خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی، ۱۷ آذر ۱۳۷۶
یاسر عرفات گفت هدف نیروهای
آمریکایی در منطقه ایران است نه عراق؛ خواست که هوشیار باشیم / امیر
عبدالله برای شام به خانه ما آمد، مذاکراتی درباره دولت خاتمی و سفر من به
حج داشتیم / امیر عبدالله گفت به شدت مخالف تشکیل کنفرانس در ایران بوده؛
در اثر مذاکرات من، تغییر عقیده داده و حمایت کرده
آقای امیرعبدالله، ولیعهد عربستان و پسرش و وزیر امورخارجه‌اش و جمعی از
شاهزادگان و وزرا آمدند. مقداری مذاکرات متفرقه درباره کنفرانس و...کردیم.
سپس از بخش‌هایی از کاخ [مرمر] بازدید کردند؛ مخصوصاً اتاق خاتم برایشان
جالب بود، مثل بقیه میهمانان که همگی تحسین می‌کردند. سپس برای شام، با هم
به خانه ما آمدیم. قبلاً توسط سفیر، پیغام داده بودکه مایل است، شام در
منزل ما باشد.
در مسیر و در خانه مذاکرات زیادی درباره حج و عُمره و اوپک و کنفرانس و
دولت آقای خاتمی و رهبری و وضع جسمی آقای فهد و اوضاع طبیعی عربستان و
ایران و سفر من به حج یا عُمره داشتیم. سپس ملاقاتی با اعضای خانه ما داشت؛
در سفر حج آن‌ها قبلاً آشنا شده‌اند. عفت دعوت کرد که همسرش، خانم
اُم‌فیصل، به ایران سفر کند و گفت، در گذشته به شدت مخالف تشکیل کنفرانس در
ایران بوده و در اثر مذاکرات من، تغییر عقیده داده و حمایت کرده است.
آقای عمرو موسی، وزیر امور خارجه مصر آمد. در مورد همکاری در مسائل فلسطین و
عراق و ترکیه و منطقه مذاکره داشتیم. درخواست داشت، برای آرام کردن
نیروهای مجاهد مصری - و به قول او تندروها- کمک کنیم و نیز برای جلوگیری از
همکاری ترکیه با اسراییل و گفت، امیدی به رسیدن به اهداف مذاکرات با
اسراییل ندارند و برای خلع سلاح کشتار جمعی اسراییل همکاری کنیم. اضافه کرد
که به آمریکا می‌گویند، اگر اسراییل خلع سلاح اتمی نشود، چگونه می‌توانیم
به ایران بگوییم مسلح نشود؛ اگر یک استثناء را بپذیریم نمی‌شود دومی را
نپذیریم.
https://www.entekhab.ir/fa/news/588820 خاطرات آیت‌الله هاشمی؛ ۱۹ آذر ۱۳۷۶: در سر میز ضیافت دو طرف من آقایان خاتمی و امیرعبدالله بودند / امیرعبدالله در مذاکرات سر میز، برای من سوابق خودش را با آقای موسی صدر در لبنان تعریف کرد؛ گفت خیلی صمیمی بوده‌اند / امیر قطر سئوال کرد، در ملاقات رهبری پروتکل چیست؛ معانقه کند
یا مصافحه یا...؛ گفتم، آزاد است / شب برای بازدید به اقامتگاه آقای
امیرعبدالله رفتم، از روحیه خوب جوانان ایران تعریف زیادی کرد! قرار شد
نوروز به عُمره برویم
خاتمی گفت امیرعبدالله در ملاقات با او گفته است که اگر آقای هاشمی
رفسنجانی نبود، این کنفرانس در تهران سرنمی‌گرفت؛ چون با برخورد مناسب
ایشان در اجلاس اسلام آباد پاکستان، این مشکل حل شد و قبل از آن، خود
سعودی‌ها و خیلی کشورهای دیگر، مصمم بودند که نگذارند اجلاس در تهران تشکیل
شود و خود امیرعبدالله گفت، این را در ملاقات با رهبری هم گفته است و در
ملاقات خود من هم گفت، از ایران می‌ترسیدند و من آن‌ها را قانع کردم که
ایران، دوست آنهاست.
ظهر برای پذیرایی از میهمان‌های اجلاس سران که ناهار میهمان من بودند،
به هتل استقلال رفتم. به تدریج وارد شدند. دم در از آن‌ها استقبال کردم و
خوشامد گفتم. در سر میز ضیافت دو طرف من آقایان خاتمی و امیرعبدالله،
ولیعهد سعودی بودند.
آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] گفت، برای تهیه بیانیه اجلاس مشکلی
پیش آمده که بعضی از اعضا، مثل مصر و [عربستان] سعودی، مایل نیستند اسم
آیت‌الله خامنه‌ای در آن بیاید و گفته‌اند مسئله را به صحن اجلاس می‌کشند و
گفت، امیرعبدالله در ملاقات با او گفته است که اگر آقای هاشمی رفسنجانی
نبود، این کنفرانس در تهران سرنمی‌گرفت؛ چون با برخورد مناسب ایشان در
اجلاس اسلام آباد پاکستان، این مشکل حل شد و قبل از آن، خود سعودی‌ها و
خیلی کشورهای دیگر، مصمم بودند که نگذارند اجلاس در تهران تشکیل شود و خود
امیرعبدالله گفت، این را در ملاقات با رهبری هم گفته است و در ملاقات خود
من هم گفت، از ایران می‌ترسیدند و من آن‌ها را قانع کردم که ایران، دوست
آنهاست.
برای میهمانان سخنرانی نکردم و فقط خوش‌آمد گفتم و تشکرکردم. نطق نوشته
بودم و ترجمه شده بود. به خاطر فراوانی سخنرانی در این روزها، ترجیح دادم
که خوانده نشود. میهمانان را تا پای اتوبوس‌ها بدرقه‌کردم. علاوه بر
میهمانان دیروز آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور]، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را
هم به ضیافت دعوت کرده بودم. بچه‌ها هم بودند که به بیشتر به میهمانان
برسیم.
با اتوبوس به محل اجلاس رفتند. معلوم شد که کمی زود رفته‌اند؛ هنوز محل
اجلاس آماده نیست.
امروز به خاطر برف و باران زیاد، برق (سالن) اجلاس قطع شده و از نقاط متعددی از سقف، آب چکه‌کرده که باعث قطع برنامه شده و اسباب خجالت ما
و وسیله هوچی‌گری دشمنان است و رسانه‌های غربی و اسراییل، نیش‌زدن را شروع
کرده‌اند.
شب برای بازدید به اقامتگاه آقای امیرعبدالله، [ولیعهد عربستان سعودی]
رفتم. از روحیه خوب جوانان ایران و پاسداران، تعریف زیادی کرد! قرار شد
نوروز به عُمره برویم. خوشحال است که وزیر دفاع - آقای [علی] شمخانی- را
عرب انتخاب کرده‌ایم و تعجب کرده‌اند. قبل از من آقای شمخانی به ملاقاتش
رفته بود و عربی هم تکلم کرده. گویا اینها خیال می‌کنند، در ایران روحیه
ضدعرب حاکم است‌که تعجب‌کرده‌اند. قرار شد در سفر به عربستان، از مناطق
دیدنی تاریخی و آثار مذهبی و اسلامی هم بازدید کنیم و مقداری از آثار مانده
از انبیای سلف صحبت شد که در قرآن هم اشاره دارد.
امشب با آقای رفیق حریری، نخست‌وزیر لبنان هم در دفتر ملاقات داشتم. با
اصرار و عجله ملاقات می‌خواست، نمی‌دانستم چرا؟ در ملاقات معلوم شد، مسئله
مهمی دارد. .....ضمناً از همکاری جدید ترکیه و اسراییل اظهار نگرانی شدید کرد و آن را خطر
جدی برای دنیای عرب و ایران می‌داند. گفت، تلاش دارند اسراییل را از طریق
آذربایجان به ساحل خزر برسانند و نفوذ یهودی‌ها در روسیه، منجمله آقای
[یوگنی] پریماکف، [وزیر امور خارجه روسیه] مؤثر است و به همین جهت دمیرل در
اجلاس خیلی تحت فشار بود و امروز هم رفت.
[آقای شیخ حَمَد بن‌خلیفه آل‌ثانی]، امیر قطر و همراهان آمدند. به خاطر
گرفته شدن وقت در ملاقات آقای حافظ اسد، با تأخیر رسید. به راننده‌ها از
طریق تلفن موبایل گفته بودندکه مقداری آن‌ها را در خیابان‌ها بگردانندکه در
دفتر معطل نمانند؛ مثل اینکه متوجه نشده‌اند. ملاقات‌گرمی بود. قبلاً هم
به ایران آمده. گفت به بحرینی‌ها گفته است، به خاطر اظهارات رسانه‌های
ایران، نباید از ایران برنجند، چون در ایران رسانه‌ها، مثل رسانه‌های غربی
آزادند. گفت، اختلاف با بحرین را به داوری بین‌المللی لاهه محول کرده است؛
بر سر جزیره اختلاف دارند.
درباره کودتایی که اخیراً علیه او در قطر صورت گرفته و موفق نبوده،
توضیح داد. معتقد است که بعضی از کشورهای عربی محرک بوده‌اند که عضو پیمان
دمشق هستند. گویا نظرش به مصر یا سوریه است. من را دعوت به قطر کرد. سئوال
کرد که در ملاقات رهبری پروتکل چیست؛ معانقه کند یا مصافحه یا...گفتم، آزاد
است و رسم خاصی نیست.
[آقای شیخ محمد بن‌مبارک آل‌خلیفه]، وزیر امور خارجه بحرین آمد. وقتمان
کوتاه بود. صحبت‌ها از دو طرف درباره ضرورت دوستی و همکاری بیشتر دو کشور
بود. از ما رنجیده‌اند که مخالفانشان توسط رسانه‌های ایران حمایت می‌شوند و
به همین دلیل، روابط به سطح کاردار تنزل داده‌اند و امیر بحرین هم در
اجلاس شرکت نکرده. پیام دوستی و اعتماد دادم.
عصر در دفترم کارها را انجام دادم. بعد از نماز مغرب، آقای حافظ اسد،
رئیس‌جمهور سوریه آمد. مطابق معمول، بیشتر وقت را با توضیح جنگ با اسراییل و
جاسوسی‌های اسراییل گرفت. وقت تمام شد و هنوز ایشان حرف داشت و مایل بود
بماند، ولی میهمانان بحرینی آمده بودند و منتظر نشسته بودند و میهمانان
قطری هم در راه بودند.
آخر جلسه گفت که رهبری از ایشان خواسته است که در کنفرانس از
فلسطینی‌ها حمایت قوی شود. ایشان مایل بود که سوریه و لبنان هم در این
حمایت شریک باشند که حق با اوست. گفتم مانعی ندارد؛ قرار شد به رهبری هم
بگویم. گویا حرف آیت‌الله خامنه‌ای، حمله شدید به اسراییل است، به خاطر
مسئله فلسطین و...
آقای ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر مالزی به ملاقات آمد. از کنفرانس و قدرت
سازندگی ایران که ساختمان محل اجلاس را در مدت شش ماه ساخته تعریف کرد و
از روش بوروکراتیک موجود در کشورهای اسلامی که مانع همکاری‌های مؤثر
می‌شود، انتقاد نمود و گفت، در چند ماه اخیر، پول ملی مالزی ۴۵ درصد در
مقابل ارزهای خارجی سقوط کرده که به معنای کم شدن ۴۵ درصد ثروت مالزی است و
آن را معلول توطئه سفته‌بازان یهودی می‌داند.
در مقابل سؤالات من از اثبات این ادعا عاجز بود. پیشنهاد کردم که بانک
مرکزی ما در این خصوص مذاکره و مشورت‌کنند، چون ما به خاطر نواسانات قیمت
ارز و ریال تجربه خوبی اندوخته‌ایم و مدتی است که مسلط شده‌ایم. از او
خواستم در زمینه گاز و نفت و صنایع آن بیشتر از امکانات ما استفاده کنند.
ساختمان دفتر من، برایش خیلی جالب بود. گفت اتاق محل پذیرایی من را از
لحاظ گچ‌بری و آیینه‌کاری‌های ایرانی، زیباترین اتاق پذیرایی در همه دنیا
دیده و خواست که هنرمندان ایرانی در این جهت مالزی را کمک‌کنند. پس از دیدن
تالار خاتم، تعجبش بیشتر شد و با شنیدن ظرافت‌کاری‌ها و دقت‌ها و هنرها در
موارد ساخت منبت‌کاری و خاتم گفت، نمی‌دانم چرا این همه نیرو مصرف می‌شود.
[آقای شیخ جابر الاحمد الجابر الصباح]، امیر کویت آمد. پیر و ضعیف و
آرام است. گفت، آمده‌ام از شما معذرت بخواهم‌که در دوران مسئولیت
ریاست‌جمهوری من به ایران نیامده است. درخواست کرد که من سفری به کویت
بروم و از مواضع ما در قبال تجاوز عراق تشکر کرد و از روحیه صدام که به
همسایگان و مردم تجاوز می‌کند، انتقاد نمود و او را غیرقابل اعتماد نامید و
نمونه آن را پاره‌کردن سندی که با شاه ایران در مورد اروند رود امضا کرده
ذکر کرد و گفت، ظهر به کویت برمی‌گردد.
https://www.entekhab.ir/fa/news/589194 
ارسال شده در: يکشنبه آپريل 02, 2023 1:57 pm