خصى الكلب

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحيم

[pejuhesh237]

فارسی:
عربی:
یونانی:ارخس
انگلیسی:
فرانسه:
آلمانی:
ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و آن بيخ گياهيست مثل دو زيتون بهم چسبيده يكى ماده و بزرگتر و ممتلى

و ديگرى نر و كوچكتر و غير ممتلى و سفيد لون و برگش شبيه به برگ كندنا

و ساقش بي برگ و تا نيم زرع و گلش ريزه و با هم متصل شبيه به سرو بنفش

و شبيه به گل اصابع صغير و حقير در فيروز كوه هر دو را مشاهده نموده با همه صفات باهم شبيه اند

مگر آنكه گل اصابع صغير بسيار به هم متصل نيست و سرخ ارغوانيست .


و نوع ديگر را برگ مثل نوع اول و عريضتر و با رطوبة چسبنده و گلش بنفش

و بيخش دو عدد و كوچكتر از اول و هر دو ممتلى و دراز . كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص104-105

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين تفاوت:

گفته‌اند دو نوع است نوعى شاخهاى آن بقدر يك شبر و برگ آن منبسط بر روى زمين و يا قريب بدان و شبيه ببرگ زيتون و نرم‌تر و نازكتر و بلندتر از ان

و گل آن بنفش و بيخ آن شبيه ببيخ بلبوس و بلندتر و باريكتر از ان و سفيد او مضاعف و مزدوج مانند دو زيتونى كه باهم متصل شده باشند

يكي بالاى ديگرى و يكي معتلي از رطوبت لزجى و اين را ماده نامند

و دوم رخو متشنج و اين را نو نامند و گاه اين بيخ را جوش داده مانند بلبوس مى‌خورند .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 392-393

[pejuhesh237]

منبت آن مواضع حجريه و رمليه است .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 392

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

نوع اول: و در آخر دويم گرم و خشك .

نوع دوم:و در سيم گرم و خشك كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص104-105

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

گرم و خشك قريب به سموم و در بيخ بزرك آن رطوبت فضليه و كوچك آن بى‌رطوبت و حدت وگرمي اين زياده از انست

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و محلل اورام بلغمى و مسخن ريه و مادهء او با رطوبه فضيله

و تازهء او كه با شير پخته باشند به غايت محرك باه و خشك قسم نر او قاطع او

و گويند هر يك از نر ومادهء او كه بعد از ديگرى خورده شود فعل اول را

باطل می كند و مصلح او در سخونه ريه صمغ و خشخاش است

و تصريح نموده اند كه قسم مادهء او باعث تولد ذكور است.

نوع دوم:و قاطع باه و قابض اسهال و خشك سائيده او

و نوع اول محلل اورام بارده و منقى قروح و رافع عفونة آن و جهة نمله

و قروح خبيثه و قلاع رطبه مفيد و مفتح سدد و رافع آثار جلد است. كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص104-105

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و بزرك آن محرك جماع بقوت تمام و كوچك آن قاطع آن

و مشهور نزد اهل انطاكيه آنست كه چون قسم بزرك آن را بخورند پسر مى‌زايند و چون قسم كوچك آن را دختر کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 393

[pejuhesh237]

و محلل اورام بلغمى و مسخن ريه و مادهء او با رطوبه فضيله

و تازهء او كه با شير پخته باشند به غايت محرك باه و خشك قسم نر او قاطع او

و گويند هر يك از نر ومادهء او كه بعد از ديگرى خورده شود فعل اول را

باطل می كند و مصلح او در سخونه ريه صمغ و خشخاش است

و تصريح نموده اند كه قسم مادهء او باعث تولد ذكور است.

نوع دوم:و قاطع باه و قابض اسهال و خشك سائيده او

و نوع اول محلل اورام بارده و منقى قروح و رافع عفونة آن و جهة نمله

و قروح خبيثه و قلاع رطبه مفيد و مفتح سدد و رافع آثار جلد است. كتاب تحفه حكيم مومن-طبع قديم-ص104-105

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و بزرك آن محرك جماع بقوت تمام و كوچك آن قاطع آن

و مشهور نزد اهل انطاكيه آنست كه چون قسم بزرك آن را بخورند پسر مى‌زايند و چون قسم كوچك آن را دختر کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 393

[pejuhesh237]

.