سنبل

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

سنبل: به معنى خوشه است و به عرف اطبا شامل سنبل هندى و سنبل رومى و سنبل جبلى است .
فارسی:
هندى بال چهر و جتاماسي و بلاطينى نارود و قسم دوم را نار دوايتاليون يعنى ناردينى كه در ايتاليون بهم مى‌رسد

و سنبل رومي را ناردين كياكو و بفرنكى ناروس نامند
عربی:

یونانی:و به يونانى ناردين نامند و از مطلق او مراد سنبل هنديست

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و آن گياهيست بى ثمر و بى گل و شبيه به دنباله سمور و دله

و از آن باريكتر و به درزاى انگشتى و سياه مايل به زردى و خوشبو و بيخش صلب کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص –156

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و خوشه‌دار و چند عدد بهم پيوسته بيك بيخ


و بهترين آن اشقر تازه خوش‌بوى تند كه خوشۀ آن كوچك بود و بوى زهومت نداشته باشد

و بعد از ان طولانى باريك كه بوى زهومت آن كم باشد زيرا كه كهنۀ آن با زهومت مى‌باشد.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 523

[pejuhesh237]

منبت ان هند کتاب تحفه حکیم مومن طبع قدیم ص 156

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:


.منبت آن كويند كوهى است كه آن طرف سوريا است و در هند و بنكاله نيز بسيار است. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 523

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

در دويم گرم و خشك قوت آن تا سه سال باقي مى‌ماند کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص –156

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و جالينوس در اول كرم و در دوم خشك و بعضى در سوم خشك كفته‌اند و اول اصح است.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 523

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و مفتح و مقوى فم معده و جگر بارد و مدر بول و حيض و مجفف رطوبات معده و سينه

و فضول دماغى و مانع انصباب ماده به امعأ و معده و دافع لذع آن و مفتت حصاة و حابس طبع

و جهة يرقان و بواسير و سرفه و درد سپرز و سينه و تحليل نفح و استسقا و اورام باطنى

و با افسنتین و صندل بغايت مشهى و مقوى معده

و با آب سرد جهة غثيان و خفقان

و ضمادش قاطع عرق و باعث خوشبوئى بدن

و اكتحال او با آب گشنيز جهة حمرة چشم و تقويه باصره و رويانيدن مژگان

و با عفصن جهة دمعه مجرب و فرزجهء او

و جلوس در طبيخ او جهة تنقيهء رحم و گشودن حيض

و ذرور او جهة التيام جراحات

و طلاى مطبوخ او در سر جهة سياه كردن و دراز كردن موى مؤثر و مضر گرده

و مصلحش كتيرا و قدر شربتش تا يك مثقال و بدلش اذخر

و شراب او كه يكرطل او را در پانزده رطل آب انگور بجوشانند تا نصف رسد

و سه هفته در آفتاب بگذارند و در جميع افعال مذكور و اثرش قويتر است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص –156


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

و مفتح و مقوى فم معده و جگر بارد و مدر بول و حيض و مجفف رطوبات معده و سينه

و فضول دماغى و مانع انصباب ماده به امعأ و معده و دافع لذع آن و مفتت حصاة و حابس طبع

و جهة يرقان و بواسير و سرفه و درد سپرز و سينه و تحليل نفح و استسقا و اورام باطنى

و با افسنتین و صندل بغايت مشهى و مقوى معده

و با آب سرد جهة غثيان و خفقان

و ضمادش قاطع عرق و باعث خوشبوئى بدن

و اكتحال او با آب گشنيز جهة حمرة چشم و تقويه باصره و رويانيدن مژگان

و با عفصن جهة دمعه مجرب و فرزجهء او

و جلوس در طبيخ او جهة تنقيهء رحم و گشودن حيض

و ذرور او جهة التيام جراحات

و طلاى مطبوخ او در سر جهة سياه كردن و دراز كردن موى مؤثر و مضر گرده

و مصلحش كتيرا و قدر شربتش تا يك مثقال و بدلش اذخر

و شراب او كه يكرطل او را در پانزده رطل آب انگور بجوشانند تا نصف رسد

و سه هفته در آفتاب بگذارند و در جميع افعال مذكور و اثرش قويتر است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم –ص –156


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.