حجر المقناطيس

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن
حجر المقناطيس
سنگ آهن ربا است و از انتهاى عمان و حوالى بحر هند خيزد
و بهترين او لاجوردى صاف و زبونترين او سياه است
در سيم خشك و در اول گرم و گويند سرد است
و چون قوهء جاذبهء او از ربودن آهن ساقط می شود
و از ماليد سير رفع قوه او می شود در اينحال هر گاه در خون گرم اندازند اعادهء قوه كند خصوصاً در خون بز نر اندازند
و هر روز تغيير دهند تا سه روز و عرق و رطوبة نيز مسقط قوة اوست
و شرب او مقوى سپرز و جگر و مزيل حصاة و فالج و نقرس و مفاصل و عرق النسأ و عسر ولادت
و با ماء العسل مسهل اخلاط غليظه و با قوابض قاطع اسهال
و ذرور او جهة رفع مضرت جراحات آلات آهنى زهردار عجيُب الاثر
و جهة قطع نزف الدم و التيام جراحت و محرق مغسول او در جميع افعال مثل شادنجست
و قدر شربتش تا نه قيراط و در دست نگاهداشتن رافع كزاز
و در دست و پا و تعليق او به طرف چپ جهة عسر ولادت و درد زائيدن مؤثر است
و گويند چون حايض مسّ او كند اين اثر ازو زايل میگردد
(+ گویند مغناطیس بزرگ مغناطیس کوچک را ... آهن می رباید
و از خواص سنگ مغناطیس آن است که چون در محلی وضع شود
به وضع معین که دو جزء خاص او مساویست که نقطه شمال
و جنوب .... ولی اگر آنرا از آن وضع ... خود ... به وضع مذکور قرار می گیرد
و آهن را که مغناطیس داده باشند در او همین خاصیت می باشد
بنابراین قطب نما را از آهن که مغناطیس داده باشند می سازند)

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص83