![Image](http://www.aelaa.net/Ersaal/16/pic/sowar3/ghantorunsaghir.1.jpg)
![Image](http://www.aelaa.net/Ersaal/16/pic/sowar3/ghantorunsaghir.2.jpg)
![Image](http://www.aelaa.net/Ersaal/16/pic/sowar3/ghantorunsaghir.3.jpg)
![Image](http://aelaa.net/Ersaal/16/pic/800px-Centaurea_pullata_b.JPG)
شبيه به فودنج و ساقها از هم جدا و بي شاخ و زياده بر شبرى
و گلش بنفش مايل به سرخى
و مانند گل شب بو و از آن كوچكتر
و برگش شبيه به برك سداب
و ثمرش شبيه به گندم و بسيار تلخ
و بيخش كوچك و بى منافع و قوتش تا ده سال باقيست
کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-210-211
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:و ساير اجزاى آن مستعمل و تازه آن اندك خوشبو و شاخهاى آن سفيد مايل به زردى
و از نباتات ربيعى است و در آخر ربيع مىرويد
.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 641قنطوريون صغير گياه كوچكى است دوساله، ساقۀ آن چهارگوش مىباشد. برگهاى آن متقابل دوتا دوتا بدون دمبرگ با ساقه چسبيده قسمت پايين برگ كمى گرد و قاشقى است.
رنگ برگ سبز روشن و برگهاى پايين ساقه گروهى است و چند برگ از يك نقطه نزديك خاك بيرون مىآيند.
گلها سفيد مايل به صورتى كه در انتهاى شاخۀ گلدهنده بهطور گروهى ظاهر مىشوند.
تكثير اين گياه با كاشت تخم آنكه كاملا رسيده باشد صورت مىگيرد. بذر را در اواخر اسفند تا اواخر فروردين مىكارند و به سرعت جوانه مىزند
و پس از مدت كوتاهى قابل بهرهبردارى است. سرشاخههاى گلدار گياه در تابستان چيده شده در بستههايى مىريزند
كه بتدريج در سايه خشك شود و رنگ آن عوض نشود.
میوه اش به صورت پوشینه ای دراز ، محصور در کاسه گل و محتوی دانه های کوچک و شفاف است.
گونۀ ديگرى از اين گياه نيز در ايران مىرويد و از داروهاى تببر و مقوى معده است و به علت اهميت به شرح آن مىپردازيم.
نام علمى اين گياه Centaurium roxburghii) G. Don(Druce و مترادفهاى آن: Erythraea roxburghii G. Don و Chironia centaurioides Roxb.
مىباشد. گياهى است خيلى كوچك علفى كه بلندى آن از ٢٠ سانتىمتر نيز كمتر است.
برگها كوچك باريك دراز در طول مجرد ساقه. گلهاى آن صورتى زيبا با دمگل بلند.
واريتهاى از اين گياه به نام C. r Var macrantha Blatter در بلوچستان در جادۀ مرزبان ديده شده است. در هندوستان نيز انتشار دارد.
کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 6 ص82- 80 E.canchalahuen Roem. * Erythraea chilrnsis pers. ، گیاهی یکساله ،زیبا ودارای گلهائی به رنگ زرد و مجتمع به صورت نوعی گرزن چتر مانند است .
در هند و شیلی می روید و ریشه اش به عنوان مقوی مصرف می گردد.
در ریشه اش ، ژانسیوپیکرین یافت می شود بعلاوه دارای آماروژانتین و ژانسی زین است.
كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد سوم ص 468