حيه

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
حيه
به فارسى مار گويند و اقسام می باشد
در آخر سيم گرم و خشك و در غايت تجفيف و در جذام قوى الاثراند و خواص افعى مذكور شد
چون ده عدد مار سياه را با چهار رطل روغن زيتون با كنجد در ظرف مس كرده سر او را مسدود كنند
كه بخار بيرون نرود پس بجوشانند تا مهرا شود طلاى او جهة قوبا و استرخاى سفل
و رويانيدن و دراز كردن موى و تحليل خنازير و رفع جذام مجرب دانسته‌اند
و ضماد و خاكستر مار خانگى سياه كه زنده در كوزهء نو كرده در تون حمام سوزانيده باشند
با روغن زيتون جهة تحليل خنازير و با سركه جهة داء الثعلب و داء الحيه
و اكتحال او با عسل بغايت مقوى باصره
و ماليدن پوست سوختهء مار با روغن تخم كتان كه چند روز ممزوج نموده گذاشته باشند
جهة نواصير كهنه بسيار مؤثر و قطور مطبوخ پوست او كه در شراب (حلال:حل کننده) جوشانيد باشند
جهة درد گوش و مضمضمهء جوشانيدهء او در سركه جهة درد دندان و تعليق دندان او كه در حال حياة او كنده باشند
و به دستور تعليق دل او جهة تب ربع نافع و اطهورس و ديمقراطيس گويند كه چون شكم مار را از
سرتا دنباله شكافته احشاء او را بيرون كرده از شاهسفرم خشك كه به آب خيسانيده نرم كرده باشند
مملو ساخته محل شق را دوخته در آتش بگذراند تا پخته شود
پس شاهسفرهم را بر برص ضماد كرده بعد از يك شبانه روز بگشايند به الكليه زايل كند و مجربست
و روغنى كه در آن دندان مار و سر و زهرهء او جوشانيده باشند
طلاى او جهة جذام و ثاليل سريع الاثر است
و امين الدوله از محمدبن احمد نقل نموده كه استعمال زهرهء مار در هيچ امرى خوب نيست
و از سموم قتاله است و تعليق شاخ مار شاخدار جهة رفع تب غب مؤثر
و تعليق سلخ الحيه كه عبارة از پوستى است كه مار هر سال مياندازد بر ورك زنان موجب سرعة ولادتست
و بخور او مسقط جنين و مجفف دانهء بواسير است
و تخم مار را چون با سركه و بوره سائيده طلا كنند جهة رفع برص تازه مجرب دانسته‌اند
و اكتحال پيه مار مانع نزول آبست.

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص97