دند

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.از نظر تركيبات شيميايى در مغز دانۀ گياه بيد انجير ختائى در حدود  ۵٧ - ۵۵  درصد روغن ثابت يافت مى‌شود كه به نام روغن كروتون معروف است

و تا حدود  ٣ - ٢  درصد در اسيدهاى چرب اين روغن مواد سمى يافت مى‌شود.

روغن موجود در دانۀ دند در حدود  ۴۵ - ٣٠  درصد كل دانه را كه شامل پوست و. . . است، تشكيل مى‌دهد.

اگر روغن دند به پوست بدن ماليده شود نيز ممكن است اثر مسهلى آن ظاهر شود. در روغن دند يك رزين سمى يافت مى‌شود.

علاوه بر مواد عامل دانه كه داراى خاصيت سوزندگى و تاول‌آور و مسهلى هستند و در جريان روغن‌گيرى وارد روغن مى‌شوند،

مغز دانه داراى    پروتئين سمى به نامهاى كروتون گلوبولين   ، كروتون آلبومين ، همچنين سوكروز   ، يك گلى‌كوزيد به نام كروتونوزيد و يك فيتوتوكسين   به نام

كروتونين مى‌باشد. به علاوه مواد ازته نظير دى-ريبوز   و ايزوگوانين نيز در دانۀ دند يافت مى‌شود

و در تمام اندام گياه شيرابۀ تحريك‌كننده و تاول‌آور وجود دارد، حتى در چوب آن.

در گزارش مطالعات و بررسى‌هاى ديگرى در مورد تركيبات شيميايى دانۀ دند چنين آمده است كه دانه و روغن دند هر دو سمى و تاول‌آور و مسهل قوى

هستند. در دانه و روغن دند دو مادۀ فعال عامل وجود دارد كه يكى خاصيت مسهلى دارد ولى محرك نيست و دومى كه رزين است تحريك‌كننده و تاول‌آور

مى‌باشد. علاوه بر رزين سمى، روغن دند داراى اولئيك اسيد، آراشيديك اسيد   ، لينولئيك اسيد، ميريستيك اسيد ، استئاريك اسيد، پالميتيك اسيد،

استيك اسيد، فورميك اسيد، مقدار كمى نيز از لوريك اسيد، تيگليك اسيد   ، بوتيريك اسيد و والريك اسيد مى‌باشد.

در مغز دانۀ آن علاوه بر مواد فوق دو پروتئين سمى به نامهاى كروتون آلبومين و كروتون گلوبولين و سوكروز و يك گلى‌كوزيد به نام كروتونوزيد يافت مى‌شود.

گلى‌كوزيد آن لااقل در مقدار كم، اثر فيزيولوژيكى مضرى ندارد.

در برگهاى آن هيدروژن سيانيد   و يك ترى‌تريپنوئيد يافت مى‌شود .

جديدا تصميم گرفته شده است كه روغن دند از مجموعه‌هاى دارويى حذف شود، زيرا مصرف آن با احتمال زياد ضرر دارد طبق مطالعات جديد روشن

شده است كه در تخم دند دو مادۀ عامل كه موجب رشد تومورها مى‌شود، يافت مى‌شود.کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 3 ص 272