اننّاس

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم.

[pejuhesh237]

اننّاس‏

به فتح همزه و دو نون، اول ساكن دويّم مشدد و الف و سين مهمله لغت هندى است.


فارسی:

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

ثمريست هندى معروف

و خوشبو و خوش طعم نبات آن فى الجمله شبيه به نبات صبر و كادى

و برگ آن از برگ صبر و كادى كوتاه‏تر و نازك تر و نبات اين از آن كوچك‏تر و تا به ذرعى و خاردار

و از وسط آن ساقى مى‏رويد

و ثمر آن بر بالاى آن ساق به هم مى‏رسد و بر سر آن نيز برگ‏هاى كوتاه انبوه

و شنيده شده كه در يك ساق دو اننّاس يكى بر بالاى ديگرى نيز به ندرت به هم مى‏رسد

و چون قدرى از سر آن را با آن برگ‏ها ببرند و بنشانند باز سبز مى‏گردد

و از آن اننّاس به هم مى‏رسد و از اطراف سر ثمر و بيخ نبات آن نيز مانند درخت نخل و موز بچه‏ها مى‏رويد

و چون آنها را جدا نموده بنشانند به جاهاى ديگر نيز ثمر مى‏دهد

و از هر نباتى سالى يك ثمر به عمل مى‏آيد و هنگام رسيدن آن بودن آفتاب در جوزا و سرطان است كه موسم بارش است

در آنجا و دو نوع مى‏باشد يكى را اننّاس كونله مى‏نامند و اين كوچك به قدر نارنجى مى‏باشد

و مغز آن شيرين خوش طعم و رايحه و زرد رنگ طلايى و ديگر بزرگ و مغز خوب رسيده اين چاشنى دار و اندك نارس اين ترش

و پوست هر دو نوع در هنگام خامى سبز مى‏باشد و خانه خانه و اطراف خانه‏ها اندك پوست نازكى برآمده

و بعد از رسيدن زرد مايل به سرخى مى‏گردد و اندك براق صيقلى و در هر خانه قريب به پوست تخمهاى ريزه زرد تيره

و هر دو نوع آن با رطوبت بورقى جالى بسيار خصوص نوع بزرگ آن

و طريقه خوردن آن اين است كه نوع كونله آن را يك ورق از پوست جدا نموده با اندك نمك و آب مى‏شويند تا بورقيت آن كم گردد

پس يك ورق ديگر از بالاى آن برداشته كه تخمها و خشبيت)

خانه ‏هاى‏ (پوست آن كه در جرم آن نفوذ كرده زايل گردد پس مغز آن را ورقهاى نازك بريده در ظرف چينى يا شيشه برهم مى‏چينند

و بعضى بر آن قند و يا نبات كوبيده پاشيده تناول مى‏نمايند و قدرى گلاب نيز مى‏پاشند

و بعضى به سبب شيرينى ذاتى خود احتياج به شيرينى از خارج ندارد بلكه شيرينى طعم آن را منحرف مى‏گرداند

و نوع بزرگ آن را به دستور پوست خشبى ظاهر آن را جدا نموده قدرى نمك بر آن ماليده اندك زمانى مى‏گذارند

تا بورقيت آن قدرى كم گردد پس شسته يك ورق ديگر از روى آن جدا نموده براى ازاله تخم

و خشبيت آن پس مغز آن را نازك ورق كرده نبات يا قند برآن پاشيده تناول مى‏نمايند

و در بعضى كه اندك ترشى غالب مى‏باشد با نمك خوردن نيز لذيذ مى‏باشد.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 187

[pejuhesh237]

در بنگاله بسيار مى‏شود کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 187

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

سرد و تر در دويّم کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 187

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

‏: مسكن حدت صفرا و مقوى معده و كبد حار و بطى‏الهضم.

مضر مبرودين و مرطوبين، مصلح‏ آن خوردن آن با نمك و زنجبيل پرورده با نمك و يا بالاى آن خوردن است

و پلاو چاشنى دار و آش و مربا و شربت آن نيز خوب مى‏شود. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 187

[pejuhesh237]

‏: مسكن حدت صفرا و مقوى معده و كبد حار و بطى‏الهضم.

مضر مبرودين و مرطوبين، مصلح‏ آن خوردن آن با نمك و زنجبيل پرورده با نمك و يا بالاى آن خوردن است

و پلاو چاشنى دار و آش و مربا و شربت آن نيز خوب مى‏شود. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 187

[pejuhesh237]

.