سمقوطن

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

سمقوطن:
فارسی:
عربی:
یونانی:
انگلیسی:
فرانسه:
آلمانی:
ایتالیائی:

[pejuhesh237]

بعضى حى العالم و برخى قنطور يون میدانند

و اكثر گويند نباتي است صخرى و سهلى

و برگش صلب و شبيه به رازيانه و سرهاى شاخ مثل سرهاى نبات حاشا با عطريت

و طعمش با حلاوت و بيخش دراز و بسطبرى انگشتى و بنفش و مستعمل ازو برگ و سرهاى شاخ است

و قسم سهلى ساقش پراكنده و خشك و زغب دار و طولش تا دو زرع و برگش باريك

و با طول و زغب دار و نزديك يكديگر و شبيه به زبان حيوانات

و در كنجهاى برگهاى او برگهاى ريزه كه به برگ بزرگ ملاصق باشد و گلش زرد

و چون به برگ و ساق او دست رسانند خارش احداث كند و ظاهر ريشهء او سياه و باطن سفيد کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 154


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

و صخرى در سنگلاخها ميرويد

و قسم سهلى كه در غير سنگلاخ ميرويد کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 154

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

صخري: حار و با قوة قابضه و محلل و مغرّى

سهلى كه در غير سنگلاخ ميرويد: در قوة شبيه بعنصل و حرارتش كمتر از آن و با رطوبت فضليّت کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 154

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و صخرى با سكنجبين عسلى جهة فسخ عضل و عصب

و با شراب جهة قرحهء امعا و رفع سیلان حيض و درد گرده و حصاة

و مطبوخ او با ماء العسل جهة تنقيهء فضول

و با آب جهة نفث الدم و با آب سداب جهة فيلهء امعا

و ضمادش جهة فتق نافع و شربتش تا پنج درهم است

و قسم سهلى با لزوجة و مستعمل ريشه اوست بى عطريت بى شيرينى

و چون گوشت او را با او طبخ دهند پارهاى او با هم ملاصق گردد

و مقوى باه و دو مثقال او جهة نفث الدم و سينه و شدخ و قطع عضل

و ضماد او جهة جراحات تازه و اورام مقعد نافعست.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 154

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

دوائي است شريف نافع جهت امراض ظاهره و باطنه و محلل و مغرى و جامع

و مصلب اعضا و قابض و منقي رئه از فضول و چرك منجمد در ان

و مضغ آن مسكن عطش حادث از جفاف و اين همه افعال بقوت ظاهرۀ آن است

و با سكنجبين جهت شدخ عضل و به آب مورد و يا آب سداب

و يا شراب عفص جهت قيلة الامعا

و هركاه ارادۀ اكثار آن نمايند بهتر آن است كه تكرار استعمال آن نمايند

نه آنكه مقدار وزن آن را بيفزايند .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 517

[pejuhesh237]

و صخرى با سكنجبين عسلى جهة فسخ عضل و عصب

و با شراب جهة قرحهء امعا و رفع سیلان حيض و درد گرده و حصاة

و مطبوخ او با ماء العسل جهة تنقيهء فضول

و با آب جهة نفث الدم و با آب سداب جهة فيلهء امعا

و ضمادش جهة فتق نافع و شربتش تا پنج درهم است

و قسم سهلى با لزوجة و مستعمل ريشه اوست بى عطريت بى شيرينى

و چون گوشت او را با او طبخ دهند پارهاى او با هم ملاصق گردد

و مقوى باه و دو مثقال او جهة نفث الدم و سينه و شدخ و قطع عضل

و ضماد او جهة جراحات تازه و اورام مقعد نافعست.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص 154

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

دوائي است شريف نافع جهت امراض ظاهره و باطنه و محلل و مغرى و جامع

و مصلب اعضا و قابض و منقي رئه از فضول و چرك منجمد در ان

و مضغ آن مسكن عطش حادث از جفاف و اين همه افعال بقوت ظاهرۀ آن است

و با سكنجبين جهت شدخ عضل و به آب مورد و يا آب سداب

و يا شراب عفص جهت قيلة الامعا

و هركاه ارادۀ اكثار آن نمايند بهتر آن است كه تكرار استعمال آن نمايند

نه آنكه مقدار وزن آن را بيفزايند .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 517

[pejuhesh237]

.