جهة اعادهء حمل زنانى كه در وقتی كه حامله ميشده باشند و بعد از آن نشوند سه روز اين شربت بنوشند تخلف در حمل نمى كند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:26 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت نعناع
جهة تحريك اشتها به مرتبهء مؤثر است كه صبر نتوان كرد
و منقى معده از اخلاط سوخته و رافع بلغم و مبهى است
و چون برابر معاجين باهيه بنوشند در سرعت اثر بيعديلست
آب نعناع افشرده ٢٠ ل خردل سرخ ٢٠ ل شب يمانى ١ ل نرم سائيده با نود ل خمير مايه در هزار و دويست ل آب بجوشانند تا به نصف رسد پس صاف نموده با ششصد ل عسل بقوام آورند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:27 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت بدل خمر
يكجزو خمير مايه را كوبيده با آب انار شيرين و امثال آن بسرشند در جميع افعال قايم مقام خمر و از اسرار است

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:32 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت اسطوخودوس
جهة تقوية دماغ بارده و معدهء بارده
اسطوخودوس 10 ،زوفاى خشك 10 ،فاواينا 5 ،پرسياوشان 10 ، عود قمارى 5 ،گل گاو زبان 5، تخم رازيانه 5 ،بیخ رازيانه 5 ،تخم كرفس 5 ،گلسرخ 5 ،
سپستان 30 دانه، بادرنجبويه 30، كاشم 30 ،مويز دانه بيرون كرده 30 ،اذخر 2 ،انيسون 3، تربد محكوك 10 ،بيخ سوسن 5، اسمانجونى اصل السوس 10
همه را بپزند و صاف كنند و بريزند بر او صد و پنجاه ل عسل و مثل او قند بقوام آورند
ساذج 2 ،قرنفل 3، و دارچينى 3 ،و هيل 2، و زنجبيل 3 ،سنبل الطيب 2 ،افسنتين رومى 3 ،مصطكى 1 ،را در خرقه بسته بیندازند تا بجوشد و صاف كنند
قدر شربت هر روز ده ل تا پانزده ل

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:38 pm

تحفه حکیم مومن:

شراب الليمو
كه مؤلف شفاء الاسقام و تذكره ذكر كرده اند و نايب مناب ترياق كبير دانسته‌اند
جهة رفع اخلاط محترقه و تبهاى دورى و ضعف دماغ و دل و قلاع و امراض اطفال و مواد سوداوى
و رفع تشنگى و گزيدن عقرب و ساير سموم نافع
و حافظ صحت و رقيق كنندهء مجموع خلط غليظ و قاطع خلط لزج
و آنچه ترشى او بسيار باشد مضر عصب و مورث سعال يابس و مضعف باه
و مصلح او بادام و خشخاش است
و آنچه با آب نعناع ترتيب دهند جهة تقوية معده و رفع بخارات دماغ و خيالات انفع است
و هر چه با آب به باشد جهة تقوية معده و دل و رفع خفقان مجرب دانسته‌اند
و آنچه با شير خشت و ترنجبين ترتيب دهند جهة ربو و سعال و ضيق النفس و درد سينه
و هر چه با لعابها ساخته باشد جهة حرقة البول و درد مثانه انفع است
و طريق ساختن آن است كه شكر سفيد را سائيده در قدح مدهون به آب ليمو تر كرده و روى قدح به كرباسى پوشيده تا پنج روز در آفتاب بگذارند
پس شكر را در شير تازه حل نموده و مثل شير آب صاف اضافه كرده به آتش نرم بجوشانند و قدر شير بايد عشر شكر باشد و كف آن را بگيرند
و آب ليمو به تدريج بخورد او دهند تا هر رطلى از شكر بقدر سه اوقيه با چهار اوقيه آب ليمو ببرد
و به ليمو آن است كه دو چندان آب ليمو آب به شيرين بخورد او دهند
و مصمغ انكه صمغ عربى محلول بقدر آب ليمو تسقيه نمايند
و ملعب انكه لعاب بهدانه و لعاب تخم مرو و تخم ريحان تسقيه كنند
و منعنع انكه به آب نعناع تازه تسفيه نمايند
و انچه با شير خشت و ترنجبين ترتيب دهند طريق انكه بجاى شكر ترنجبين ترتيب كنند و يا نصف شكر باشد و نصف ديگر ترنجبين تسفيه نمايند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص323-332

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:42 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت انار ساده و شربت سيب ساده و امثال آن
مانند شربت ريباس و شربت حماض بايد بقدر ثلث هر يك از آبهاى او قند یا عسل با دوشاب انگورى باشد و بعضى بالمناصفه گفته اند
و شربت انار ترش جهة تسكين صفرا و تقوية معده و قطع اسهال صفراوى و دموى نافع است
و شربت انارشيرين جهة اسهال و ذات الريه و درد سينه
و شربت توت سياه جهة امراض حلق و ضعف اشتها و اسهال طبع
و از توت جهة امراض آلات تنفس و ضعف هاضمه و تقوية معده
و شربت ريباس جهة تقوية احشا و منع صعود بخارات به دماغ و اسهال
و شربت حماض جهة تقوية معده و جگر و امعأ و رفع حدت صفرا
و شربت سماق و ساير ميوهاى ترش قاطبة قابض و مقوى احشا و مسكن حرارت اند
و شربت ميوهاى شيرين به دستور اما هر گاه غلبه صفرا باشد مستحيل به او مى شود

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص333

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:44 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت ترنج
جهة خفقان حار و امراض حارهء دل بغايت آزموده است
و ترشى ترنج را در گلاب مكرر بشويند تا اثر ترشى در جرم او نماند پس به ازاء هر يك عدد ترنج هفتاد و پنج ل قند اضافه نموده بقوام آورند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص333

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 7:47 pm

تحفه حکیم مومن:

شربت زوفا
نافع است جهة اوجاع سينه و سرفه كهنه و نزله و دشوارى نفس و صلابت معده و سدّه ها
مويز منزوع العجم ٣٠ م
عناب سپستان انجير خشك بيخ سوسن اصل السوس از هر يك ٢٠ م
بيخ رازيانه بيخ كرفس سياوشان زوفاى خشك از هر يك ١٠ م
بهدانه انيسون تخم رازيانه از هر يك ٥ م
جو مقشر مغز تخم خيارين تخم كدو و خربزه مغز پسته حب صنوبر سنبل الطيب اذخر تخم خطمى كتان از هر يك ٣ م
اجزا را نيمكوب كرده بجوشانند و با چهار رطل شكر بقوام آورند و مغزها را كوبيده در آن حل كنند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص333