لبن البقر

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
لبن البقر
شير گاو است و گاميش از جنس اوست
و اغلظ از آن هر دو را دهنية غالب و مائية و جنبية كمتر
و مايل به اعتدال و غليظتر از ساير
و تازه دوشيدهء او كه سرد نشده باشد بنوشند مبهى
و مسمن و منضج و سريع الهضم و كثير الغذا
و نيكو كنندهء رخسار و مولد منى و مدر فضلات
و مقوى جوهر دماغ و ترياق سموم است بقى
و حافظ رطوبات اصلى و ملين طبع و مرطب دماغ
و جهة سحج و نسيان و غم و وسواس
و تقوية بدن و قرحهء ريه و سل كه بى تب خلطى باشد
و امراض يبسى و جرب و قوبا و حكه و جذام
و مطبوخ او با برنج جهة طول عمر و با گردكان و خرما جهة فربهى گرده و بدن
و داغ كردهء او به آهن و سنگ تفته جهة اسهال و قطور
و طلاى او جهة اكثر امراض چشم نافع حتى مايوس العلاج از مداومت او صحت مى يابد
و با كندر جهة طرفه و با انزروت جهة ناخنه و سبل و شرناق
و طلاى او با سفيداب قلعى جهة نقرس و اورام حاره مجرب
و با افيون و موم و روغن زيتون رافع درد نقرس حار
و قدر شربتش از نيم رطل است تا يك رطل
و مضر صاحبان سپرز و ورم احشا و جگر و ضعف عصب و درد سر و سدد
و صرع و مضر دندان و زنان آبستن و صاحبان خفقان رطوبى و مبخر
و اكثار او مورث سنگ مثانه و گرده و تولد قمل و برص
و سريع الاستحاله به خلط غالب معده و مصلحش شکر و عسل
و شرب او با شهد و شكر مانع انجماد اوست
و چون منجمد گردد باعث لرز و قشعريره وعرق سرد و غشى
و اختلاط عقل و خناق می شود
و رافع آن قى و حرف و سكنجبين عسلى و سركه ممزوج به آب فودنج
و به دستور تخم كرفس و عسل با آب گرم است
و شربت پنير مايه را تا به قدر يك مثقال از مجربات شمرده اند.

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص229