حیات اعلی

بسم الله الرحمان الرحیم

ثمر نباتى است هندى شبيه به قثا و بر مجاور خود مى‏پيچد و برگ آن شبيه به برگ قثا و هندوانه بى‏زغب

و كوچكتر از برگ قثا و هندوانه و گل آن زرد و ثمر آن به قدر خيار كوچكى و خاردار با خارهاى نرم

و طعم آن بسيار تلخ و تخم آن فى الجمله شبيه به تخم كدو و از آن كوچك‏تر و خشن و تلخ

و ثمر آن در خامى سبز و بعد از رسيدن زرد مى‏گردد و كسانى كه آن را قثاء الحمار دانسته‏ اند محض توهم است

جهت آنكه رايحه قثاء الحمار بسيار كريه و با حدت است به خلاف‏

رايحه كريلا و آن نيز مسهل قوى است مانند شحم حنظل بلكه اقوى از آن به خلاف كريلا كه مقوى معده

و قابض و از اغذيه معتاده اهل هند و بنگاله و دكهن است كه پوست آن را كنده و ورق نازك بريده

و تخم دور كرده نمك ماليده سه چهار مرتبه مى ‏شويند كه تلخى آن زايل گردد

و با هم وزن آن پياز را نيز ورق نموده در روغن بريان مى‏ نمايند

و با گوشت و يا بى‏ گوشت پخته مى‏ خورند با نان و يا با چلاو بسيار لذيذ مى‏ شود بعضى خواهند كه تلخى آن كم گردد

نمك بر آن پاشيده بعد از ورق نمودن كه ساعتى مى ‏گذارند پس پاك شسته به نحو مذكور بريان و طبخ مى ‏نمايند لذيذ مى ‏گردد

و بعضى آن را از پهلو چاك كرده تخم را برآورده نمك ماليده به دستور تلخى دور كرده قيمه پر نموده در روغن بريان كرده

و پخته به طريق دلمه طيار مى‏ كنند لذيذ مى ‏شود.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 667

.

.

در سيّم گرم و خشك.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 667

.

محلل رياح و قاطع بلغم و مقوى اعصاب و باه و مولد منى و دافع جريان آن و جهت درد مفاصل و نقرس بارد

و استسقا و طحال و يرقان نافع و دافع كرم شكم خصوصاً كه تلخى آن را زايل نكرده باشند.

مضر محرورين، مصلح‏ آن سكنجبين و مبردات است. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 667

محلل رياح و قاطع بلغم و مقوى اعصاب و باه و مولد منى و دافع جريان آن و جهت درد مفاصل و نقرس بارد

و استسقا و طحال و يرقان نافع و دافع كرم شكم خصوصاً كه تلخى آن را زايل نكرده باشند.

مضر محرورين، مصلح‏ آن سكنجبين و مبردات است. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 667

.