لوف

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

قسم ثانى لوف فيل جوش و به يونانى ارب و لادن و به بربرى الونى و اهل اندلس صياره و به فرنگى اريسارم نامند.

قسم ثالث لوف را لوف الصغير نامند و به يونانى اربصارن و اهل مصر دوبره و ديسقوريدوس در ثالثه دراقيطون ناميده

و به يونانى فيل جوش نامند. به معنى اذن الفيل.


لوف الکبیر:

فارسی: فيل گوش و به فرنگى كونكلوس و سربن طين نيز نامند به معنى شبيه به مار

عربی:لوف

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و سه قسم می باشد

يكى بزرگ و لوف الحيه نامند چه ساق او مانند مار ابلق است برگش شبيه به لبلاب كبير

و با رنگهاى مختلف و شاخهاى او مانند عصا و ساق او سطبر و مرقش

و ثمرش مانند خوشه در ابتداء سفيد و بعد از رسيدن زرد می شود

و بيخش مانند بلموس

و قسم ثانى لوف را برك كوچك و پى الوان مختلفه

و ساقش به قدر شبرى و بنفش می باشد

و ثمرش مانند قسم اول و او را لوف الجعد و فيل جوش نامند

و بيخ او قويترين اجزا

و قسم ثالث را لوف الصغير نامند

و او بسيار كوچكتر از دو قسم كبير اوست

و برگ و گل او شبيه به آن و بيخش به قدر زيتون

محرق و لذاع و قويتر از ساير اقسام کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص235

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

لوف الجعد :و برگ آن از برگ قسم اول كوچكتر و با الوان مختلفه و ساق آن به قدر شبرى و بنفش

و ثمر آن مانند قسم اول و بيخ آن نيز

ماهيت لوف الصغير ‏: دو صنف مى‏ باشد صنفى كوچكتر از ديگرى.

صنف اول را برگ و شاخ آن شبيه به قسم كبير و ثمر آن در طرف ساق آن شبيه به خوشه

و در ابتدا سفيد به رنگ خشخاش و بعد از پخته شدن زرد زعفرانى و طعم آن با حدت كه زبان را بگزد

و بيخ آن مايل به استداره شبيه به بيخ بلبوس و لوفا و پوست آن نازك

و جالينوس گفته برگ و بيخ آن شبيه به نوع دويّم است و از آن تندتر و تلخ‏تر.

و صنف دويّم آن را برگ شبيه به صنف اول و از آن كوچكتر و بى ‏آثار الون مختلفه

و ساق آن به قدر يك شبر و به شكل دسته هاون و گل آن زعفرانى رنگ

و بيخ آن به شكل قسم اول و قوى‏ تر از ساير اجزاى آن کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 710-711

[pejuhesh237]

قسم اول منبتش اماكن نمناك سايه دار کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص235

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

لوف الصغير :منبت آن اماكن رطبه کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 711

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

قسم اول :در آخر دويم گرم و خشك

و قسم ثانى : حرارة او كمتر از اول و از آن خشكتر است

و قسم ثالث : و قوى الحرارة قريب به درجهء چهارم کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص235

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

لو ف الصغیر صنف دوم:

گرمى و خشكى اين كمتر از همه در آخر اول تا اول دويّم.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 711

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

قسم اول:
و مخرج اخلاط لزجهء غليظه و ملطف او

و مفتح سدد و به غايت جالى و مدر بول و حصاة

و بيخش جهة نفس الانتصاب

و با عسل جهة عسر بول و با شراب جهة تحريك باه

و ضماد او بهترين ادويه سرطان

و نواصير الانف او جهة تنقيه جراحات متعفن و زخمهاى تازه مفيد خصوصاً برگ و ثمر او

و عصارهء لوف جهة رفع بياض چشم كه از قرحه به هم رسيده باشد قوى الاثر است

و شياف او جهة نواصير و حمول او جهة اخراج جنين

و پخته او جهة شقاق مزمن و رفع آثار

و آب خوشهء تازهء او با روغن زيتون مسكن درد گوش

و بوئيدن گل او مسقط جنين

و طلاى آب ريشه او بر بدن باعث منع نزديكى هوام خصوصا افعى

و مضر جگر و مصلحش صمغ

و شربتش يك درهم و بدلش افسنتين

و شرب سى عدد دانه و با سركه در اسقاط جنين و مشيمه بيعديل

و محمد بن احمد گويد كه چون بيخ خشك لوف را با آرد گندم و روغن(+کنجد و نبات)

و خمير مايه نان كرده هر روز هفت مثقال تناول نمايند

در رفع بواسير ظاهرى و باطنى مجرب است

و قسم ثانى :

و بيخ او قويترين اجزا و با تقطيع قوى و جهة سينه

و تنقيه آن و ضماد او با سرگين گاو جهة نقرس مفيد

و در ساير افعال مانند لوف الكبير است

و چون بيخ تازهء او را با روغن زرد نو بجوشانند تا سوخته شود ضمادش مسقط دانه بواسير است

و قسم ثالث :
و طلاى او قاطع دانه بواسير و ثاليل و برندهء گوشت فاسد

و صحيح و طلاى روغن زيتونى كه ثمر و بيخ او را سائيده در آن جوشانيده بهترين ادويهء جذام

و با روغن بنفشه در رفع شوكه مجرب دانسته‌اند.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص235

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

افعال و خواص لوف کبیر :

ضماد بيخ آن با عسل جهت كلف و بهق و نمش و برص و با شراب جهت شقاق عارض از سرما مفيد

و از آن شيافات مى‏سازند براى نواصير و چون داخل قروح حيوانات نمايند فاسد گرداند


افعال و خواص لوف الجعد ‏: و حمول آن به خرقه آلوده جهت بواسير باطن و چون بيخ آن را پارچه پارچه نموده در شراب يك شبانه روز بخيسانند

پس هر مقدار كه ممكن باشد در مقعده نگاه دارند جهت بواسير عجيب النفع و بخور بيخ آن نيز جهت بواسير نافع است


افعال و خواص لوف الصغير ‏: محرق و لذاع و قوى‏تر از ساير اقسام و الطف و با اندك قبضى

آشاميدن بيخ تازه آن جهت سرفه و ربو و عسر النفس و نفس الانتصاب و نزله و وهن عضل

و پخته و يا بريان آن جهت اسهال و اخراج و دفع رطوبات از سينه و منقى اخلاط غليظه لزجه و مفتح سده كبد و طحال و گرده

و خشك آن با عسل جهت ادرار بول و اخراج جنين و در ساير افعال مانند كبير

و قطور آب آن با زيت در گوش زايل كننده گوشت فاسد زايد آن و در بينى جهت نواصير آن و در چشم جهت رفع اثر قرحه آن

طلاى آن خورنده گوشت فاسد و روياننده كوشت صحيح و مجفف و مدمل جراحات و جهت سرطانات و اورام جاسيه منخرين كه آن را كثير الارجل نامند

و ساير قروح خبيثه و مانع قروح ساعيه است از انتشار و سعى و داخل مراهم و شيافات و فرزجات كرده مى‏شود

افعال و خواص لوف الصغير صنف دوم‏: از آنها ضعيفتر و جلا و تقطيع آن كمتر و جهت نفث اخلاط صدريه خارج به نفث

و آشاميدن چهار مثقال از بيخ آن جهت ادرار طمث در ساعت مفيد

و جالينوس گفته برگ آن را به انحاى بسيار استعمال مى‏نمايند و پخته نيز مى‏خورند و خشك نيز مى‏نمايند و پخته مى‏خورند.

نيز مانند آنها است از براى جروح و قروح خبيثه و غير خبيثه و ساعيه و غير ساعيه و نواصير و مطبوخ آن در روغن تخم زردآلو در منافع مانند آنست

و انتشار آن و تأكل اطراف و مداومت ماليدن آن زايل كننده آن و آشاميدن آن با روغن كهنه جهت دماميل نافع است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 711

[pejuhesh237]

قسم اول:
و مخرج اخلاط لزجهء غليظه و ملطف او

و مفتح سدد و به غايت جالى و مدر بول و حصاة

و بيخش جهة نفس الانتصاب

و با عسل جهة عسر بول و با شراب جهة تحريك باه

و ضماد او بهترين ادويه سرطان

و نواصير الانف او جهة تنقيه جراحات متعفن و زخمهاى تازه مفيد خصوصاً برگ و ثمر او

و عصارهء لوف جهة رفع بياض چشم كه از قرحه به هم رسيده باشد قوى الاثر است

و شياف او جهة نواصير و حمول او جهة اخراج جنين

و پخته او جهة شقاق مزمن و رفع آثار

و آب خوشهء تازهء او با روغن زيتون مسكن درد گوش

و بوئيدن گل او مسقط جنين

و طلاى آب ريشه او بر بدن باعث منع نزديكى هوام خصوصا افعى

و مضر جگر و مصلحش صمغ

و شربتش يك درهم و بدلش افسنتين

و شرب سى عدد دانه و با سركه در اسقاط جنين و مشيمه بيعديل

و محمد بن احمد گويد كه چون بيخ خشك لوف را با آرد گندم و روغن(+کنجد و نبات)

و خمير مايه نان كرده هر روز هفت مثقال تناول نمايند

در رفع بواسير ظاهرى و باطنى مجرب است

و قسم ثانى :

و بيخ او قويترين اجزا و با تقطيع قوى و جهة سينه

و تنقيه آن و ضماد او با سرگين گاو جهة نقرس مفيد

و در ساير افعال مانند لوف الكبير است

و چون بيخ تازهء او را با روغن زرد نو بجوشانند تا سوخته شود ضمادش مسقط دانه بواسير است

و قسم ثالث :
و طلاى او قاطع دانه بواسير و ثاليل و برندهء گوشت فاسد

و صحيح و طلاى روغن زيتونى كه ثمر و بيخ او را سائيده در آن جوشانيده بهترين ادويهء جذام

و با روغن بنفشه در رفع شوكه مجرب دانسته‌اند.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص235

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

افعال و خواص لوف کبیر :

ضماد بيخ آن با عسل جهت كلف و بهق و نمش و برص و با شراب جهت شقاق عارض از سرما مفيد

و از آن شيافات مى‏سازند براى نواصير و چون داخل قروح حيوانات نمايند فاسد گرداند


افعال و خواص لوف الجعد ‏: و حمول آن به خرقه آلوده جهت بواسير باطن و چون بيخ آن را پارچه پارچه نموده در شراب يك شبانه روز بخيسانند

پس هر مقدار كه ممكن باشد در مقعده نگاه دارند جهت بواسير عجيب النفع و بخور بيخ آن نيز جهت بواسير نافع است


افعال و خواص لوف الصغير ‏: محرق و لذاع و قوى‏تر از ساير اقسام و الطف و با اندك قبضى

آشاميدن بيخ تازه آن جهت سرفه و ربو و عسر النفس و نفس الانتصاب و نزله و وهن عضل

و پخته و يا بريان آن جهت اسهال و اخراج و دفع رطوبات از سينه و منقى اخلاط غليظه لزجه و مفتح سده كبد و طحال و گرده

و خشك آن با عسل جهت ادرار بول و اخراج جنين و در ساير افعال مانند كبير

و قطور آب آن با زيت در گوش زايل كننده گوشت فاسد زايد آن و در بينى جهت نواصير آن و در چشم جهت رفع اثر قرحه آن

طلاى آن خورنده گوشت فاسد و روياننده كوشت صحيح و مجفف و مدمل جراحات و جهت سرطانات و اورام جاسيه منخرين كه آن را كثير الارجل نامند

و ساير قروح خبيثه و مانع قروح ساعيه است از انتشار و سعى و داخل مراهم و شيافات و فرزجات كرده مى‏شود

افعال و خواص لوف الصغير صنف دوم‏: از آنها ضعيفتر و جلا و تقطيع آن كمتر و جهت نفث اخلاط صدريه خارج به نفث

و آشاميدن چهار مثقال از بيخ آن جهت ادرار طمث در ساعت مفيد

و جالينوس گفته برگ آن را به انحاى بسيار استعمال مى‏نمايند و پخته نيز مى‏خورند و خشك نيز مى‏نمايند و پخته مى‏خورند.

نيز مانند آنها است از براى جروح و قروح خبيثه و غير خبيثه و ساعيه و غير ساعيه و نواصير و مطبوخ آن در روغن تخم زردآلو در منافع مانند آنست

و انتشار آن و تأكل اطراف و مداومت ماليدن آن زايل كننده آن و آشاميدن آن با روغن كهنه جهت دماميل نافع است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 711

[pejuhesh237]

.