اقاقيا

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

اقاقيا

به لغت يوناني اسم عصارۀ قرظ است و قرظ ثمر سنط است كه از آن صمغ عربى بعمل مى‌آيد

هندى: كيكر و ثمر آن را كيكركارس و بفرنكي اكاكيا نامند .

سرياني:دعثاد قرطى

نام علمى آن: Robinia pseudo acacia L. و يا Robinia fragilis Salisbury

فارسی:

عربی:شجرة الجراد،قفل‏

یونانی: به لغة يونانى اسم عصارهء قرظ است

انگلیسی:Locust tree و انواع آن را Yellow locust و Black locust و American locust و False locust

فرانسه:Carouge و Robinier Faux-acacia و Faux-acacia

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

و او را از ثمر نوعى از مغيلان كه قرظ نامند قبل از رسيدن او افشرده می گيرند

و قبل از جفاف ياقوتى رنگست و بعد از آن سياه می شودکتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص30

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و بعد از خشكي سبز مائل بسرخى و سياهي و آنچه بعد از رسيدن اخذ نموده باشند سياه مى‌باشد

مختار و مستعمل نوع اول است كه طيب الرائحه سبز مائل بسياهي سنكين و صلب باشدکتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 158

درخت اقاقيا درختى است با گلهاى زيبا و برگهاى آن در بهار بسيار زيبا به رنگ سبز جالبى بيرون مى‌آيد.

بلندى آن  ٢٧ - ١٠  متر است، خاردار مى‌باشد. برگها متناوب و دير خزان متشكل از برگچه‌هاى كوچك متقابل شانه‌اى فرد،

بيضى شكل كه سطح زير آن سبز خاكسترى و روى آن سبز تيره است.

شاخه‌هاى جوان آن شكننده، گلهاى آنكه از  ۶ - ۴  سالگى شروع و ظاهر مى‌شود معمولا هر ساله

در اواخر ارديبهشت‌ماه (در مناطق معتدل) بيرون مى‌آيد. رنگ آنها سفيد خوشه‌اى است و اين گلها بسيار معطّر مى‌باشد.

ميوۀ آن غلافى به رنگ قهوه‌اى است به طول حدود  ٨  سانتيمتر و عرض يك سانتيمتر كه در آن  ١٢ - ١۵  دانه گرد پهن نازك قرار دارد

و معمولا در آبان‌ماه مى‌رسد. گل اقاقيا به سبب نوش فراوانى كه دارد جاذب زنبور عسل است.

اقاقيا داراى واريته‌هايى با گلهاى قرمز و ارغوانى نيز مى‌باشد. تكثير اقاقيا از طريق بذر به سهولت انجام مى‌گيرد

و نهالهاى جوان  ٣ - ٢  هفته پس از كاشت ظاهر مى‌شوند.

اقاقيا داراى ريشه‌هاى عميق پراكنده و از درختان بسيار مقاوم به خشكى است.

بديهى است در مناطق با آب و هواى خشك رشد آن بطئى خواهد بود. کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 4 ص 227

[pejuhesh237]

.درخت اقاقيا بومى امريكاى شمالى است ولى در تمام نواحى اروپا و آسيا انتشار دارد در ايران نيز عملا در تمام مناطق ايران مى‌رويد. . کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 4 ص 227


من أنواع السنط

السنط السعيد (باللاتينية: Acacia laeta) في مصر

السنط السيال (باللاتينية: Acacia seyal) في بلاد الشام ووادي النيل

السنط الصمغي (باللاتينية: Acacia gummifera) في المغرب العربي والسعودية

السنط العربي (انظر السنط النيلي أدناه)

السنط المعسل (باللاتينية: Acacia mellifera) في المشرق العربي ووادي النيل

السنط الملتوي (باللاتينية: Acacia tortilis) في المشرق العربي والسعودية

السنط النيلي (باللاتينية: Acacia nilotica) أو السنط العربي (باللاتينية: Acacia arabica) في المشرق العربي ووادي النيل والمغرب العربي


سنط هاواي (باللاتينية: Acacia koa) في جزر هاواي سايت ويكي پديا.

[pejuhesh237]

همه اجزائ ان استفاده میشود


.از گل درخت اقاقيا و پوست و برگ آن به صورت دم‌كرده استفاده مى‌شود.

دم كردۀ  ١٢  گرم برگ خشك اقاقيا در  ١۵٠  گرم آب جوش اگر صبح ناشتا خورده شود براى اختلال صفرا مؤثر است

و اگر  ١٢  گرم گل آن را در  ١۵٠  گرم آب جوش دم كنند و قبل از ناهار و شام بخورند آرام‌كننده، مقوى و قابض است

و در عين حال رفع صفرا مى‌كند و لينت مى‌دهد.

دم كردۀ پوست درخت به مقدار كم آن مليّن است و اگر زيادتر مصرف شود مسهل قوى و قى‌آور است

و اگر خيلى زياد مصرف شود مسموميت ايجاد مى‌كند.

دم كردۀ  ٢٠  گرم گل اقاقيا در يك ليتر آب جوش نوعى نوشابه تونيك مى‌شود

كه براى رفع كم‌خونى و رفع ترشحات سفيد زنانگى فنجان قبل از غذا مى‌خورند.

در چين گلهاى درخت اقاقيا را با گوشت پخته و سوپ آن را براى معالجۀ بيمارى‌هاى چشم مى‌نوشند .

از گل اقاقيا در تهيۀ محلولهاى زيبايى و براى توليد تنطور زرد رنگى براى رنگ كردن ابريشم و كاغذ و پنبه استفاده مى‌شود.

. کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 4 ص 228

گل های اقاقیا دارای شهد فراوان است و زنبور عسل علاقه ی زیادی به آن دارد .

گل اقاقیا کمی آرام بخش است ، توان زا ، ملین و صفرا بر می باشد .

با این گل ، نان شیرینی ، نوشابه های معطر و فرآورده های زیبایی به دست می آورند

با الیاف درخت اقاقیا طناب درست می کنند و از پوست آن هم استفاده می کنند .

برگ اقاقیا نیز صفرا بر و ملین است . دم کرده ی برگ و گل اقاقیا سردرد های مزمن را بهبود می بخشد

به ویژه اگر سردرد ناشی از بد هضمی غذا باشد .

چوب اقاقیا سخت و بادوام است و دیر می پوستد .

به همین دلیل هم اهمیت صنعتی و بازرگانی دارد و از آن برای ساختن ستون ها و داربست های معدن ها و هم چنین ساختن مبل و صندلی استفاده می کنند .

[pejuhesh237]

و در دويم سرد و در سيم خشك و مغسول او در دويم خشك کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص30

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و قابض و قاطع نزف الدم و نفث الدم و مجفف و رادع

و غير مغسول او بالذع و حابس نزلات و اسهال اكلاً

و ضماداً مقوى بدن و اعصاب مسترخيه از اعيا و به سبب امراض

و ضمادش جهة ورم حار و باد سرخ و ورم رحم و مقعد و داخس و برآمدگى حدقه و سوختگى آتش

و با گل سرخ و برگ مورد جهة قطع ادرار عرق

و با لادن و روغن گل جهة قطع اسهال اطفال مجرب و مورث سدّه و مصلحش روغن بادام

و قدر شربتش تا يك درهم و بدلش بوزنش عدس و صندل است و گويند حضض و اخير انسب استکتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص30
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق بخشي از تحفه بود:

و مقوى معده و كبد و حابس نزلات حاره و اسهال دموى و جهت استرخاى مقعده و رحم شربا

و ضمادا طلاى آن مسكن رمد حار و مقوى بصر و ملطف رطوبات و زائل كنندۀ سرخي آن و داخل كرده مى‌شود در ادويۀ ظفره

و طلاى آن بر اورام حاره محلل و مانع انصباب مواد است بسوى آنها و جهت داخس و شقاق حادث از سرما

و استرخاى مفاصل و بروز ناف اطفال و مقعده و بر مو سياه كنندۀ و منع آبلۀ آن

و بدستور با موم روغن جهت سوختكى آتش و داخس مفيد

و ذرور آن جهت قطع نزف الدم از هر عضوى كه باشد و چون در آب بجوشانند

و بر مفاصل مسترخيه بريزند نافع و مانع ريختن مواد است بسوى آنها

و احتقان بدان مانع سحج و اختلاف الدم و مقوى امعا است

و در رحم باعث نشف رطوبات مسترخيۀ آن و حمول و فرزجۀ آن مانع نزف الدم و خروج مقعده و رحم و استرخا و سيلان آن

و بر كبد ضعيف باعث تقويت آن و چون در آب حل كنند و سر را بآن بشويند موى را سياه كرداند و مانع آيد از افتادن آن

و دستور كرفتن آن آنست كه بكيرند ثمر درخت آن را هنكام نضج و رسيدكي و بكوبند و صاف نمايند

و بآتش ملايم جوش دهند تا بسرحد انعقاد رسد و در قالبها ريزند و بكذارند تا خشك شود و بكار برند

و اكثرى آب برك آن را نيز داخل مى‌نمايند و كفته‌اند اكر بآفتاب منعقد سازند بهتر است

و طريقۀ غسل آن آنست كه به آب بسايند آنچه بر بالاى آب ايستد بردارند و قرصها سازند و خشك نمايند

و عند الحاجة بكار برند بدانكه اقاقيا مركب است از دو جوهر جوهر لطيف حار حاد لذاع و غايص

و جوهر كثيف ارضي قابض مسدد و چون غسل نمايند آن را جوهر لطيف صاحب آن افعال زائل كردد و جوهر كثيف ارضي آن بماند

و لهذا در بعضى مواضع استعمال غير مغسول آن مانند اورام و در بعضى جاها مغسول آن مانند امراض چشم بايد کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 158

[pejuhesh237]

و قابض و قاطع نزف الدم و نفث الدم و مجفف و رادع

و غير مغسول او بالذع و حابس نزلات و اسهال اكلاً

و ضماداً مقوى بدن و اعصاب مسترخيه از اعيا و به سبب امراض

و ضمادش جهة ورم حار و باد سرخ و ورم رحم و مقعد و داخس و برآمدگى حدقه و سوختگى آتش

و با گل سرخ و برگ مورد جهة قطع ادرار عرق

و با لادن و روغن گل جهة قطع اسهال اطفال مجرب و مورث سدّه و مصلحش روغن بادام

و قدر شربتش تا يك درهم و بدلش بوزنش عدس و صندل است و گويند حضض و اخير انسب است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص30

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق بخشي از تحفه بود:

و مقوى معده و كبد و حابس نزلات حاره و اسهال دموى و جهت استرخاى مقعده و رحم شربا

و ضمادا طلاى آن مسكن رمد حار و مقوى بصر و ملطف رطوبات و زائل كنندۀ سرخي آن و داخل كرده مى‌شود در ادويۀ ظفره

و طلاى آن بر اورام حاره محلل و مانع انصباب مواد است بسوى آنها و جهت داخس و شقاق حادث از سرما

و استرخاى مفاصل و بروز ناف اطفال و مقعده و بر مو سياه كنندۀ و منع آبلۀ آن

و بدستور با موم روغن جهت سوختكى آتش و داخس مفيد

و ذرور آن جهت قطع نزف الدم از هر عضوى كه باشد و چون در آب بجوشانند

و بر مفاصل مسترخيه بريزند نافع و مانع ريختن مواد است بسوى آنها

و احتقان بدان مانع سحج و اختلاف الدم و مقوى امعا است

و در رحم باعث نشف رطوبات مسترخيۀ آن و حمول و فرزجۀ آن مانع نزف الدم و خروج مقعده و رحم و استرخا و سيلان آن

و بر كبد ضعيف باعث تقويت آن و چون در آب حل كنند و سر را بآن بشويند موى را سياه كرداند و مانع آيد از افتادن آن

و دستور كرفتن آن آنست كه بكيرند ثمر درخت آن را هنكام نضج و رسيدكي و بكوبند و صاف نمايند

و بآتش ملايم جوش دهند تا بسرحد انعقاد رسد و در قالبها ريزند و بكذارند تا خشك شود و بكار برند

و اكثرى آب برك آن را نيز داخل مى‌نمايند و كفته‌اند اكر بآفتاب منعقد سازند بهتر است

و طريقۀ غسل آن آنست كه به آب بسايند آنچه بر بالاى آب ايستد بردارند و قرصها سازند و خشك نمايند

و عند الحاجة بكار برند بدانكه اقاقيا مركب است از دو جوهر جوهر لطيف حار حاد لذاع و غايص

و جوهر كثيف ارضي قابض مسدد و چون غسل نمايند آن را جوهر لطيف صاحب آن افعال زائل كردد و جوهر كثيف ارضي آن بماند

و لهذا در بعضى مواضع استعمال غير مغسول آن مانند اورام و در بعضى جاها مغسول آن مانند امراض چشم بايد کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 158

[pejuhesh237]

.
ارزیابی گیاه پالایی اقاقیا در خاک های آلوده به نفت خام با تاکید بر برخی فلزات سنگین:

هدف: نفت خام ترکیب پیچیده ای از هزاران ترکیب هیدروکربنی و غیرهیدروکربنی از جمله فلزات سنگین است که می توانند سرطان زا و جهش زا باشند.

مشخص شده که گیاه پالایی جهت خروج و کاهش آلاینده های نفتی موثر و کارآمد است ولی انتخاب گیاهان جهت گیاه پالایی مشکل می باشد.

مواد و روش ها:
اثرات آلودگی نفتی خاک (0 درصد، 1 درصد، 2 درصد، 3 درصد و 4 درصد حجمی/ وزنی) بر مقدار پرولین (روش Bathes)،

پروتئین کل (روش برادفورد) و مقادیر سرب، کادمیم و روی (جذب اتمی) موجود در برگ های اقاقیای 90 روزه مورد بررسی قرار گرفت.

آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS11 و تست دانکن انجام شد.

نتایج:

نتایج نشان می دهد که مقدار پرولین و پروتئین به طور معنی داری (p£0.05) همراه با افزایش آلودگی، افزایش یافته است.

بیشترین مقدار پرولین در گیاهان تیمار 4 درصد اندازه گیری شد.

تجمع پرولین، یک پاسخ فیزیولوژیک عمومی بسیاری از گیاهان در پاسخ به محدوده وسیعی از تنش های زیستی و غیرزیستی است.

نتایج نشان داد که روی و سرب در برگ های اقاقیا تجمع زیستی داشته اند.

مقدار سرب برگ بطور قابل توجهی در گیاهان تحت تیمار 1 درصد افزایش داشته، بطوری که در تیمار 1 درصد غلظت سرب 20.8 برابر افزایش را نشان می دهد.

هیچ اختلاف معنی داری در خصوص مقدار کادمیم بین تیمارها و گیاهان کنترل وجود نداشت.

نتیجه گیری: بر اساس نتایج فوق، اقاقیا را می توان به عنوان یک انباشتگر در آلودگی نفتی استفاده نمود و در تحقیقات بعدی آن را برای گیاه پالایی خاک های آلوده به سرب انتخاب نمود.