ذئب

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحيم

[pejuhesh237]

تحفه حكيم مومن
ذئب
به فارسى گرگ و به تركى قورد نامند
حيوانيست معروف
و مزاجش در سيم گرم و خشك
و جگرش جهة امراض جگر به غايت نافع
و با آب و شراب رافع استسقأ و تبهاى بارده
و با سكنجين جهة يرقان
و با آب كرفس جهة سپرز نافع
و غافث مقوى افعال او است
و قدر شربتش يكدانگ
و سرگين او بسيار گرم و محلل قوى
و بهترين او بسيار سفيديست كه با خشونة باشد
و آشاميدن او تا يك مثقال با آب گرم و با شراب سفيد
و به دستور با فلفل و نمك جهة قولنج سريع الاثر است حتى تعليق او
و غرغرهء او با عسل جهة خناق بلغمى بغايت مفيد
و بخور او باعث جمعيت موش در آن موضع
و بول و خون او قاطع حمل زنانست شرباً و حمولاً
و به دستور خصيهء او همين اثر دارد و قاطع شهوة انسانست
و ارسطو فرمايد كه يك مثقال خشك او با آب تره تيزك جهة درد پهلو و سينه
و(+گویند روده گرگ از جهة جذام عظیم النفع است) تهيگاه بسيار نافع است
و زهرهء او بقدر دانگى با عسل جهة تب ربع و قولنج و استسقأ
و يك نخود او با مطبوخ جهة تقويه باه بى نظير
و به دستور طلاى او درين باب مؤثر است و رافع تشنج و كزاز و جراحت عصب
و سعوط او جهة نزلات عظيمه
و با آب چغندر رافع حمرة چشم در همان ساعت است
و با قليلى مشك جهة صرع
و اكتحال او با عسل جهة تيرگى چشم و نزول آب
و ضمادش باورس جهة بهق و برص
و با ادويهء مناسبه جهة تقشر جلد و داء الثعلب و درد مفاصل
و قدر يكدانگ از شش خشك كردهء او با شير تازه جهة تب ربع و امراض شش بغايت مفيد
و پيه او جهة داء الثعلب و داء الحيه و ورم مزمن
و يك قيراط از دماغ او با شير مانع صرع
و بخور موى او سبب گريختن هوام
و ضماد استخوان ساق محرق او كه باذكرش سوخته باشند جهة بواسير و طلاى محلول او بنوشادر محلل اورام و اويختن دنبالهء او در چراگاه گاو باعث نفرت ن گرگ از آن مكان و پوشيدن پوست گوسفندي كه گرگ گرفته باشد مورث خارش بدن
و تعليق كعب او بر زانو جهة رفع درد ريحى زانو و زحمت حركات مفيد
و چون سر او را در خوابگاه گوسفند دفن كنند گوسفندان از خوف هلاك شوند در صورتيكه از تنفر محل گريزى نداشته باشند
و چون در برج كبوتران گذارند مار و ساير موذى داخل نگردند
و چون سر او را در ممر سيلاب دفن كنند ديگر سيل از آن ممر جارى نگردد و مجرب دانسته‌اند
و گويند تا ديوانه نشود گوشت آدمى نمي خورد.
كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص123