غزال

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
غزال
به فارسى آهو و به تركى جيران نامند
و بچهء او را تا شش ماه وطلى و از شش ماه تا سه سال خيشف
و تا شش سال را ظبى گويند
و در آخر دويم گرم و خشك
و از ساير لحوم صيد اقرب به مزاج انسانست
و موافق مرطوبين و مبرودين
و سريع الهضم و مجفف و قليل الغذا
و جهة خفقان و يرقان و فالج و امراض باردهء عصبانى نافع
و طلاى خون او موجب درازى موى
و نشستن بر روى پوست او باعث گريختن هوام
و تعليق او جهة سپرز نافع
و گوشت او مصدع و كباب او مورث قولنج
و مصلحش ترشيها و سكنجبين است
و چون خصيهء او را صعتر و نمك پاشيده خشك كنند فزرجهء او قاطع حيض است
و سرگين او بسيار جالى
و طلاى مطبوخ او در سركه جهة اورام بلغمى و تهیج مفيد است
و آهوى چين كه مشك ازو بهم می رسد بسيار سياه
و در پشت او خط سفيدى و شاخ منحنى و به حدى
دراز است كه به دنبالهء او می رسد و او گرمتر وخشكتر از سایر اصناف آهوست.

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -191