حمام

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
حمام
به فارسى كبوتر نامند صحرائى و خانگى می باشد
در آخر دویم گرم و در اول دويم خشك
و با رطوبه فضلیه و بچه اهلى او بهتر خصوصا تازه پر و بال برآورده باشد
و مقوى گرده و مواد خون و منى و مسمن و قاطع اخلاط بارده
و جهة فالج و لقوه و رعشه و استسقاى زفى و طبلی نافع
و طلاى خون او بر پيشانى جهة قطع رعاف كه از حجب دماغى باشد
و به دستور آشاميدن قدر باقلى از خون مجفف او
و ريختن خون گرم او در جراحت سر كه به استخوان رسيده باشد باعث التيام آن
و اكتحال او جهة جراحت چشم و كمنه و غشاوه و طرفه خصوصا خوني كه در بال تازهء او باشد
و سرگين او در سيم گرم و خشك
و با آرد جو جهة اورام صلبه
و با روغن زيتون جهة سوختگى آتش
و با سركه جهة تحليل خنازير
و به دستور با تخم كتان و با عسل و تخم كتان جهة گشودن دمل و قلع خشك ريشه زخمها
و با حرف و خردل جهة نقرس و شقيقه و صداع مزمن و درد پهلو و مفاصل
و با آرد جو و آب و سركه و عسل كه با هم پخته باشند جهة دمل
و خنازير و اورام صلبه و با آرد گندم و آب و قدرى قطران كه مرهم كرده سه شبانه روز بر برص
ضماد نمايند باز به دستور تجديد نمايند در ازاله برص به غايب مؤثر
و با سركه جهة سعفه و اقسام استسقا
و آشاميدن آن از يك درهم تا سه درهم با سكنجبين جهة استسقاء بارده
و دو درهم او با سه درهم دارچينى جهة حصاة مجرب
و نشستن در طبيخ سرگين او جهة عسر البول و پيه او جهة رفع آثار قروح
و اكتحال سر محرق او كه با موى سوخته باشند جهة غشاوه و ظلمه بصر
و بستن زندهء كبوتر بچه كه شكم او را شكافته باشند جهة رفع سم افعى و عقرب
و ماليدن سرگين سوختهء او با سركه بر اطراف بينى جهة قطع رعاف بيعديل
و طلاى پنج عدد از تخم او با پيه خوك بر احليل جهة تحريك باه به غايت مؤثر
و چون اطفال با عسل تناول نمايند زود به سخن آيند
و خام او جهة خشونة سینه و نيكو كردن رخسار و تسمين بدن مفيد
و سكون صاحب آبله در جائي كه کبوتران در زير آن يا در بالاى او باشند بالخاصيه مورث شفاى آبله دار
و مجاوره با آن سبب امن از خدر و فالج و سكته و سبات و طاعون و باعث از اثر وحشت و فساد هوا مي گردد
و خوردن بچه كبوتر به عنوان مداومت مورث برص
و كبوتر صحرائى خشك تر و لطيف تر از اهلى
و مجموع آن مضر محرورين و مصدع و محرق خون و مصلحش پختن او با آب غوره و سركه و خوردن كاسنى و خيار است
و چون با روغن كنجد بدون آب و نمك طبخ نمايند و بنوشند در حال سنگ مثانه را اخراج نمايد
و زهرهء او جهة نزول آب و بياض و غشاوه نافع است
و فرزجهء استخوان ساق او كه سوزانيده باشند جهة اعادهء بكارت از اسرار است

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص94