ياقوت

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
ياقوت
بهترين او سرخ و شفاف گلناريست كه بهرمانى و رّمانى نامند
و بعد از آن خمرى پس وردى و لعل از اقسام سرخ اوست
و بعد از صنف سرخ او زرد نارنجيست
پس زعفرانى پس ليموئى و بعد از زرد كبود آسمان گوني است
پس كحلى پس لاجوردى پس نيلى پس زيتى
و بعد از همه سفيد آن و غير سرخ رمانى اقسام ديگر تاب آتش ندارند
و سرخ او از اتش رنگين تر می گردد و چون با سفيد او شابيهء سرخى باشد
از آتش معتدل كه او را بر روى سفالى گذارند تمام رنگ می گردد
و ياقوت صلب تر از همه احجار است به غير الماس و رايحهء كريهه و دود و عرق مضر اوست
و ماليدن او به جذع سوخته و آب و سنباده باعث جلاى او
و ياقوت سرخ در حرارة معتدل و زرد او در دويم گرم و خشك
و كبود او در اول دويم و سفيد در اول و خشكى در همه غالب است
و مقوى دل و دماغ و مفرح و شرب يك درهم او ترياق سموم
و تعليق او بالخاصية جهة رفع طاعون و تغيير هوا و وسواس و صرع و خفقان و رفع انجماد خون و نزف الدم
و انگشترى او جهة قضاى حاجاب و رفع ضرر صاعقه و غرق و طاعون
و در دهان داشتن او جهة رفع تشنگى و بدبوئى دهان مؤثر و قدر شربتش از يك قيراط تا يك دانگ است.

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص264