قنطوريون کبیر

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 9:21 pm

بسم الله الرحمان الرحیم

توسط **pejuhesh237** » چهارشنبه ژانويه 16, 2013 9:24 pm

گياهي است از خانوادة Compositae نام علمي آن Cebtaurea officinalis يا Centaurea centaurium مي باشد.

قنطوريون

فارسی: به فارسي «لوفاي كبير» و در كتب طب سنتي با نامهاي «قنطوريون غليظ» و «قنطوريون كبير» نامبرده شده است

عربی:

یونانی: قنطوريون كه آن قنطوريون غليظ و به يونانى قنطوريون طوماغا يعنى‏ قنطوريون كبير و بوقى نيز و لوفاى كبير نامند.

انگلیسی: Centaury

فرانسه: Grande centauree و Centauree officinale

آلمانی:

ایتالیائی:

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:12 pm

آن نباتيست كبير و صغير را رقيق گويند

كبير را ساقش شبيه به ساق حماض و خشن و به قدر دو سه رزع و پر شعبه

و برگش مانند برگ زردك و در هر شعبهء قبه مايل به زردى و گل قبه كحلى و زغب دار

و تخمش شبيه به تخم كافشه

و بيخش سطبر و سرخ و صلب و پر از رطوبت

و بسيار سرخ و با تندى و شيرينى و قبض کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و طعم آن مركب از حدت و حرافت و اندك حلاوت و قبضى و رنگ عصاره آن نيز سرخ مانند خون

و قوّت آن تا ده سال باقى مى ‏ماند

و آن بر دو نوع است:

و گل آن سرخ رنگ مايل به بنفشى است و بستانى آن نبات قوى‏تر و بلندتر از برّى و گل آن خوشبوتر و تلخى آن كمتر

و در ساير احوال مساوى برّى و ليكن گل آن مختلف الالوان و عامه اهل شيراز آن را گل ميخك و گل قرنفلى نامند

و گل آن تا قريب به نه ماه مى ‏ماند و بيخ آن در زمين باقى مى ‏باشد

و در ايام ربيع از سر نو از همان بيخ مى‏رويد و بيخ برّى آن در زمين باقى نمى‏ ماند بلكه هر سال از سر نو در اوايل ربيع مى‏رويد

و در اوايل صيف گل و تخم مى ‏آورد و قوّت آن تا دو سال باقى مى‏ ماند.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:13 pm

و منتبش زمينى كه آفتاب بسيار تابد و كوهها و پشتهاستکتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

برّى كه بر زمينهاى سهل هموار و تلهاى پر اشجار مى ‏رويد کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:13 pm

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:14 pm

و قوتش تا ده سال باقيست و در آخر دويم گرم و خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و در سيّم نيز گفته‏ اند .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:15 pm

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:15 pm

و عصارهء بيخ او قويتر از ساير اجزا و مدر حيض و مخرج جنين مرده

و مفسد زنده او و مجفف بيلذغ و جهة سرفه كهنه

و ضيق النفس و فسخ عضل و عصب و شكستگى اعضا

و تفتيح سدد و تنقیهء دماغ(+و سینه و رفع یرقان و استسقا و سپرز و نفث الدم مزمن و درد پهلو و رحم و مغص نافع)

و ضماد تازهء او به تنهائى و خشك او با مرهمها جهة التيام جراحات به غايت قوى الاثر

و در ساير افعال مانند قسم صغير و از آن ضعيفتر است

و مضر سر و مصلحش عسل و قدر شربتش تا دو درهم است. کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

محلل و قابض و جالى و به حسب اختلاف طعوم بيخ آن از آن افعال متضاده صادر مى‏گردد از ادرار طمث

و گفته‏اند چون لحم مقطوع را به آن طبخ دهند مجتمع مى‏ گرداند

جهت قولنج بلغمى و صلابت كبد و طحال و ادرار بول و حيض و عسر ولادت

و اوجاع رحم و و قتل و اخراج ديدان نافع

و فرزجه آن جهت ادرار طمث و اخراج جنين موثر.

مقدار شربت آن‏: اگر تب نباشد با شراب و الا با آب.

بدل آن‏: حضض و قنطوريون دقيق و عصاره حب آن جهت امراض مذكوره نافع

و شيخ ابن بيطار نوشته كه آنچه در بلاد لوقيا مى‏شود عصاره آن را گرفته به جاى حضض استعمال مى‏ نمايند.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:15 pm

و عصارهء بيخ او قويتر از ساير اجزا

و خواص عصارۀ ريشۀ آن در تمام موارد از خواص ساير قسمتهاى گياه بيشتر و قوى‌تر است.

و مدر حيض و مخرج جنين مرده

و مفسد زنده او و مجفف بيلذغ و جهة سرفه كهنه

و ضيق النفس و فسخ عضل و عصب و شكستگى اعضا

و تفتيح سدد و تنقیهء دماغ(+و سینه و رفع یرقان و استسقا و سپرز و نفث الدم مزمن و درد پهلو و رحم و مغص نافع)

. به‌طور كلى ريشۀ آن اشتهاآور، مقوى معده و عرق‌آور است و براى التيام زخمها اثر سريع دارد.

ريشۀ آن داراى خواص مختلف و ظاهرا در برخى موارد متضاد است. از يك طرف به سبب حرارت و حدتى كه دارد مدّر و قاعده‌آور است و اخراج جنين مرده را تسهيل مى‌كند

و بازكنندۀ انسداد و پاك‌كنندۀ دماغ و سينه و امثال آن است و از طرف ديگر به سبب خاصيت قبضى كه دارد براى قطع خونريزى و التيام جراحتها و زخمهاى رطوبى مفيد است

و براى تنگى نفس، سختى تنفس، سرفۀ كهنه، خونريزى مزمن، درد پهلو، پيچش و درد شكم، انسداد كبد و طحال، استسقا، يرقان، سختى و صلابت كبد و طحال مفيد است

. براى كشتن كرمهاى روده و اخراج آنها نيز نافع است

و ضماد تازهء او به تنهائى و خشك او با مرهمها جهة التيام جراحات به غايت قوى الاثر

ضماد تازه يا خشك آن به تنهايى يا توأم با ساير مرهمها براى به هم آوردن زخمها و جراحتهاى تازه و التيام زخمهاى كهنه

و تازه و تسكين دردهاى عصبى سياتيك و در موارد شكستن اعضا بسيار مؤثر است

و در ساير افعال مانند قسم صغير و از آن ضعيفتر است.

و مضر سر و مصلحش عسل و قدر شربتش تا دو درهم است.[/color] کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210

در مورد ساير خواص مانند قنطوريون صغير ولى ضعيف‌تر از آن است. قنطوريون كبير براى دماغ مضّر است

و لذا بايد از عسل و شيرينى استفاده كرد. مقدار خوراك آن در هربار ٩ - ٨ گرم است كه با آب خورده شود.

[color=#8000BF] متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

محلل و قابض و جالى و به حسب اختلاف طعوم بيخ آن از آن افعال متضاده صادر مى‏گردد از ادرار طمث

و گفته‏اند چون لحم مقطوع را به آن طبخ دهند مجتمع مى‏ گرداند

جهت قولنج بلغمى و صلابت كبد و طحال و ادرار بول و حيض و عسر ولادت

و اوجاع رحم و و قتل و اخراج ديدان نافع

و فرزجه آن جهت ادرار طمث و اخراج جنين موثر.

شياف آن در مهبل زن براى ازدياد ترشح عادت ماهيانه و اخراج جنين مؤثر است..

مقدار شربت آن‏: اگر تب نباشد با شراب و الا با آب.

بدل آن‏: حضض و قنطوريون دقيق و عصاره حب آن جهت امراض مذكوره نافع

و شيخ ابن بيطار نوشته كه آنچه در بلاد لوقيا مى‏شود عصاره آن را گرفته به جاى حضض استعمال مى‏ نمايندکتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641

توسط **pejuhesh237** » شنبه سپتامبر 14, 2013 9:16 pm